Neapol
Od Wielkiej Grecji po Obie Sycylie
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Połową XVII wieku Italia generalnie wciąż grawitowała w orbicie wpływów hiszpańskich, z tą jednak różnicą względem stulecia poprzedniego, iż Madryt z wolna przestawał grać już na kontynencie europejskim pierwsze skrzypce. Negatywne skutki dependencji bądź semidependencji odeń ziem włoskich nie mogły być już kompensowane ewentualnymi plusami wynikającymi z zasadniczo dobrze dotąd funkcjonującego protektoratu. Stąd też dla Francji, rządzonej przez Ludwika XIV, nowo wschodzącą gwiazdę na politycznym firmamencie Europy, to właśnie Włochy, wraz z coraz łatwiej dostrzegalnym upadkiem hiszpańskiego imperium, wydawały się być jednym z najsłabszych jego ogniw. Wobec tego terenem świetnie kwalifikowały się pod różne francuskie demonstracje siły bądź różnego kalibru wypady militarne (taką też dla przykładu wymowę nosiła ekspedycja Francuzów na pomoc Mesynie, tradycyjnie żywiącej uraz wobec Palermo, zbuntowanej przeciwko Hiszpanom w latach 1674-78).
Armia Świętej Wiary w Chrystusie Panu
Rezultatem wojny o sukcesję hiszpańską (1701-14) Habsburgowie hiszpańscy ulegli zastąpieniu przez Habsburgów austriackich, od których niebawem, w roku 1735, południowe Włochy, tj. Regno di Napoli i Regno di Sicilia, zostały przejęte przez młodszą linię Burbonów hiszpańskich. W ramach francuskiego eksportu rewolucji, królestwo neapolitańskie zostało w styczniu 1799 roku obrócone w jedną z włoskich republik siostrzanych, faktycznie protektoratów Francji, mianowicie w efemerycznie istniejącą tzw. Republikę Partenopejską (Repubblica Napoletana).
Tworowi temu, zainstalowanemu przez Francuzów jak wszystkie podobne z tak zwanej woli ludu, ów lud właśnie postawił opór niemal natychmiastowy, oddolny i spontaniczny, największy i najbardziej zacięty. W samej stolicy w obronie królestwa żywiołowo wystąpiła miejska biedota (lazzaroni). Dokonała ona istnej masakry setek tamtejszych liberałów. Notabene powiązania neapolitańskiej rodziny królewskiej z neapolitańskim ludem leżą prawdopodobnie u źródeł powstania, być może w latach 1818-20, neapolitańskiej Camorry, swoją drogą jedynej włoskiej organizacji mafijnej z wielkiego miasta. Neapolitańskiej prowincji zaś, jak Kalabria, Apulia czy Lukania vel Basilicata, nie udało się Francuzom w ogóle opanować.
Niebawem w Kalabrii sformowana została przez kardynała Fabrizio Ruffo insurekcyjna ludowo-katolicka Armii Świętej Wiary (Armata Cristiana e Reale della Santa Fede in Nostro Signore Ges? Cristo). Sanfedyści, nb. nie jedyny przypadek włoskiej Wandei, łączyli wierność katolicyzmowi, wtedy równoznaczną z przywiązaniem do kościoła i monarchii, z elementami czegoś, co używając dzisiejszych pojęć można chyba określić mianem solidaryzmu społecznego. W szeregach Armaty wspólnie walczyli bowiem ramię w ramię chłopi i arystokraci z południa. Jej zaś twórca Fabrizio Ruffo (1744-1827), bezsprzecznie jedna z ciekawszych figur swej epoki, osobiście nawrócił znanego także z literatury kalabryjskiego rozbójnika Fra Diavolo. Ruch ten współtworzył duchowy pejzaż południa jeszcze przez długie dekady. Przy wsparciu antyfrancuskich koalicjantów Armata Cristiana już po pięciu miesiącach przywróciła stolicę Burbonom. W 1806 roku królestwo ponownie zostało zajęte przez Francuzów, a następnie przekazane napoleonidom (Giuseppe Bonaparte, Gioacchino Murat). Ferdynand Burbon, król Neapolu i Sycylii, salwował się w obu razach ucieczką do Palermo.
Messina, Gaeta, Civitella del Tronto
Po tych napoleońskich ekscesach i uzurpacjach zwrócone Burbonom zostały Regno di Napoli i Regno di Sicilia scalone w jedno państwo o nazwie Regno delle Due Sicilie ? Królestwo Obojga Sycylii, proklamowane 8 grudnia 1816 roku, ze stolicą w Neapolu. To zakończyło ich podział polityczny datujący się od średniowiecza. Wydarzenia z lat 1860-61, będące w istocie podbojem wiejskiego południa przez liberalno-burżuazyjną północ, przyniosły likwidację Obu Sycylii. Ostatnimi bastionami południowego oporu była na Sycylii cytadela w Mesynie, przez żołnierzy burbońskich broniona do 12 marca 1861 r. Zaś na kontynencie twierdza Gaeta, w której schronił się król Franciszek II Burbon, trzymana była do 13 lutego 1861 r., oraz Civitella del Tronto w Abruzji, na granicy z Państwem Kościelnym, nie bez kozery już od XVI wieku nosząca tytuł Civitas Fidelissima. Poddana została 20 marca 1861 roku, zatem trzy dni już po oficjalnej proklamacji zjednoczonego Regno d’Italia w Turynie.
Dodaj komentarz