Warszawa
Modrzewiowy kościół Michała Archanioła
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Wśród stołecznych zabytków sakralnych, obok przeważających kamiennych i ceglanych, są również kościoły drewniane.
Wśród nich szczególne miejsce zajmuje, jako najstarszy z zachowanych, modrzewiowy kościół p.w. św. Michała Archanioła w dawnej wsi Grodzisk, w obecnej dzielnicy Białołęka na prawym brzegu Wisły. Włączonej do Warszawy wraz sąsiednimi wsiami w roku 1977 r.
Gonty wśród współczesnej zabudowy
Współcześnie kościół stoi przy ul. Głębockiej 119, w rejonie intensywnie zabudowywanym zarówno domami jednorodzinnymi, jak i apartamentowcami. Niewielki, jednonawowy kościół ze stromym dachem pokrytym gontami, przypomina trochę drewniane w południowo-wschodnich województwach. Warszawski leży jednak na szlakach turystycznych: „Skarbiec Mazowiecki” – obiektów sakralnych w Warszawie i na Mazowszu oraz „Bijące Serce Historii – kościoły Warszawy”. O czym informuje tablica stojąca za bramą wejściową.
Królowa Bona, Zygmunt III Waza i bernardyni
Zarówno Grodzisk, jak i stojący w nim kościół, mają swoje legendy. Ta dawna książęca osada targowa rodowód wywodzi z X wieku. Później przejęta została przez dobra królewskie. Według niepotwierdzonej w źródłach pisanych legendy z XVI w. Grodzisk wraz z innymi dobrami na Mazowszu otrzymała owdowiała królowa Bona. Podobno podczas pobytu w tej osadzie zasłabła, a w podziękowaniu za wyzdrowienie ufundowała mały drewniany kościółek. Z dokumentów bernardynów wiadomo natomiast, że ziemie w Grodzisku wraz z kościółkiem otrzymali w 1602 r. bernardyni z warszawskiej Pragi z nadania króla Zygmunta III Wazy. Zbudowali oni przy kościółku swoją niewielką siedzibę, w której zamieszkało kilku zakonników. Podczas szwedzkiego potopu zarówno ona, jak i świątynia, padły jednak ofiarą ognia i zniszczeń. Po wielu latach bernardyni w 1717 r. odbudowali, a faktycznie wznieśli nowy, zachowany do naszych czasów, kościół z drewna modrzewiowego. Wieńcząc go na dachu wieżyczką z sygnaturką i żelaznym krzyżem. Kilka metrów na prawo od wejścia na teren kościelny zbudowali też dzwonnicę, w której w 1734 r. zawisły dwa spiżowe dzwony.
Filia większej parafii
W roku 1811, po likwidacji bernardyńskiego kościoła na Pradze (na jego miejscu powstały fortyfikacje) przeniesiono z niego do św. Michała Archanioła cztery ołtarze oraz figury świętych. W głównym była – i jest nadal – kopia obrazu MB Częstochowskiej, w bocznych wizerunki św. św. Antoniego, Michała i Jana Nepomucena. Po kasacie, w 1864 r., zakonu bernardynów, grodziski kościółek stał się filią parafii MB Loretańskiej na Pradze. Dodatkowo stracił znaczenie, gdy nową parafię utworzono w Markach. Kościół ten przeszedł jednak gruntowny remont w 1888 r., zaś w latach 1895-1917 był filią parafii opiekującej się wsiami Grodzisk, Drewnica, Marki i Siwki. Uszkodzenia z lat II wojny światowej usunięto w latach 1950-54. Ze względu na jego wartość historyczną i architektoniczną, w 1965 r. kościół ten wpisany został na listę zabytków. W latach 1958-1975 był filią parafii w Markach, a następnie samodzielną parafią dla kilku osiedli w północno-wschodniej części stolicy.
Białołęcki zabytek
Gruntownie wyremontowany w latach 2003-04 przyciąga nie tylko parafian, ale również turystów i miłośników zabytkowej architektury. Ładnie ogrodzony, ma nową Drogę Krzyżową dookoła świątyni z rzeźbionymi w drewnie stacjami, wspomnianą drewnianą dzwonnicę oraz również wyrzeźbioną w drewnie figurę Chrystusa Frasobliwego umieszczoną w dziupli uschłego i ściętego drzewa. Ma za sąsiedztwo duży budynek plebanii nawiązujący architektonicznie do szlacheckiego dworku. W jasnym wnętrzu świątyni o ścianach pokrytych drewnem, znajduje się kilka wartych zobaczenia zabytków. Przede wszystkim wspomniany ołtarz główny z XVII w., ale także drewniane figury świętych: Feliksa i Jana Nepomucena oraz dwu świętych bernardyńskich. Ponadto obraz św. Stanisława z XVIII w i kielich ze stopą dorobioną w 1889 roku. Pozostałe elementy wyposażenia: ambona, dwa konfesjonały, 6-głosowe organy z 1976 r. oraz rzeźbione w drewnie i polichromowane stacje wewnętrznej Drogi Krzyżowej, są już współczesne.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz