Mccheta
Najstarszy monastyr: Samtawro
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Na północnym krańcu wczesnośredniowiecznej stolicy Kartli – miasta Mccheta – odległego od stołecznego Tbilisi o nieco ponad 20 km na północ, znajduje się jeden z najważniejszych gruzińskich zespołów zabytkowych.
Jest to równocześnie najstarszy, lub jeden z najstarszych monastyrów w kraju – Samtawro. Związany z misją apostolską świętej Nino oraz pierwszymi chrześcijańskimi władcami Gruzji – królem Mirianem i królową Naną. To właśnie od jej wyleczenia przez posiadającą dar uzdrawiania, a nie tylko propagowania nowej wiary Nino, rozpoczęła się chrystianizacja kraju, który następnie uznał chrześcijaństwo za religię państwową.
Współczesna wiedza na ten temat oparta jest nie tylko na legendach i przekazach ustnych, ale przede wszystkim na skąpych, ale jednak pisanych źródłach. Według starych rękopisów, w miejscu obecnego monastyru były na przełomie III i IV wieku ogrody pałacowe władcy – mtawra, od tytułu którego pochodzi nazwa Samtawro. W ogrodach na początku lat trzydziestych IV w. zbudowano zachowaną do naszych czasów maleńką cerkiewkę. Podobno dla już wówczas czczonej św. Nino. Odróżnia się ona od innych, a przynajmniej większości budowli sakralnych kraju, niemal płaskim kształtem bardziej dachu niż kopuły pokrywającej wieżę.
Kopuła przypomina średniowieczną architekturę Grecji i obszaru wpływów Bizancjum, m.in. Bułgarii, nie zaś ostre stożki wieńczące okrągłe lub 16-boczne cerkiewne wieże, tak charakterystyczne dla świątyń gruzińskich, a także ormiańskich. Cerkiewka ta, usytuowana nieco na uboczu, po prawej stronie od wejścia na teren klasztorny, jest niewielka. Rozmiarami bardziej przypomina kaplicę z górującą nad nią szeroką, ośmioboczną wieżyczką. Ma jedno, dosyć wąskie i niezbyt wysokie wejście oraz surowe wnętrze. Mimo iż w ciągu już niemal 17. wieków istnienia była kilkakrotnie przebudowywana i restaurowana, zachowała wyraźnie pierwotny kształt.
Główna świątynia zespołu klasztornego pochodzi z przełomu XIII i XIV wieku. Wówczas to, chociaż nie po raz ostatni, po silnym trzęsieniu ziemi przebudowano starszą cerkiew. Zgodnie z kanonami gruzińskiej architektury nad skrzyżowaniem ramion krzyża, na planie którego została zbudowana, wznosi się wieloboczna wieża nakryta stożkową kopułą. Fasady świątyni mają zdobienia w kamieniu (zewnętrzne freski nie zachowały się) w różnych stylach. Przy czym bogate są one na fasadzie północnej i południowej z portykami, a bardzo skromne na pozostałych dwu.
Dodaj komentarz