Moskwa
Kolekcje ikon w kremlowskim soborze
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Sobór Błagowieszczeński, czyli p.w. Zwiastowania, stoi w południowo-zachodnim narożniku Placu Soborowego na moskiewskim Kremlu. Przylega do Wielkiego Pałacu Kremlowskiego, który, zbudowany w latach 1838-49, wchłonął resztki wcześniejszego pałacu carskiego, z którym miał połączenie.
Również ta świątynia wzniesiona została na miejscu wcześniejszej drewnianej cerkwi zbudowanej przez Wasyla I w 1397 roku. Kamienny sobór, pierwotnie z trzema kopułami – jedną dużą główną i dwiema niższymi bocznymi, zbudowany został w latach 1484-89 na polecenie Iwana III Srogiego z przeznaczeniem do użytku dla rodziny carskiej. Stąd jego połączenie specjalnymi przejściami z carskim pałacem.
Dziewięć złotych kopuł
Sobór ten wzniesiono w stylu łączącym elementy architektury wczesnej moskiewskiej i pskowskiej. Malowidła i ikony z początku XV wieku uległy zniszczeniu w trakcie pożaru w 1547 roku, w którym spłonęła Moskwa. Iwan Groźny polecił więc znaczącą przebudowę tego soboru w latach 1562-64. W narożnikach galerii, na której stoi świątynia, zbudowano dodatkowo cztery cerkwie z pojedynczymi kopułami, oraz dwie dodatkowe kopuły. W rezultacie świątynia ma ich aż dziewięć. Pokryto je złoconą miedzią. Równocześnie z zakończeniem tej przebudowy rozpoczęto odtwarzanie zniszczonych fresków w ich pierwotnym stylu.
Malowana Apokalipsa
Wnętrze tego soboru jest najmniejsze wśród kremlowskich. Bolszewicy przerwali jego funkcje sakralne w 1918 roku. Dopiero w latach 60. stał się on dostępnym muzeum z wystawą ikon. I tę funkcję pełni nadal, pomimo zwrotu świątyni cerkwi w rezultacie gorbaczowowskiej pierestrojki. Odprawianie mszy przywrócono w 1993 roku. Wewnątrz szczególnie cenne są freski z połowy XVI wieku. Tematyka niektórych z nich jest bardzo rzadka w świątyniach prawosławnych, przedstawiają bowiem sceny Apokalipsy: zdarzenia zachodzące na niebie, nieszczęścia i klęski dotykające Ziemi, walkę Dobra ze Złem itp.
Ikonostas, jeden z najstarszych
Sześciopiętrowy ikonostas jest jednym z najstarszych zachowanych na ziemiach rosyjskich. Znajdują się w nim ikony namalowane w XIV i na początku XV wieku. Wiele wskazuje, że najcenniejsze z nich wyszły spod pędzli najwybitniejszych ikonopisów ruskich: Andreja Rublowa i Teofana Greka. W centrum ikonostasu znajdują się srebrne, bogato zdobione czekanką i pozłacane carskie wrota ze scenami Zwiastowania oraz postaciami czterech ewangelistów. Bardzo cenne są także drzwi do soboru wykonane z kutej miedzi z rzadką złotą inkrustacją.
Czynna cerkiew i muzeum
Warto podkreślić, że do soboru wchodzi się z Placu Soborowego po schodach, gdyż zarówno jego cześć główna jak i cerkiewki w narożnikach stoją, o czym już wspomniałem, na dwupoziomowej galerii. Sobór ten pełni również nadal funkcje muzealne. Poza wspomnianymi freskami i ikonostasem, na specjalnej wystawie można oglądać zabytkowe ikony, a także cenne i bogato zdobione przedmioty związane z religią i kultem: krzyże, sarkofagi – relikwiarze itp. Niestety, fotografowanie wnętrz jest absolutnie zabronione.
Dodaj komentarz