Eisleben
Czy to tu zmarł Marcin Luter?
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Tuż przed śmiercią Marcin Luter (Martin Luther) przyjechał do Eisleben. Zmarł w 1546 w domu swojego przyjaciela, dr. Drachstettena, przy Andreaskirchplatz. To, zgodnie z adresem, w pobliżu farnego kościoła św. Andrzeja, ponad rynkiem.
Przyjechał tu, nie po to, by umrzeć w mieście, w którym się urodził, ale by – po raz kolejny – rozwiązać jeden z konfliktów rodzinnych, jakie trapiły nieustająco hrabiów Mansfeld, panów na pobliskim zamku. Spór udało mu się zażegnać, ale nie zniósł trudów zimowej podróży. Czuł się już wtedy źle, bo – jak podkreślają biografowie – od lat był schorowanym człowiekiem. Przyczyniły się do tego – jakbyśmy dziś powiedzieli – stres, spowodowany rewolucją, jaką zapoczątkował w kościele oraz… niezdrowy tryb życia.
Deprecha i obżarstwo
Poczynając od około 1527 roku dokuczały Marcinowi Lutrowi napady depresji, nieobce mu były myśli samobójcze. Szwankował mu wzrok – czytał z coraz większym trudem, pisanie sprawiało kłopot. A przecież do tej pory to było sensem jego życia. Otyłość, obrzęki, zapalenie kości, nie gojące się rany po upuszczaniu krwi, kamienie nerkowe – biografowie formułują długą listę dodając do tego niediagnozowalne w tamtych czasach niewydolność krążenia i cukrzycę. Nadużywał przy tym alkoholu i nie żałował sobie jadła. Pośmiertny portret Marcina Lutra pędzla Łukasza Cranacha Młodszego, jaki widziałam w Wittenberdze, pokazuje człowieka otyłego. Maska pośmiertna eksponowana w Halle – też.
Dla potomności
Marcin Luter zmarł w nocy z 17 na 18 lutego 1546 roku. Miał 62 lata. Czuwał przy nim jego przyjaciel Justus Jonas, pierwszy ewangelicki pastor w Halle. Jeszcze w Eisleben powstały dwie pośmiertne maski przywódcy reformacji. Jedną wykonał nieznany lokalny artysta, a drugą Łukasz (Lukas) Furtenagel z Halle. Justus Jonas sprawił, że maska Furtenagela stała się własnością luterańskiej parafii w tym mieście. Piszę o niej w odrębnym artykule. O tej drugiej nic nie wiem.
Tam koniec, gdzie początek
Ciało reformatora przewieziono do Wittenbergi. Pochowano go w kościele zamkowym, tym samym, na drzwiach którego w 1517 roku przybił swoje słynne tezy. W 1946 r., w czterechsetną rocznicę jego śmierci, Eisleben otrzymało drugi człon nazwy „Miasto Lutra” – Lutherstadt. Domy narodzin Marcina Lutra i śmierci oraz zabytki związane z jego pobytami w mieście, zostały wpisane w 1996 r. na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Muzeum, czyli multimedialna aranżacja
W oryginalnym, pochodzącym z ok. 1500 r. gotyckim domu, utworzono jedno z dwu w Eisleben, muzeum Marcina Lutra. Jest to ekspozycja multimedialna pod tytułem Ostatnia droga Lutra (Luthers letzter Weg), opowiadająca o ostatnich dniach życia tego wielkiego człowieka, próbująca pokazać jego stosunek do śmierci. Treści opisane na tablicach ilustrują obrazy ze szkoły Lucasa Cranacha, kilka mebli z epoki, egzemplarze Biblii i inne związane z reformacją starodruki. Pokazano też repliki nagrobków jego zmarłej w niemowlęctwie córki Elżbiety, oraz fragment epitafium żony – Katarzyny von Bora. Oryginałem jest całun, który przykrywał trumnę w 1546 r., wyeksponowany w oszklonej gablocie.
A wszystko to nieprawda…
Do początku XXI wieku sądzono, że Luter miał rzeczywiście umrzeć w tym domu. Najnowsze badania jednak wykazały, że rzeczywisty dom śmierci stał na miejscu obecnego hotelu „Graf von Mansfeld”.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- o domu urodzin Marcina Lutra, także w Eisleben, w naszym portalu
- o roku Lutra na stronach niemieckiej Centrali Turystyki (DZT)
Szlakiem Marcina Lutra
W 1517 roku Marcin Luter przybił na drzwiach kościoła w Wittenberdze 95 tez... W 2017 roku, w 500-lecie reformacji, ruszamy jego śladem.
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz