Pelendri
Bizantyńskie freski w górskiej wiosce

Autorka: Anna Ochremiak
Najstarsza cerkiew – kościół Świętego Krzyża (Timios Stavros) – wpisana została na listę światowego dziedzictwa UNESCO. A to za sprawą bizantyńskich fresków, z których najstarsze datowane są na 1178 rok.
fot: Anna Ochremiak
Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
Jak twierdzą uczeni ? jeden z malarzy był zdolniejszy od pozostałych. To on namalował Pantokratora w kopule.
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
  • Pelendri. Bizantyńskie freski w górskiej wiosce
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Pelendri (????????) to wieś na Cyprze, w północnej części dystryktu Limassol, około 40 kilometrów od stolicy regionu. To przedpole gór Troodos ? okoliczne wzgórza mają 880 metrów.

Wieś ma zwartą zabudowę a z wielu jej punktów roztaczają się malownicze widoki. To ciekawy cel wycieczki ? przerywnika w plażowaniu i wypoczynku nad morzem. Bo choć miejscowość posiada niewielką bazę noclegową trudno ją potraktować jako główny cel pobytu na wyspie.

Historia sięga średniowiecza

Wiadomo, że w 1353 roku wioska Pelendri była lennem Jana de Lusignan, należącego do królewskiego rodu na Cyprze. Potem dzieliła losy kraju. Centrum zbudowane jest starymi domami z kamienia ? ta ciemna skała nazywa się gabro. We wsi są cztery cerkwie. Najstarsza z nich ? kościół Świętego Krzyża (Timios Stavros) ? wpisana została na listę światowego dziedzictwa UNESCO. A to za sprawą bizantyńskich fresków, z których najstarsze datowane są na 1178 rok.

Kamienna skromna budowla

Z zewnątrz cerkiew jest niewyględna; skromne proste ściany, przysadzista sylwetka, niewielka kopuła na bębnie, żadnych ozdób. Jej kształt jest wynikiem kolejnych przebudów i powiększeń. Pierwotny kościół, ten z XII wieku, miał jedną nawę z kopułą. Z nieznanych przyczyn został zniszczony i odbudowany na przełomie XIII i XIV wieku. W kolejnych wiekach dodano kaplice, z czasem połączono je z wnętrzem świątyni, tak że ostatecznego kształtu nabrała w XVI wieku. Teraz prezentuje się jako budowla trójnawowa.

800-letnie malunki

Najstarsze freski znajdują się w apsydzie. Odkryto je spod warstw późniejszego tynku. Datuje się je precyzyjnie na 1178 rok, bo artysta ? niecodzienna sprawa ? zapisał tę datę pod malowidłami. Najciekawsza jest tu Deesis(Modlitwa) ? przedstawienie Chrystusa Wszechmogącego w otoczeniu Matki Boskiej i Świętego Jana i wizerunki sześciu prawosławnych świętych. Takie umiejscowienie Deesis nie jest charakterystyczne dla Cypru, spotykane za to powszechnie w Kapadocji, w Grecji i na Krecie. Uczeni zwracają uwagę, że także technika fresków w apsydzie jest niepodobna do innych odkrywanych na wyspie a datowanych na ten sam czas: są schematyczne, liniowe, maja ograniczoną paletę kolorów. Dziełem innego malarza jest znajdujący się również w apsydzie wizerunek św. Pantaleona, najprawdopodobniej powstały w początku XIII wieku.

Zdolni i zdolniejsi

Cerkiew Świętego Krzyża została przemalowana w całości w wieku XIV. Dokonało tego dwóch (lub trzech) malarzy z tego samego warsztatu, w dodatku przy pomocy uczniów? ale ? jak twierdzą uczeni ? jeden był zdolniejszy od pozostałych. Ten pierwszy namalował Pantokratora w kopule, ewangelistów, Zejście do piekła, Zwiastowanie, Wniebowstąpienie i wiele innych. Wyróżniają się jasnymi kolorami, dobrym rysunkiem i skłonnością do idealizowania. Inny malarz (malarze?), który stosował ciemniejsze kolory, wykonał trzynaście scen z życia Najświętszej Maryi Panny na ścianie zachodniej kościoła. To najbardziej złożone i rozbudowane z zachowanych malowidło na ten temat na Cyprze . Autorstwa tego samego artysty jest też wiele scen z życia Chrystusa i wizerunki świętych. Z XVI wieku pochodzą kolejne obrazy w tym ? oryginalne przedstawienia darczyńców, Drzewo Josuego oraz wizerunek św. Jerzego.

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij