Kalisz
Niezwykły cmentarz na Majkowie
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W roku 1876, w czasach zaboru rosyjskiego, na wzgórzu na Majkowie, Rosjanie założyli cmentarz dla żołnierzy wyznania prawosławnego carskiego garnizonu w Kaliszu. Miasto leżało wtedy przy granicy prusko-rosyjskiej.
Cmentarzem opiekowała się i była jego właścicielem kaliska parafia prawosławna. W roku 1912 Rosjanie cmentarz powiększyli. Po wybuchu I wojny światowej opiekę nad cmentarzem przejęli Niemcy. W nowej części utworzyli cmentarz wojskowy, na którym przez całą wojnę grzebali własnych poległych żołnierzy.
Pod opieką wojska
Po odzyskaniu niepodległości w roku 1918 opiekę nad nekropolią nieoficjalnie sprawowało wojsko. Dopiero w latach 30. XX wieku parafia prawosławna w Kaliszu przekazała cmentarz na Majkowie skarbowi państwa, a tym samym Wojsku Polskiemu. Wojsko, poza latami II wojny opiekowało się nekropolią do grudnia 1963 roku. Wtedy tereny cmentarza przekazano Miejskiemu Przedsiębiorstwu Gospodarki Komunalnej w Kaliszu. 20 października 1991 roku ówczesny prezydent Kalisza wyraził zgodę na nowe pochówki. Teraz na tym cmentarzu mogą być chowani mieszkańcy Majkowa zgromadzeni w parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski.
Wielu opiekunów
Jak powiedział mi ksiądz proboszcz Piotr Szkudlarek z tej parafii, dziś cmentarz jest podzielony na dwie części: komunalną i prawosławną. Komunalną opiekują się (czyli zarządzają) Biuro Cmentarza Komunalnego w Kaliszu (groby cywilne ) i Wydział Środowiska, Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej (groby wojenne i wojskowe). Drugą – parafia prawosławna pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła. Lecz obecnie pochówki mają miejsce w części prawosławnej, o czym wspomniał ksiądz i napotkana miejscowa kobieta. Spytałem księdza, czy były jakieś ekshumacje. Odpowiedział że nie, jeszcze jest miejsce do pochówku. I tu wspomnieliśmy razem że ustawa z 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych oraz Konwencja Genewska z roku 1949 o ochronie ofiar wojny zakazują likwidowania i przenoszenia tych grobów wojskowych.
Trzy pomniki
Na cmentarzu stoją trzy pomniki: niemiecki, rosyjski i polski. Jest też i mauzoleum. Wokół pomników znajdują się mogiły zmarłych tych narodowości. Pierwszy pomnik, zbudowany z polnych kamieni, wznieśli Niemcy w roku 1918. Napis Pro Patria oznacza „za ojczyznę”. Odsłonił go niemiecki komendant wojenny, generał Sontag ku pamięci poległych w Kaliszu w roku 1914. Żołnierze ci zginęli z powodu paniki. Najpierw ostrzelały się dwa patrole niemieckie i miało zginąć 6. żołnierzy oraz cywile. Potem spłoszony koń miał wpaść między obozujące oddziały niemieckie. Niemcy sądzili że zostali zaatakowani i strzelali po oknach kamienic a potem podpalili całe miasto burząc je niemal całkowicie.
Drugi pomnik to obelisk zwieńczony prawosławnym krzyżem i z napisem „Tysiąclecie Chrztu Rusi 988-1988”. Krzyż ten jest jednym z pięciu wznoszących się na kopułach soboru św. Piotra i Pawła stojącego kiedyś przy Placu św. Józefa w Kaliszu.
Poczytaj więcej o okolicy:
Komentarze: 3
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Na dzień dzisiejszy 03.05.2019 roku cmentarz ma siedem nazw jednocześnie używanych .
Już przy wejściu na cmentarz jest umieszczonych aż pięć różnych nazw cmentarza !
Na ścianie jest napis :
– Cmentarz Prawosławny
– Cmentarz – Mauzoleum
Na tablicy z prawej strony jest :
– Cmentarz Wojenny ( w treści opisu )
– Cmentarz Żołnierski
– Cmentarz Komunalny
Urząd Wojwódzki w Poznaniu na stronie podaje :
https://www.poznan.uw.gov.pl/system/files/karty_ewidencyjne/kalisz_majkow_-_karta_ewidencyjna_cmentarza-scalone.pdf
– Cmentarz Wojskowy ( jako część Cmentarza Komunalnego )
– Cmentarz Katolicki ( parafialny )
Mauzoleum na tym cmentarzu ma trzy różne określenia :
– MAUZOLEUM jako cały cmentarz na Majkowie – tak określa Muzeum Okregowe Ziemi Kaliskiej
– MAUZOLEUM jako kwatera „G” z pomnikiem poświęconym ofiarom hitleryzmu – tak określa z urzędu Biuro
Cmentarza Komunalnego i podane jest przez Urząd Wojewódzki w Poznaniu , nawet jat mapka
– MAUZOLEUM jako kaplica majora Stefana Waltera tak określają mieszkańcy osiedla Majków w Kaliszu i
proboszcz miejscowej parafi .
To trzecie określenie jest zgodne z definicją mauzoleum :
MAUZOLEM (gr. mausoleion, łac. mausoleum) jest to rodzaj grobowca w formie monumentalnej ,
samodzielnej budowli o bogatym wystroju architektonicznym . Spotykane są również nie będące miejscem ostatniego spoczynku, symboliczne mauzolea, będące jedynie pomnikiem ku czci danej osoby.
Na Cmentarzu Majków jest wiele imponujących grobowców i nagrobkow Romów ( Cyganów ) . Jeden z nich zasługuje na szczególną uwagę . Jest to grobowiec Wójta Romów Mariana Dolińskiego . Wewnątrz grobowca jest posąg wójta a po jego lewej stronie stoi fortepian , również rzeźba .
Kaliska cerkiew prawosławna pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła zaprasza kaliszan
i przebywających w Kaliszu gości na uroczystości święta patronów kaliskiej cerkwi
apostołów Piotra i Pawła oraz na jubileusz 90 – lecia poświecenia kamienia węgielnego
pod budowę tej świątyni .
Obchody będą celebrowane w niedzielę 14 lipca 2019 roku podczas nabożeństwa
o godzinie 10 w cerkwi przy ulicy Niecałej 1 .
O godzinie 15 we wnętrzach kaliskiej cerkwi odbędzie się koncert polsko – ukraińskiego
zespołu wokalnego „ Dziczka „ pod tytułem „ Jak przedziwne Twe imię „ na który złożą się
ukraińskie ludowe pieśni religijne .
„ Dziczka „ wykonuje pradawne pieśni ludowe zachowane w przekazach ustnych .
Parafia zarządza dwoma cmentarzami prawosławnymi w Kaliszu .
Jednym z nich jest Cmentarz grecko – prawosławny położony na Czaszkach , przy Rogatce ,
założony w roku 1786 przez greckich kupców win o wyznaniu bizantyjsko-greckim ,
przybyłych z Macedonii i osiadłych w Kaliszu w pierwszej połowie XVIII .
Drugi cmentarz którym zarządza parafia , nadal czynny , znajduje się na osiedlu Majków .
W roku 1876, w czasach zaboru rosyjskiego, na wzgórzu na Majkowie ,
Rosjanie założyli cmentarz dla żołnierzy wyznania prawosławnego z carskiego garnizonu w Kaliszu.
Miasto leżało wtedy przy granicy prusko- rosyjskiej.
I ten na Majkowie został przeze mnie opisany .
Kaliska Parafia Prawosławna od ponad 240 lat gromadzi wiernych tego obrządku .
W roku 2018 parafia liczyła ….. 30 osób .
ZAPROSZENIE :
http://kalisz.naszemiasto.pl/artykul/cerkiew-prawoslawna-w-kaliszu-zaprasza-na-swieto-parafialne,5202661,artgal,t,id,tm.html