Korsyka
Bliżej Włoch niż Francji

Korsyka to jak na zachodnią Europę miejsce specyficzne. Miejscami przetrwały tu w najgłębszych podkładach struktury społeczne i właściwe im prawidła próżne dziś już do odnalezienia chyba nawet na najdalszym włoskim Mezzogiorno.
fot: BG-OPK
Korsyka. Bliżej Włoch niż Francji
Bastia. Różne posunięcia na niwie społecznej i gospodarczej, przykładowo wprowadzenie obowiązku szkolnego albo budowa szlaków kolejowych, przy aplikowaniu rozmaitych środków charakterystycznych dla nowoczesnej administracji, umocniły francuską obecność na wyspie.
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

W piątek trzynastego

W XVIII wieku, kiedy potęga Genui była już odległym wspomnieniem, miały miejsce zainaugurowane w 1729 roku wieloletnie bunty przeciwko niej. Kilka lat później na czele korsykańskiej rebelii stanął urodzony w Kolonii niemiecki awanturnik polityczny Theodor von Neuhoff (1694-1756). Pod imieniem Teodora I samodzielnie przez wyspiarzy obrany w piątek 13 kwietnia 1736 roku na króla Korsyki trafił on do jej dziejów jako pierwszy i jedyny (Royaume de Corse 1736-40). W 1755 roku wyspa ogłosiła niepodległość (République Corse 1755-69). Pod przewodnictwem Pascala Paoli, narodowego bohatera Korsyki tytułowanego Ojcem Ojczyzny, Babbu di a Patria, tego samego roku opracowano demokratyczną konstytucję. Uważana bywa ona niekiedy za pierwszą w świecie ustawę zasadniczą oświeceniowego ducha (przed amerykańską 1787, polską 1791 i francuską 1791). Oparto na niej relatywnie postępowy cały system polityczny.

Genua, nie mogąc sobie dać rady z Korsykanami, zdecydowała się traktatem z 15 maja 1768 roku odsprzedać wyspę Francji. Rok później armia francuska zadała klęskę wyspiarzom w bitwie stoczonej 8 i 9 maja 1769 (Bataille de Ponte-Novo). Odtąd Korsyka nieprzerwanie stanowi część składową państwa francuskiego (z wyjątkiem krótkiego periodu w dobie rewolucji francuskiej, kiedy z pomocą brytyjską odtworzono 1794-96 Królestwo Korsyki, potocznie Royaume Anglo-Corse lub Anglo-Corsican Kingdom).

W Marsylii i Algierii

Różne typowe w drugiej połowie XIX wieku dla nowoczesnych państw posunięcia na niwie społecznej i gospodarczej, przykładowo wprowadzenie obowiązku szkolnego albo budowa szlaków kolejowych, przy aplikowaniu rozmaitych środków charakterystycznych dla nowoczesnej administracji, umocniły francuską prezencję na wyspie. Jednocześnie zaś wielu Korsykan zaczęło opuszczać swą ubogą wyspiarską ojczyznę w poszukiwaniu lepszego życia. Głównie na francuskim Kontynencie. Emigracyjna fala sięgnęła zenitu koło roku 1900.

I tak w Marsylii, jednym z newralgicznych punktów korsykańskiej imigracji, zajmowali Korsykanie całą dzielnicę obok Vieux-Port (Le Panier). Na samej natomiast wyspie ukształtowały się od okresu międzywojennego przestępcze struktury mafijne z poważnymi wpływami na politykę lokalną (potem też na jej wyższe szczeble). Z drugiej zaś strony Korsykanie czerpali liczne profity z przynależności do francuskiego imperium kolonialnego. Szczególnie chętnie oddawali mu swe usługi jako żołnierze oraz urzędnicy kolonialni (choć czynni także w handlu i interesach). Wielu osiadło we francuskiej Algierii.

Tunisi, Corsica, Nizza, Savoia

Korsyka generalnie, zwłaszcza w swych warstwach ludowych, mówiła ewidentnie po włosku, na dodatek jednym z grupy dialektów toskańskich, tzn. tych, z których wyłonił się nowoczesny język włoski. Stanowiła więc, obok innych obszarów mniej lub bardziej włoskich a różnymi sposobami przejętych przez Francję, rzecz jasna obiekt stałych politycznych zainteresowań Italii. Dążącej, co naturalne, do pozbierania wszystkich ziem kulturowo włoskich, zaś w odniesieniu do samej Korsyki także jako schedy po Republice Genui (zatem podobnie do np. Istrii czy Dalmacji po drugiej stronie Półwyspu jako spuścizny po Republice Weneckiej).

Czytaj dalej - strony: 1 2 3

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 8 lutego 2019; Aktualizacja 16 lutego 2019;
 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!