Kraków
Fort świętego Benedykta

Dziś jest to właściwie ruina zabezpieczona metalową siatką. Nie ma możliwości wejścia do środka. Fort nr 31 jest jednym z najlepiej zachowanych tego typu fortów w Europie. Z rozległej łąki między fortem a kościołem można podziwiać panoramę Krakowa.
fot: Barbara Górecka
Kraków. Fort świętego Benedykta
Fort od lat czeka na solidną renowację i rozsądne zagospodarowanie.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Fort św. Benedykta wchodzi w skład Twierdzy Kraków. Nosi numer 31. Został zbudowany w latach 1853-56. Wznosi się ponad starym kamieniołomem i sąsiaduje z kościółkiem św. Benedykta na Krzemionkach. Nazwę swą przyjął właśnie od kościółka.

Bastion jest w typie tak zwanej ?wieży maksymiliańskiej?. Takie budowle stawiane były w miejscach trudnodostępnych. Fort św. Benedykta był połączony z fortem Krzemionki okopem z trzema płaskimi bastionami. Rozlokowane one były wzdłuż krawędzi wzgórza i miały za zadanie obronę traktów wiedeńskiego i lwowskiego.

Ważny punkt w Twierdzy Kraków

Fort zbudowano z cegły na rzucie szesnastoboku. Wejście prowadziło przez ostrołukową bramę i ozdobioną schodkowym portalem.W środku był okrągły dziedziniec. Budowla ma kształt dwukondygnacyjnej wieży artyleryjskiej i jest częściowo podpiwniczona. U góry znajdował się otwarty taras dla artylerii i piechoty. Fort był broniony poprzez przedbramie w formie muru ze strzelnicami. Otaczała go fosa, przez którą przerzucony był most zwodzony wysuwany  na rolkach. Na parterze obiektu znajdowały się koszary, a na piętrze umieszczone były haubice kazamatowe. Podobne obiekty można spotkać w Weronie, Linz, Puli, Zamościu, Modlinie i kilku innych miastach Europy i Polski. Fort ten zaprojektował prawdopodobnie krakowski inżynier i architekt Feliks Księżarski. Jest on także autorem fortu nr 2 ? ?Kościuszko?.

Fort czeka na gospodarza

W latach dziewięćdziesiątych XIX wieku fort ten utracił swoją rangę, po rozbudowie trzeciego pierścienia Twierdzy Kraków. Zaczął pełnić funkcję koszar. Po 1918 roku zaadoptowano go na mieszkania i tak był użytkowany do 1984 roku.W 1981 roku zaczęto porządkowanie fortu. Prowadzono prace projektowe, koncepcyjne, przeprowadzano badania archeologiczne w samym obiekcie i wokół niego. Odsłonięto pozostałości studni, oraz filtry do oczyszczania wody pitnej. W 1991 roku rozpoczęto remont. Na ostatniej kondygnacji położono dach imitujący dziewiętnastowieczny dach drewniany. Podłączono wodę i kanalizację. Fort od lat czeka na solidną renowację i rozsądne zagospodarowanie.

Projektów było kilka

Od 2000 roku gospodarzem Fortu było Stowarzyszenie Kultury Akademickiej ?Instytut Sztuki?. Miało ono zagospodarować cenny obiekt, ale to się nie udało. Stowarzyszenie planowało przebudowę, rozbudowę i nadbudowę Fortu. Projektów było kilka. Nie uzyskało jednak zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Sprzeciwili się także mieszkańcy i Społeczny Komitet Ratowania Wzgórza i Fortu św. Benedykta oraz Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa? Prace więc nie ruszyły. Czyż to nie paranoja? Fort, a dokładnie jego ruina wróciły do miasta w tym roku.

Teraz to trwała ruina

Dziś jest to właściwie ruina zabezpieczona metalową siatką. Nie ma możliwości wejścia do środka. Można fort obejść dookoła, ale trzeba być bardzo ostrożnym bo wydeptana ścieżka prowadzi nad głębokim wąwozem. Wokół widnieją liczne ślady po dawnych wykutych w skale szańcach. Fort nr 31 jest jednym z najlepiej zachowanych tego typu fortów w Europie. Z rozległej łąki między fortem a kościołem można podziwiać panoramę Krakowa.

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 26 kwietnia 2012; Aktualizacja 7 czerwca 2020;

Komentarze: 1

    Ena, 28 marca 2017 @ 20:59

    Część informacji prawdziwa, część takie brednie że hey.

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij