Ateny
Keramejkos, starożytna grecka nekropolia

Keramejkos było w starożytnych Atenach największą nekropolią, osadą garncarzy, malarzy wazonów i kowali, tutaj odbywały się ważne dla Aten uroczystości publiczne i stąd brały swój początek wyjątkowe procesje.
fot: Halina Puławska
Ateny. Keramejkos, starożytna grecka nekropolia
Zanim wkroczy się na którąkolwiek z alejek warto objąć Keramejkos wzrokiem i poczuć emanującą zeń aurę.
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

To w tym miejscu Perykles wygłosił swoją słynną mowę pogrzebową upamiętniającą pierwszych poległych Ateńczyków, w pierwszym roku II wojny peloponeskiej (430 r. p.n.e.), mową będącą pochwałą Aten i ateńskiej demokracji. Znaczące postacie greckiej polityki, strategii jak Perykles (495-429 p.n.e.), Solon (635-560 p.n.e.) czy Demostenes (384-322 p.n.e.) również spoczęli na Keramejkos. Wznoszono im na koszt państwa wspaniałe grobowce wzdłuż Drogi Świętej. Niestety nie zachowały się.

Najstarszy zapisek

Na osi wschód-zachód, obok Świętej Bramy, płynęła przez Keramejkos rzeka Eridanos. Była źródłem materiału, gliny z wylewów do wyrobu ceramiki na Keramejkos, świadka czasów, w których powstawała. Stąd pochodzą, wydobyte z nekropolii, najważniejsze ateńskie wyroby ceramiczne. Warto zaznaczyć fakt, że właśnie na Keramejos znaleziono słynny wazon (oinochoe) dipyloński, na którym znajduje się, uważany za najwcześniejszy, napis w alfabecie greckim. Napis wskazuje, że wazon był nagrodą dla zwycięzcy w konkursie tanecznym. Pochodzi z ok. 740 r. p.n.e., z epoki geometrycznej, a jego nazwa – od miejsca znalezienia przy bramie dipylońskiej.

Mauzolea i groby

Rzeka toczyła się na zachód wzdłuż Świętej Drogi i dalej Alei Grobów, której nazwę nadano w czasie wykopalisk, gdyż starożytna nie jest znana. Aleja Grobów, równoległa do Świętej Drogi, o długości 90 m, szerokość 8 m, obsadzona jest ponad 20. kwaterami, z których najstarsze pochodzą z początku IV w. p.n.e. Kwatery przeznaczone były dla członków jednego rodu. Grzebano ich wokół grobowca głowy rodziny. W czasie wykopalisk znaleziono kilkaset różnorodnych grobowców, wykonanych z kamienia, cegły lub marmuru, prostych i bogato zdobionych. Wśród nich wyróżniają się: grobowiec (z ok. 345 r. p.n.e.)  Dionizosa z Kallitos, mający formę marmurowego słupa zwieńczonego pełnoplastyczną figurą byka (zwierzęcia poświęconego Dionizosowi). Obok, przy narożniku muru leży kamienny pies, wyrzeźbiony w marmurze z Hymettu, częsta ozdoba ogrodzeń, nagrobek Koraliony, żony Agathpna, to stela z reliefem przedstawiającym scenę pożegnania, cenotaf bohatera Deksileosa, syna Lizaniasza ? poległ w 394 r. w wojnie korynckiej ? przedstawia wojownika jadącego na koniu z włócznią w ręku, stela (z około 400 r. p.n.e.) w kwaterze rodu Korojbosa z Melity, poświęcona jego żonie Hageso, przedstawiająca młodą kobietę oglądającą, podawane przez niewolnicę klejnoty, stela Eufrozyny (ok. 386 r. p.n.e.), siostry Eubiosa z Potamos i pomnik jego siostrzeńca Biona, w formie doryckiej kolumny zwieńczonej wazą ? lutroforę, stela Pamfili z matką Demetrią? Oryginały wielu z tych pomników przeniesione zostały do miejscowego Muzeum Keramejkos.

Warto wiedzieć

* Stanowisko archeologiczne Keramejkos obejmuje obecnie fragmenty murów Temistoklesa (o wys. 4 m), Dipylonu, Świętej Bramy, Pompejonu, ocembrowanej rzeki Eridanos, dromos po Aleję Grobów.
* Zanim wkroczy się na którąkolwiek z alejek warto objąć Keramejkos wzrokiem i poczuć emanującą zeń aurę.
* Wejście na Keramejkos znajduje się od ulicy Ermou. Łatwo zauważyć, że teren archeologiczny jest w stosunku do ulicy bardzo obniżony. Przed podjęciem pierwszych prac wykopaliskowych w XIX w. poziom zasypanego stanowiska sięgał poziomu ulicy.
* Nazwa Keramejkos pochodzi od wyrabianej w osadzie ceramiki (keramikos – ?????????) lub garncarza (kerameus – ????????), a te mają związek ze słowem keramos – ???????, co oznacza ziemię, glinę. Ale Grecja nie byłaby Grecją, gdyby nie było tu ingerencji sił wyższych: Pauzaniasz ? grecki geograf żyjący w II w. n.e. podaje w swoich ?Wędrówkach po Helladzie?, iż dzielnica nosi nazwę od imienia herosa Keramosa, syna Dionizosa i Ariadny?
* Dla ciekawych: na horyzoncie pyszni się bizantyńska cerkiew św. Trójcy (Ajia Triádha). Piękna.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij