Kraków
Dworek Jana Matejki w Krzesławicach
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Na ratunek
W 1959 roku Maria Burzyńska przekazała dworek TPSP w Krakowie z prośbą o zadbanie o historię z nim związaną. Tak też się stało. Są pamiątki po Kołłątaju i Matejce. W jednej z sal wyeksponowano ?Poczet Królów i Książąt Polskich?, autorstwa uczniów Matejki: Leonarda Stroynowskiego i Zygmunta Papieskiego. Utworzono też salę dydaktyczną. Z oryginalnego wystroju dworku niewiele się zachowało. Jest to ganek który wcześniej był po drugiej stronie dworku, drzwi wejściowe, fortepian, sztalugi, drewniana ławka i dzwon do zwoływania domowników. Obecnie jest on na wieży pobliskiego kościoła. Dworek jest parterową rezydencją wiejska z dobudówką, w której niegdyś były pracownie malarza. Przykryty jest dachem gontowym. Od frontu ma dostawioną werandę zaprojektowaną przez Jana Matejkę. Otoczony jest dużym parkiem z zabytkowym drzewostanem. Park zakładał Hugo Kołłątaj.Większość pięknego umeblowania pochodzi z dawnego pałacu hrabiego Xawerego Pudłowskiego, zlokalizowanego przy ul. Westerplatte w Krakowie. Są one depozytem Muzeum UJ. Obrazy wiszące na ścianach są własnością TPSP.Zespół dworsko ? parkowy został wpisany do rejestru zabytków 30 czerwca 1961 roku.
Warto posłuchać opowieści
Wnętrza można oglądać samodzielnie, ale można też posłuchać bardzo ciekawej opowieści ?gospodyni? domu. Przez ganek wchodzi się do dużego pokoju. Na ścianie wisi portret Matejki oraz fotografie przedstawiające jego żonę i dzieci. Jest też portret Marii Burzyńskiej. Przy drzwiach na wprost, oparta o podłogę i ścianę stoi metalowa, piękna płaskorzeźba ukazująca wyłowienie Wandy z Wisły. Taka ?lokalizacja? trochę mnie zdziwiła? Po lewej jest salon, w którym malarz przyjmował gości. Nad drzwiami znajdują się ciężkie portiery, a na ścianach duże lustra. W tym pokoju jest stylowa kanapa, stolik, krzesła. W kącie stoi fortepian, a po przeciwnej stronie mebel na rzeźbionych nóżkach. Mebel ten malarz zamówił u stolarza. Na ścianie wisi olejny obraz Matejki ?Głowy konia?. Wiszą też szkice ołówkowe. W następnym pokoju zgromadzono pamiątki po Kołłątaju, oraz szkice Matejki do polichromii w Kościele Mariackim w Krakowie. Tu też są meble z pięknymi nóżkami-główkami. Wchodzimy do kolejnego małego pokoju a w nim znajduje się obrotowa sztaluga Matejki, kopia obrazu ?Stańczyk? i obrazy przedstawiające dworek. Na stole stoi popiersie malarza. W części frontowej jest jadalnia Matejki. Na środku wielki stół, rzeźbione krzesła i ładna wisząca lampa naftowa. Wokół ustawiono inne meble. Obok kredensu wiszą dwa owalne portreciki przedstawiające Teodora Cybulskiego i jego żonę Emilię ? rodziców Marii Burzyńskiej, ostatniej właścicielki dworku.
Jest jeszcze jeden pokoik, a w nim?
Zwrócono się do Matejki z prośbą o namalowanie wszystkich władców Polski, królów i książąt. Artysta podjął się tego zadania. Osobiście wykonał szkice na papierze ołówkiem i akwarelą. Na ich podstawie wydrukowano setki albumów i pocztówek nazwanych ?Pocztem Królów Polskich?. Po śmierci artysty, jego dwaj uczniowie Papieski i Stroynowski wymalowali cały ?Poczet? farbą olejną, ściśle według szkiców. Podarowano obrazy Towarzystwu i zdobią one dzisiaj ten właśnie pokój.
Warto wiedzieć
Dworek Matejki to nie tylko muzeum. Odbywają się tu koncerty, spotkania i lekcje muzealne.
Dodaj komentarz