Wilno
Cerkiew Św. Trójcy i cela Konrada
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Cerkiew pod wezwaniem Świętej Trójcy w Wilnie ufundował w 1514 roku książę Konstanty Ostrogski. Był to dar za zwycięstwo pod Orszą nad wojskiem moskiewskim.
Cerkiew znajduje się przy ulicy Ostrobramskiej, naprzeciw cerkwi Świętego Ducha. Świątynia stanęła w miejscu drewnianej cerkwi ufundowanej w XIV wieku przez żonę księcia Olgierda – Juliannę. Nowa świątynię zbudowano w stylu gotyckim, zawiera jednak elementy architektury bizantyjskiej. Świątynia była trójnawowa z ośmiobocznymi filarami. Na zakończeniu naw umieszczono półkoliste absydy z sygnaturkami. W 1608 roku król Zygmunt III Waza przekazał cerkiew mnichom unickim, od XVIII wieku zwanym bazylianami. W 1747 roku po pożarze, odbudową i przebudową cerkwi zajął się Jan Krzysztof Glaubitz, twórca najwspanialszych rokokowych świątyń Wilna. Do pierwotnej budowli dodał cztery okrągłe rokokowe wieżyczki. Dwie wyższe stały przy prezbiterium, a niższe przy fasadzie. Przebudował portal i powiększył okna. Dostawił przepiękna bramę wejściową zwaną Wrotami Bazyliańskimi, bogato zdobioną płaskorzeźbami i korynckimi pilastrami.
Do cerkwi przylega od południowej strony kaplica z XVII wieku. Wybudowana była przez Janusza Tyszkiewicza. We wnętrzu znajduje się barokowy nagrobek jego żony Barbary. Obok świątyni stoi dzwonnica z XVI wieku, przebudowana w XIX wieku.
Kiedy Rosjanie zajęli Wilno i zamienili świątynię w cerkiew prawosławną, wnętrze zostało zdewastowane. Dewastacji dopełniła władza sowiecka. Po wojnie cerkiew była zamknięta przez wiele lat i niszczała. Od lat dziewięćdziesiątych XX wieku, znowu jest w rękach bazylianów. Cały czas jest remontowana. Odnowiono już kaplicę Tyszkiewiczów i tu odprawiane są msze.
Warto wiedzieć
* Przy cerkwi znajdują się zabudowania klasztoru. Początkowo postawiono tu pojedyncze drewniane domki – eremy. W 1761 roku rozpoczęto budowę domów murowanych.
* Kiedy w 1827 roku bazylianie zostali wypędzeni, Rosjanie urządzili tu więzienie. Przetrzymywali wielu polskich patriotów. Tu właśnie osadzili grupę filaretów i filomatów, a wśród nich Adama Mickiewicza.
* Przebywali tu również powstańcy z 1831 roku. Kilka lat później tu skazano na śmierć emisariusza Szymona Konarskiego.
* Cela w której przebywał Adam Mickiewicz, czyli „cela Konrada” znajdowała się na pierwszym piętrze. Uwieczniona ona została w III części „Dziadów”. Nad drzwiami wejściowymi znajduje się tablica pamiątkowa wmurowana w 1982 roku. Celę Konrada znalazł w okresie międzywojennym prof. Juliusz Kłos. Do dziś znajduje się w niej wmurowana w tamtym okresie tablica z tekstem z III części „Dziadów”.
* Przed II wojną światową w budynkach poklasztornych mieściła się szkoła białoruska i prawosławne seminarium duchowne. W celi Konrada była siedziba Związku Literatów Polskich.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- film autorki
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz