Opatówek
Muzeum włókienniczej potęgi
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W latach 1818-33 w województwach kaliskim i mazowieckim Królestwa Polskiego ukształtował się kalisko-mazowiecki okręg przemysłowy. Obejmował on ośrodki przemysłowe położone na trakcie fabrycznym Kalisz – Warszawa. Był to pierwszy polski okręg przemysłowy powstały w dobie rewolucji przemysłowej.
Do tego okręgu należało miasto Opatówek leżące w powiecie kaliskim, przy trasie z Kalisza do Sieradza. Opatówek powstał w wieku XII. Był miasteczkiem, które za właścicieli miało arcybiskupów a później generała wojsk polskich księcia Józefa Zajączka. Od roku 1824 zaczął się jego ożywiony rozwój, po tym jak prezes województwa kaliskiego w Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych Królestwa, dyrektor Wydziału Przemysłu i Kunsztów Józef Radoszewski, mąż bratanicy księcia Józefa Zajączka, patronował podpisaniu kontraktu o założeniu fabryki sukienniczej pod firmą Adolfa Bogusława Fiedlera, w mieście rządowym Opatówku.
Początki fabryki
Bracia Adolf Gotlieb i Edward Fiedlerowie przybyli do Opatówka w roku 1824 z Saksonii z miejscowości Sohland, gdzie byli właścicielami domu handlowego. Po podpisaniu kontraktu otrzymali od rządu polskiego dużą pożyczkę. W latach 1824-26 wybudowali kompleks fabryczny uruchamiając przędzalnię o 10. asortymentach maszyn. Były tu również postrzygalnia, folusz niderlandzki (obróbka sukna mająca na celu jego zagęszczenie np. na płaszcze), pralnia sukna, tkalnia, farbiarnia itd.
W roku 1826 fabryka zatrudniała 477 robotników wyrabiając sukna cienkie i średnie. Wszystkie działy były zmechanizowane dzięki sprowadzonej z Belgii maszynie parowej o mocy 40 KM. Była to największa i pierwsza fabryka sukna w Polsce. Materiały z Opatówka znane i cenione były w kraju i zagranicą pod nazwą sukna fiedlerowskiego. Dobrze się wypowiadał o fabryce profesor Politycznej Szkoły Przygotowawczej Antoni Hann, jak również minister wojny hrabia Maurycy Hauke, znany z wysokich wymagań co do wszystkiego, co dotyczyło przemysłu obronnego – nigdy nie miał zastrzeżeń co do jakości sukna z Opatówka na mundury. Na wystawach przemysłu krajowego w latach 1828-57 wyroby zdobywały uznanie znawców.
Lata ekspansji
Fiedlerowie, mając kontakty z domami handlowymi, eksportowali swoje sukna do Rosji, Mongolii i Chin. Przy tak rozwiniętej produkcji, okoliczni mieszkańcy wsi, oraz właściciele folwarków i dworów zaczęli hodować owce. Powstanie styczniowe w roku 1863, w którym miasto aktywnie uczestniczyło, zatrzymało rozwój przemysłowy Opatówka – w roku 1870 pozbawiony został praw miejskich. W roku 1870 powstała szkoła elementarna założona przez właściciela fabryki. W roku 1905 powstała miejska straż pożarna (straż ogniowa przy fabryce istniała od jej początków).
Ze sprawozdań z roku 1888 wynika, że w fabryka zatrudniała 550 robotników, posiadała trzy maszyny parowe o mocy 50 KM każda, dwa koła wodne o mocy 8 KM, 100 ręcznych i 40 mechaniczny krosien sukienniczych i 10 maszyn przędzalniczych (1440 wrzecion). Wkrótce fabryka Fiedlerów przeszła na własność Ferdynanda Nitsche i w roku 1911 za rządów jego syna upadła. Po wojnie na krótko fabrykę nabyło amerykańskie towarzystwo Union Liberty.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Komentarze: 1
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
W Muzeum Przemysłu w Opatówku są maszyny włókiennicze ,
sprzęt do wytworzenia i drukowania papieru , pona 60 fortepianów i pianin
oraz inne jak maszyna parowa .
Maszynę , oczywiście napędzaną elektrycznie , demonstrują jak pracuje .