Chania
Historyczna stolica Krety

To miasto z dziejami liczącymi co najmniej 5,5 tysiąclecia. Współcześnie zachowane na Starym Mieście, w postaci nadanej mu przez Wenecjan i Turków, zaś nowej części współczesnych Greków.
fot: Cezary Rudziński
Chania. Historyczna stolica Krety
Wenecjanie zbudowali tu port oraz miasto z ich charakterystyczną architekturą i otoczyli je murami obronnymi.
  • Chania. Historyczna stolica Krety
  • Chania. Historyczna stolica Krety
  • Chania. Historyczna stolica Krety
  • Chania. Historyczna stolica Krety
  • Chania. Historyczna stolica Krety
  • Chania. Historyczna stolica Krety
  • Chania. Historyczna stolica Krety
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Niemal na zachodnim krańcu północnego wybrzeża Krety, 145 km na zachód od jej centrum administracyjnego ? Heraklionu ? leży miasto i port Chania. W czasach antycznych Kydonia, zaś pod panowaniem weneckim La Canea.

To miasto z dziejami liczącymi co najmniej 5,5 tysiąclecia (istniało już około roku 3400 p.n.e.) i wspominane na tabliczkach klinowych w XIII w p.n.e. jako Kydona. Chociaż współcześnie zachowane głównie, przynajmniej na Starym Mieście, w postaci nadanej mu przez Wenecjan i Turków, zaś nowej części współczesnych Greków. Według greckiej mitologii miał je założyć sam król Krety Minos, syn boga Zeusa i Europy. Chociaż inne mity założenie tej minojskiej osady Kydonii przypisują w IV tysiącleciu p.n.e. Kydonowi, synowi boga Hermesa i Akalle. Z najdawniejszych dziejów miasta wiadomo, że było ono centrum handlowym, a w 69 r. p.n.e. zdobyte zostało przez Rzym. Źródła wspominają, że po IV pochodzie krzyżowym wyspę Kretę otrzymał w nagrodę jej wódz, margrabia Bonifacio I del Monferrato, ale odsprzedał ją Wenecjanom ? pomijam ich późniejszą, zwycięską walkę o te miejsca z Genueńczykami. I to oni zbudowali tu, na antycznych ruinach, nowe miasto La Canea.

Wenecka stolica wyspy

Zostało ono rezydencją Rektora ? szefa administracji wyspy, a więc i jej stolicą. I ważnym, nie tylko lokalnym centrum handlowym z zapleczem rolnicym. W ciągu ponad 2 wieków Wenecjanie zbudowali tu port oraz miasto z ich charakterystyczną architekturą i otoczyli je murami obronnymi, których zakończenie budowy kroniki odnotowały pod rokiem 1537. Po upadku w 1453 roku Konstantynopola, na Kretę i do La Canei przeniosło się wielu tamtejszych kapłanów, mnichów i artystów. Stworzyli oni tu ważny tygiel, w którym powstawała specyficzna kultura stanowiąca połączenie jej źródeł antycznych greckich, bizantyjskich i weneckich.

Pod tureckim panowaniem

Od roku 1645 doszły do tego wpływy tureckie, gdyż wojska osmańskie zdobyły wówczas miasto po dwumiesięcznym oblężeniu i ogromnych stratach około 40 tys. żołnierzy. Podobno turecki dowódca tego oblężenia został po powrocie do Stambułu ukarany śmiercią za aż tak wielkie straty. Turcy zamieszkali głównie w zachodnich dzielnicach miasta, zamienili większość świątyń chrześcijańskich na meczety. M.in. dominikański kościół św. Mikołaja na główny Meczet Piątkowy. Zbudowali też od podstaw nowe meczety, m.in. na wybrzeżu koło portu jedyny zachowany do naszych czasów, przy czym bez minaretu, Meczet Janczarów.Wznieśli również tureckie łaźnie i fontanny, a także rezydencję dla paszy Krety. W ten spos ób Chania, już pod tą nazwą, stała się ponownie stolicą ? centrum administracyjnym wyspy. I była nią aż do 1971 roku, gdy przeniesiono ją do Heraklionu. Wcześniej jednak chrześcijańscy mieszkańcy stawiali najeźdźcom opór, zwłaszcza w XIX w. Podczas krwawego powstania w 1821 roku Turcy powiesili na drzewie biskupa Melchizedeka Despotakisa i zamordowali wielu chrześcijan. Bunty miały miejsce także pod koniec XIX w.

W państwie greckim

Ostatecznie w 1898 r. Kreta uzyskała autonomię, (wcześniej przez pewien czas krótko była samodzielnym państwem), a w 1913 roku weszła w skład Grecji. Większość Turków przeniosła się do starej ojczyzny, a po 1923 roku, na zasadzie wymiany ludności greckiej i tureckiej, pozostali. Meczety wróciły do dawnych chrześcijańskich wyznawców. O zabytkach miasta opowiem w kolejnym artykule.

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 22 lipca 2014; Aktualizacja 8 sierpnia 2014;
 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij