Największy krzyż pokutny w Europie znajduje się na skraju Stargardu Szczecińskiego, około kilometra na wschód od bramy Wałowej. Stoi na ugorze na rozstaju dróg. Niezbyt wyeksponowany, nieopisany, nie oznaczony w terenie. Nawet trawa wokół sięgała kolan? Trochę zaniedbany, jak na tej klasy zabytek.

Krzyże pokutne wznosili zabójcy w miejscu, w którym popełnili zbrodnię. To element pokuty: sąd, obok zadośćuczynienia rodzinie i konieczności pokrycia kosztów procesu, nakazywał właśnie ufundowanie takiego krzyża. Na zgodę, na odkupienie grzechu. Zwyczaj stawiania krzyży pokutnych przywędrował do nas z Niemiec w XIII w. Zakorzenił się na terenach, które wtedy coraz silniej wiązały się z niemiecką kulturą ? na Śląsku, Łużycach, Pomorzu. Krzyże pokutne stawiano tu aż do połowy XIX wieku.

Stargardzki krzyż wystaje ponad powierzchnię na 2,77 metra, metr wkopano w ziemię. Wykonano go na miejscu z wapienia gotlandzkiego. Monolityczna rzeźba waży około dwu ton. Front zdobi rzeźba Chrystusa ukrzyżowanego i niemiecki gotycki napis: Boże bądź łaskaw dla Hansa Billeke, roku 1542. Po drugiej stronie krzyża, na jego plecach, wyryto drugą gotycką inskrypcję, która w intencji twórców miała wyjaśniać szczegóły zbrodni. Jej przetłumaczenie jednak nie jest chyba proste, skoro ? przytaczam za Wikipedią ? według jednej próby wspomniany Hans Billeke zabił, według innej ? został zabity?

Warto wiedzieć

* W Europie naliczono ok. 7000 krzyży, w tym ok. 4000 w Niemczech.
* Na terenie Polski znajduje się ok. 600 krzyży, aż 11 w miejscowości Studnica (k. Legnicy).
* Najstarszy krzyż znajduje się w Stanowicach (k. Strzegomia), datowany jest na 1305 rok.

Przeczytaj także...

Czechy. Kraj krzyży pokutnych

Autor: Vladislav Lojek

Jeżeli natkną się kiedyś Państwo na takie właśnie stare kamienne artefakty, to proszę pamiętać, że w tym miejscu przed wielu laty, wydarzyła się tragedia. A krzyż to jedna z kar, jaką poniósł morderca oraz forma zadośćuczynienia i pojednania z rodziną ofiary.

Chartres. Labirynt i zakazane tańce wielkanocne

Autorka: Halina Puławska

Przejście po labiryncie to znajdowanie odpowiedzi na pytania, odrzucanie tego co nieistotne, uspokojenie, równowaga, uniesienie, poznanie własnej istoty… Labirynt z Chartres odgrywa w ruchu medytacyjnym ogromną rolę. Wyszukuje się symboliczne znaki i interpretuje jego budowę.

Szawle. Warto odwiedzić Górę Krzyży

Autor: Cezary Rudziński

Góra Krzyży wznosi się w pobliżu rzeki Kulpç, jest niewysoka, zaledwie 10-metrowa. Wejść na nią można z budynku przy dużym parkingu, pokonując dosyć długą drogę pielgrzymią.

Poczytaj więcej o okolicy:

Police. Jak zagospodarowano potężną fabrykę

Czarnocin. Szczęśliwe krowy i koniki polskie

Stolec. Ptasi rezerwat nad jeziorem Świdwie

Kobylanka. Niedokończone lapidarium