Ratibořice
O przebudzeniu w Dolinie Babuni
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Ścieżka dydaktyczna
W dolinie tej wytyczono ścieżkę dydaktyczną o długości ponad 7 km. Jest ona czynna od maja do września i rozpoczyna się przy starej szkole Barunčina w Czeskiej Skalicy. W której, dodam, znajduje się również Muzeum Bożeny Nemcovej. I prowadzi przez Raciborzyce, kończąc w Ryžomburku. Jest dobrze oznakowana także jako szlak turystyczny. A przy najciekawszych obiektach lub w miejscach stoją tablice informacyjne z opisami, tylko w języku czeskim, oraz mapkami. Łącznie proponują one 25 przystanków i obiektów do poznania. We wspomnianym muzeum można otrzymać drukowany przewodnik po tej ścieżce.
Najpopularniejszy jest ponad kilometrowy, malowniczy odcinek od starego młyna Antona Rudera do jazu Wiktorka oraz Stary Bielnik (Staré bĕlidlo). Jest to rozległa, długa łąka między nurtem niewielkiej, wypływającej z Karkonoszy, rzeki Upy i strumieniem. Ze starymi drzewami oraz krzewami przy drodze. Na początku tej długiej łąki stoi pomnik Babuni z dziećmi. Z ciekawą historią. Kamień węgielny położył po niego 25 lipca 1920 r., w ramach obchodów 100-lecia urodzin Bożeny Nemcovej, jeden z najwybitniejszych pisarzy czeskich, Alois Jirásek (1851-1930).
Pomnik i wiejska chata
Natomiast odsłonięcie kamiennego pomnika wykonanego przez rzeźbiarza Ota Gutfreunda we współpracy z prof. Pavlem Janákiem, stało się świętem ogólnonarodowym.
6 czerwca 1922 roku na tę uroczystość zjechały delegacje z całego kraju. W tym wiele w strojach ludowych. Odbył się m.in. przejazd alegorycznych wozów z czeskiej Skalicy do Raciborzyc. Wiadomo, że Bożena Niemcowa spędziła w 1844 r. w domku wiejskim, obecnie nr 7, święta ze swoimi dziećmi. I on stał się centralnym miejscem powieści „Babunia”. Jest w nim obecnie niewielkie muzeum, które można zwiedzać bezpłatnie, co pół godziny, z przewodniczką.
Meble i wyposażenie w nim z epoki, ustawione po II wojnie światowej, pochodzą z muzeum Bożeny Nemcowej w Czeskiej Skalicy. Na wspomnianych tablicach przy ścieżce dydaktycznej jest mnóstwo informacji o poszczególnych miejscach Doliny oraz zmianach, jakie w nich zaszły w ciągu minionych dziesięcioleci. Np. Stary Bielnik postawił w roku 1797 młynarz Antonin Ruder. W 1842 r. sprzedał go, wraz z młynem, miastu Náchod. W latach 40-tych XIX w. postawiono obok kamienną pralnię dworską. W dawnej Manufakturze Wodnej Mandla obecnie znajduje się ekspozycja produkcji i uszlachetniania płótna lnianego.
Ciekawe informacje
Bardzo zmienił się jaz Wiktorka na rzece Upa. Początkowo był on drewniany, z lat 1842-48, przebudowany w latach 1874-75. Podczas regulacji Upy w XX w. zastąpiono go żelazobetonowym. Dodam, że zaczynają się przy nim spływy kajakowe, o czym informują specjalne tablice. Przy czym swoją nazwę zawdzięcza on, o czym można przeczytać na jednej z tablic informacyjnych ścieżki dydaktycznej, rzeczywiście żyjącej w tamtych czasach wiejskiej dziewczynie Wiktorce, z jej krótką biografią.
A obok poświęconym jej fragmentem „Babuni”. Trafiłem również na ładną tablicę z gontowym daszkiem z obszernym fragmentem tej powieści. Są też informacje o architekturze, głównie drewnianej, doliny. Systemie – z ich mapką – rzeczek i strumieni wokół Upy i wiele innych ciekawostek. Przede wszystkim jednak jest to urocze oraz ciche i spokojne miejsce, mimo iż w sezonie odwiedzane dosyć licznie, zwłaszcza przez czeskich turystów.
Dodaj komentarz