Okrzeja
Kościół, cmentarz i kopiec Sienkiewicza
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Z naszym pierwszym literackim noblistą na pograniczu Podlasia i Lubelszczyzny związana jest nie tylko Woli Okrzejska, gdzie Henryk Sienkiewicz się urodził, ale także oddalona od niej o kilka kilometrów Okrzeja.
Obecnie to wieś licząca około 1,6 tys. mieszkańców, ale w przeszłości, od co najmniej 1458 do 1663 roku, było to miasto. Tutejszy kościół, do którego dojeżdżamy po zwiedzeniu Muzeum Henryka Sienkiewicza, ufundowany został przez prababkę pisarza, Teresę z Lelewelów Ciecieszowską. Zgodnie zresztą z wolą jej zmarłego męża, Adama Ciecieszowskiego, Pisarza Wielkiego Koronnego. Do dziś, jak czytam na tablicy informacyjnej przed wejściem na teren świątyni, zachowały się ofiarowane przez nią ornaty, srebrny kielich i monstrancje. Kościół ten zbudowano w latach 1790-93, a konsekrował go, dopiero w 1806 r., arcybiskup mohylewski (wg. informacji kościelnej w innym miejscu kijowski, co poprzedniego nie wyklucza) Kacper Kazimierz Ciecieszowski. Też z tego rodu.
Kościelne kalendarium
Obecny kościół nie był jednak pierwszym w tym miejscu. Poprzedni, drewniany, wzniesiono w 1469 roku z fundacji Macieja Grota, właściciela dóbr okrzejskich. Spłonął jednak w 1726 roku, a nabożeństwa odprawiano później przez kilkadziesiąt lat w tymczasowej kaplicy. Obecny, murowany, barokowy, zbudowany wg projektu Józefa Kannowskiego, „przez wiele lat”, według tej informacji na tablicy przy wejściu na teren kościelny, był w rękach innowierców. Uściśla ją kalendarium z dziejów świątyni znajdujące się w jej kruchcie. Czytam w nim, że w 1906 roku wikariusz Jan Modrzejewski z gronem 900 parafian przystąpili do kościoła mariawitów. Na łono Kościoła katolickiego wrócili w latach 1923-29.
Kalendarium uwzględnia także inne daty, m.in. kilka remontów, z tak ważnymi informacjami, jak wymiana w 2001 roku pokrycia dachowego z dachówki na blachę miedzianą oraz kilka innych. Brak jednak w nim roku 1846, z tak chyba istotną dla kultury polskiej informacją, że to wówczas, w zachowanej nadal chrzcielnicy, ochrzczono Henryka Sienkiewicza. Wzmianka o nim dotyczy dopiero roku 1993, gdy to wydarzenie upamiętniło wmurowanie tablicy. Wcześniej, bo w roku 1843, odbył tu ślub rodziców pisarza.
Ołtarze i katakumby
W kościele wartych obejrzenia jest kilka ołtarzy oraz dziel sztuki. W ołtarzu głównym centralne miejsce zajmuje obraz Wniebowstąpienia Pańskiego pochodzący z kościoła dominikanów w Warszawie. W bocznych natomiast „Św. Rodzina” namalowana przez Franciszka Smuglewicza i „Św. Michał”, dzieło Józefa Buchbindera. Na ścianach są epitafia rodziny Ciecieszowskich oraz właścicieli majątku Jagodne. Z herbem Ciecieszowskich jest także nagrobek na zewnątrz kościoła. Pradziadowie autora „Potopu” oraz ich syn Adam Kolumna Ciecieszowski z żoną Felicjanną z Roztworowskich Ciecieszowską i kilka innych osób z ich rodu, pochowani zostali podziemiach kościoła.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz