Luboń Wielki
Chatka na kurzej stopce
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Luboń Wielki (1022 m n.p.m.) to szczyt wznoszący się nad Rabką-Zaryte. Jego ludowa nazwa to Biernatka. Znajduje się w Beskidzie Wyspowym i ma zupełnie nietypowy grzbiet, jak na ten Beskid. Jest on wydłużony i opada przez Luboń Mały do wsi Naprawa znajdującej się przy szosie ?zakopiańskiej?.
Na szczycie góry znajduje się jedyne w Beskidzie Wyspowym schronisko górskie PTTK. Powstało ono z inicjatywy oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Rabce ze Stanisławem Dunin-Borkowskim na czele. Pierwsza wizja lokalna przed wyborem terenu pod budowę odbyła się 7 lipca 1929 r. Dzięki zaangażowaniu członków oddziału PTT, społeczeństwa uzdrowiska Rabka oraz mieszkańców okolicznych wsi udało się wybudować schronisko w bardzo krótkim czasie. Budowa trwała od czerwca 1930 r. do sierpnia 1931 r. Projekt architektoniczny przygotowali Stanisław Dunin-Borkowski i Jerzy Czoponowski. Dunin-Borkowski był przez kilka lat gospodarzem schroniska. Uroczyste otwarcie odbyło się 9 sierpnia 1931 r. Na uroczystości było ok. trzech tysięcy górali z całej okolicy. Był też znany krajoznawca Mieczysław Orłowicz, który dokonał otwarcia. Wniósł on dużą pomoc finansową na rzecz tej budowy.
W czasie II wojny światowej utworzono oddział partyzancki ? Luboń?. Walki z Niemcami były zacięte. W połowie września 1944 r. oddziały niemieckie w sile 800 ludzi ruszyły na Luboń. Osiągnąwszy szczyt góry postanowili spalić schronisko. Nie udało im się to dzięki gospodyni schroniska, Karolinie Kaleciakowej, która stojąc z dzieckiem na ręku i… butelką wódki dla komendanta, nie dopuściła do wykonania wyroku. Niemców przekonano również tym, że z tego schroniska korzystała przede wszystkim niemiecka straż leśna.
W 1953 r. założona została tu stacja meteorologiczna. Pod samym schroniskiem wykryto żyłę wodną i wykopano studnię, która służy do dzisiaj. W 1961 r. na szczycie Lubonia Wielkiego obok schroniska stanął kilkupiętrowy wieżowiec stacji przekaźnikowej TV. Jest on widoczny ze wszystkich wzniesień otaczających Luboń Wielki. Doskonale widać wieżę z zakopiańskiej drogi. W 1962 r. schronisko zostało zelektryfikowane.
Podczas obchodów 40-lecia schroniska w sierpniu 1971 r. schronisko otrzymało imię jego budowniczego ? Stanisława Dunin-Borkowskiego. Na tę okoliczność wmurowano na ścianie frontowej tablicę pamiątkową z brązu. Bardzo uroczyście był obchodzony jubileusz 50-lecia w 1981 r. Uroczystości, w których wzięło udział ok. dwa tysiące osób odbywały się według identycznego scenariusza jak w 1931 r.
Dodaj komentarz