Erywań
Katogike ? ocalona świątynia

Maleńka świątynka p.w. Matki Bożej wzniesiona została w Erywaniu na początku XII wieku. O tym, że jest to najstarsza świątynia zachowana w armeńskiej stolicy współcześnie dowiedziano się zaledwie kilkadziesiąt lat temu...
fot: Cezary Rudziński
Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
W 2007 r. zburzono bloki mieszkalne odsłaniając ten cenny zabytek. Znaleźli się również sponsorzy wzniesienia obok tego maleńkiego kościółka nowej, dużej świątyni z różowego piaskowca.
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
  • Erywań. Katogike ? ocalona świątynia
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Z inskrypcjami na ścianach z lat 1229 i 1284 i chaczkarami. Presja naukowców i społeczeństwa okazała się wówczas tak silna, że stalinowscy ?decydenci? zrezygnowali ze zburzenia go. Podobno mówiono wówczas, oczywiście po cichu, bo były to przecież lata straszliwego terroru i rozstrzeliwań pod byle pretekstem, że jest to ?świątynia, której Stalin nie mógł zburzyć?. Obudowano ją jednak blokami mieszkalnymi, aby stała się niewidoczna. I przez lata niszczała w zapomnieniu. Zmiana sytuacji nastąpiła dopiero po uzyskaniu przez Armenię niepodległości w 1991 roku, kiedy zwrócono ją kościołowi i przywrócono funkcje religijne.

Hojni fundatorzy

W 2007 r. zburzono otaczające ją bloki mieszkalne odsłaniając ten cenny zabytek. Znaleźli się również sponsorzy ? głównymi byli Amerykanie z ormiańskimi korzeniami, Hiraira i Anna Hovananian ? wzniesienia obok tego maleńkiego kościółka nowej, dużej świątyni z różowego piaskowca. Na cześć fundatorki otrzymała ona wezwanie św. Anny, matki Myriam (Marii) z Nazaretu i babki Jezusa. W kompleksie zbudowano również, ze ścianami z takiego samego budulca, nową (stara znajduje się w Eczmiadzyniu (Wagharszapat) odległym od stolicy o 18 km na zachód) siedzibę Katolikosa Wszystkich Ormian.

Budowę obu gmachów zakończono w roku 2015. Na kamiennej ścianie między tą siedzibą i kościołem św. Anny wystawiono stare kamienne detale architektoniczne z wykutymi ozdobnymi ornamentami, znalezione w trakcie prac. Obie świątynie są dostępne dla wiernych i turystów. Ci, którzy oprócz tradycyjnych w kościołach wschodnich cieniutkich świeczek chcą kupić także kwiaty, mają ich ogromny wybór w stoisku od strony alei Sajat-Nowa. Kościółek p.w. Matki Bożej jest maleńki, wnętrze ma zaledwie 5,4 x 7,5, m. powierzchni. W niewielkim ołtarzu znajduje się ikona patronki ze stojącym przed nią ozdobnym, metalowym krzyżem.

Skromne wnętrza

Inny stoi w jednej ze starych wnęk. Obejrzeć można również kilka starych chaczkar oraz kamienną płytkę pokryą resztkami zielonej majoliki,  z wykutym w niej charakterystycznym ormiańskim aniołkiem. Po lewej stronie, zaraz przy wejściu, stoi metalowy stół ? pojemnik, w którym stawia się zapalone świece. Ze stropu zwisa okrągły, metalowy żyrandol. Sąsiednia świątynia p.w. św. Anny jest przestronna i jasna. W ołtarzu głównym widzę ikonę patronki z małym Jezuskiem na kolanach. Na ścianach bocznych kolejne ikony. Św. Anny z uniesionymi do góry rękoma w geście Oranty, Marią i Jezusem na pierwszym planie, oraz samej Marii, także w czerwonej szacie, z Dzieciątkiem.

Wyposażenie wnętrza jest skromne, z nietypowymi dla kościołów wschodnich drewnianymi ławami z oparciami oraz dwoma, także metalowymi żyrandolami, z których ten pośrodku nawy ma dwie obręcze. Świątynia ma dwie wieże. Główną nad nią oraz mniejszą, z kolumienkami, nad wejściem. Ściany zewnętrzne w kilku miejscach pokryte są płaskorzeźbami nawiązującymi do tradycyjnych chaczkar, z postacią jakiegoś świętego oraz ornamentami z winoroślą, ptakami, zwierzętami i ludźmi przy pracy w winnicy.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 10 sierpnia 2017; Aktualizacja 29 sierpnia 2017;
 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij