Puszcza Białowieska
Nieprzebyta puszcza ponad podziałami
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Puszcza Białowieska, najstarszy zachowany dziewiczy las Europy, podzielona jest decyzją Stalina w 1944 roku na dwie części w proporcji około 1: 2. Większa, rozciągająca się niemal 70 km z północy na południe, na obszarze 153 tys. hektarów (w tym 74,5 ha rezerwatu), przypadła Białorusi.
I chociaż jest to ciągle ten sam ogromny kompleks leśny, z tymi samymi gatunkami flory i fauny, które nie uznają granic państw, są to obecnie dwa różne organizmy nie tylko administracyjnie, ale i pod względem badań naukowych i dostępności turystycznej. Obie te części mają wspólną przeszłości oraz, jak już wspomniałem, są przyrodniczo jednorodne. Zostały wpisane na Listę Dziedzictwa Przyrodniczego Ludzkości UNESCO i uznane za rezerwat biosfery.
Jako pierwszy istnienie tej ogromnej niegdyś puszczy, rozciągającej się od Bałtyku daleko na południe, odnotował już Herodot w V w p.n.e. Wspominali o niej również w I i na początku II w n.e. rzymscy historycy Pliniusz i Tacyt. A w czasach nam bliższych ? autor Kroniki Ipatjewskiej, opisujący pobyt w puszczy w 983 roku ( na pięć lat przed chrztem Rusi), kijowskiego księcia, później także prawosławnego świętego, Włodzimierza Wielkiego.
Ważnych dat w dziejach Puszczy było sporo. Pierwszy raz jej nazwę ? Białowieska ? użyto w listach wymienianych między dworami polskim i litewskim w 1409 roku. Wówczas też miało w niej miejsce spotkanie króla Władysława Jagiełły i wielkiego księcia Witolda, podczas którego uzgodniono rozprawę z Krzyżakami. Odbyło się wtedy również ogromne, wielomiesięczne polowanie, aby zgromadzić zapasy mięsa na kampanię, której szczytowym momentem było zwycięstwo grunwaldzkie w roku następnym. Na przełomie XIV i XV w. Jagiełło ogłosił puszczę obszarem chronionym, we współczesnym pojęciu ? rezerwatem.
W 1538 r. król Zygmunt III Waza wydał ustawę o ochronie lasów i zwierząt Puszczy, a 19 lat później powstał dotyczący jej pierwszy Statut Leśny i zapoczątkowana została gospodarka leśna. W 1802 car Aleksander I zakazał polowania na żubry, ale nie dotyczyło, jak wiadomo, polowań carskich i zakończyło się całkowitym wybiciem. Wcześniej już, w 1610 roku wybito tury, w 1705 r. jelenie szlachetne a w 1878 r. niedźwiedzie brunatne i żubry. Odradzanie ich pogłowia polscy naukowcy rozpoczęli w 1929 roku, wprowadzając w 1932 r. światową księgę rasową tych zwierząt. W tym samym roku leśnictwo Rezerwat stało się parkiem narodowym, a w 1939 roku rezerwatem stała się Puszcza Białowieska.
Warto wiedzieć
W Puszczy Białowieskiej, w obu jej częściach, rośnie około 2 tys. drzew-olbrzymów, m.in. 600-letnie dęby, 350-letnie jesiony i sosny, 250-letnie smreki. Łącznie ponad tysiąc gatunków drzew, krzewów i traw. Ponad 60 z nich wpisano do białoruskiej Czerwonej Księgi. Ponadto 270 gatunków mchów, ponad 290 porostów i około 600 rodzajów grzybów. Żyją w niej setki żubrów, łosie, jelenie, dziki, lisy, rysie, bobry, wydry, wilki, kuny, zające i wiele innych ? blisko 60 gatunków ?ssaków. Ponad 250 gatunków ptaków, wśród nich orły, czaple, czarne bociany, głuszce, sowy, kaczki. 40 z nich też wpisano do Czerwonej Księgi. Jest też 11 gatunków płazów, 7 ? gadów, 27 ? ryb i około 10 tys. gatunków owadów.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz