Kraków
Zagadkowy kościółek św. Benedykta
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Na najwyższym skalistym wzniesieniu Krzemionek – Wzgórzu Lasoty – stoi niewielki, czworoboczny kościółek. Jest on najmniejszym kościołem w Krakowie. Budowla ta jest sporą zagadką dla historyków.
Według kronik pochodzi on z XIII wieku, jednak badania archeologiczne prowadzą do odkrycia wcześniejszej budowli, na planie rotundy. Historycy uważają, że znajdował się tutaj ośrodek benedyktynów, istniejący jeszcze przed powstaniem klasztoru w Tyńcu. Uważa się też, że kościółek powstał w XI wieku i być może ufundowali go benedyktyni, na co wskazuje imię patrona. W tym czasie obsługiwali też kaplicę na Skałce i katedrę na Wawelu. Tak więc nie jest znana data powstania pierwszego kościoła św. Benedykta. Wiadomo tylko, że w połowie XIII wieku kościół należał do norbertanek ze Zwierzyńca.
Najstarsza architektura kościoła została zatarta przez przebudowy, zwłaszcza gruntowną, przeprowadzoną pod koniec XVI wieku. Późniejsze badania wykazały, że ściany w niższych partiach zbudowane są z kamienia ciosowego, charakterystycznego dla budowli romańskich. Uzupełnia je nadbudowa pochyłymi szkarpami, z gotyckiej cegły. Dach jest kryty gontem i ozdobiony maleńką barokową sygnaturką z krzyżem o podwójnych ramionach. Nawiązuje on do tradycji zakonników z klasztoru św. Ducha w Krakowie, którzy po norbertankach opiekowali się kościółkiem przez kilka wieków.
Kościół jest bardzo skromny na zewnątrz jak i w środku. Jest jednonawowy, przy czym nawa jest mała i kwadratowa a prezbiterium węższe. Całość wieńczy gotyckie, krzyżowe sklepienie. Główną ozdobą wnętrza jest siedemnastowieczny, złocony ołtarz z obrazem św. Benedykta.
Warto wiedzieć
* Około 1860 roku, w czasie fortyfikowania Krzemionek przez wojsko austriackie, kościółek udało się uratować przed grożącą mu zagładą.
* Kościółek otwarty jest tylko dwa razy w roku: 21 marca, w dzień św. Benedykta i w pierwszy wtorek po Wielkanocy, w czasie trwania słynnej „Rękawki” czyli odpustu pod Kopcem Krakusa.
* W 2000 roku obok kościółka postawiono na kamiennym postumencie bogato zdobiony krzyż.
* W pobliżu kościółka znajduje się stary, omszały już kamieniołom. Z tamtejszego kamienia wzniesiono w Krakowie wiele średniowiecznych budowli. Nad kamieniołomem wznosi się bastion – fort świętego Benedykta, stanowiący pozostałość po pierwszych fortyfikacjach, którymi Austriacy otoczyli Kraków.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- film autorki
Kraków: od kopca do kopca
Felicjan chadzał na Kopiec... Na który? Jest kopiec Wandy, i Krakusa. Piłsudskiego i najbardziej znany - Kościuszki. Najnowszy - JPII. Odwiedzamy je, jeden po drugim.
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz