Gdańsk
Klimatyczna ulica Mariacka
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Choć bezsprzecznie głównym deptakiem Gdańska jest ulica Długa rozszerzającej się następnie w Długi Targ, to najbardziej klimatyczną w tym mieście jest ulica Mariacka.
Znajduje się ona na północ od Długiego Targu i jest do niego prawie równoległa. Od zachodu zamyka ją potężna bryła największego kościoła ceglanego w Europie ? bazyliki Mariackiej. Ze wschodu, od nabrzeża Motławy ze słynnym Żurawiem, oddziela ją Brama Mariacka z przylegającym do niej Domem Przyrodników, które obecnie mieszczą Muzeum Archeologiczne. I bazylika, i Dom Przyrodników, zwieńczone są wysokimi wieżami, na których znajdują się fantastyczne punkty widokowe na stary Gdańsk, a wspomnianą ulicę Mariacką w szczególności.
W osobnym świecie
Przez to zamknięcie jest ona jakby osobnym światem. Prowadzi niby w wąwozie między wąskimi a wysokimi na trzy-cztery piętra mieszczańskimi kamieniczkami. I tak niezbyt szeroką, wyłożoną granitowym brukiem powierzchnię ulicy, ograniczają przepiękne przedproża. To najbardziej charakterystyczny i rzadko spotykany w innych miastach element gdańskich domów i gdańskich ulic. Składają się one z ujętych w artystycznie zdobione balustrady tarasów wysuniętych przed elewacje budynków, prowadzących na te tarasy schodów oraz umieszczonych u ich boków zejść do piwnic. Przedproża rozgraniczały kiedyś część mieszkalną od ulokowanych w przyziemiach sklepów, składów i warsztatów.
Na schodach i tarasach można było osuszyć buty z błota, omieść ze śniegu, ale też doskonale spędzić czas wśród sąsiadów, znajomych, klientów, dostawców. Kiedyś królowały tu zakłady szewskie i mięsne (jatki). Panowie załatwiali interesy, dzieci plątały się pod nogami, panie domu wykonywały swe zwykłe czynności mając oko na okolicę i przesuwające się u ich stóp ludzkie mrowie. Na handlarzy, kuglarzy, wreszcie na kandydatów do korzystnych mariaży. Ulica Mariacka była kiedyś (i jest) miejscem, gdzie chętnie spotykają się zakochani.
Coś z tego zostało do dziś…
Na przedprożach, na schodkach, w położonych pod przedprożami piwnicach, w parterach kamieniczek rozlokowały się knajpki, kawiarenki, sklepy z pamiątkami, a przede wszystkim salony jubilerów i bursztynników, z których wszak słynie Gdańsk do dziś. Latem, a szczególnie podczas Jarmarku Dominikańskiego, tłoczno tu i gwarno. Stragany rozprzestrzeniają się na ulice, miedzy nimi krążą turyści, występują uliczni grajkowie i sztukmistrze, swoje prace rozkładają rysownicy i malarze.
Poza sezonem życie cichnie, uspokaja się, zasypia. W deszczowe jesienne dni można nie zobaczyć tu ani jednego turysty, a po zakupowe i kulinarne pokusy trzeba pofatygować się do wnętrz. Wtedy jednak dopiero widać wyraźnie piękno i kunszt wykonania gdańskich przedproży. Przy Mariackiej zachowały się one (a właściwie zostały odrestaurowane po wojnie) przy wszystkich budynkach. Inaczej niż przy wielu innych ulicach, zwłaszcza tych, które z czasem rozrosły się w ciągi komunikacyjne. Bo pod koniec XIX wieku władze pruskie kazały zlikwidować przedproża, by ulice stały się wreszcie przejezdne…
Warto wiedzieć
* Ulica Mariacka jest zamknięta dla ruchu kołowego.
* Święto ulicy Mariackiej ma miejsce co roku w pierwszy weekend września.
* By dotrzeć na wieżę widokową w siedzibie głównej Muzeum Archeologicznego (ul. Mariacka 25/26) trzeba pokonać 142 schody. W soboty wstęp bezpłatny.
* Bazylikę Mariacką w Gdańsku można zwiedzać przez cały rok. Od kwietnia do listopada zwiedzanie jest płatne. Na wieżę prowadzi 412 schodów. Wstęp płatny, ale bilet upoważnia również do zwiedzania Bazyliki Mariackiej. W razie złych warunków pogodowych, zwłaszcza podczas burzy, wieża jest zamknięta dla zwiedzających.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz