Nieśwież
Perła wśród włości Radziwiłłów
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Nieśwież, poza radziwiłłowskim zamkiem, ma kilka godnych uwagi budowli i obiektów, jakie zachowały się z jego kilkusetletnich dziejów. Jednak, podobnie jak w przypadku większości innych miast i miejsc w tym kraju, brak po nim przewodnika turystycznego w języku polskim.
Wspominany przez mnie już kilkakrotnie „Opis Starożytnej Polski” Tomasza Święcickiego z 1828 roku poświęca miastu zaledwie 10 wierszy. Najistotniejsza – poza imieniem założyciela tego zamku, ks. Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła zwanego Sierotką – dotyczy biblioteki: Znajdowała się tu biblioteka bogata w Rękopisma i za udzielnym przywilejem Zygmunta Augusta oryginał Unij Korony z Litwą i inne Przywileie i nadania Litwie służące… Parę słów o nieświeskim zamku przeczytać można po polsku w białoruskich folderach: „Zamki, Twierdze, Wieże” z 2007 roku oraz „Spuścizna UNESCO. Białoruskie perły w skarbu (tak w oryginale!) światowym” z roku 2009.
Najwięcej informacji o zamku i mieście, jakie znalazłem, znajduje się w wydanym przez „Riftur” po rosyjsku w 2004 roku w Mińsku przewodniku „Nieśwież – Mir” A. G. Warawwy, tyle że w odniesieniu do obecnego stanu nieświeskiego (mirskiego również) zamku mało aktualnym, gdyż napisanym na progu dobiegającej końca kilkuletniej jego gruntownej rewaloryzacji. Trochę ważnych faktów dotyczących przeszłości tego miasta znajduje się też w polskich encyklopediach. Ale nawet zebrawszy to wszystko razem, dostrzeżemy sporo sprzeczności i niejasności. Przez lata sądzono bowiem, że miasto jest o wiele starsze i było ośrodkiem osobnego księstwa. Taka informacja znajduje się m.in. w przedwojennej Encyklopedii Powszechnej Gutenberga i w Nowej Encyklopedii Powszechnej PWN.
W końcu XX wieku Nieśwież przygotowywał się nawet do obchodów swojego 770- lecia, gdy historycy natrafili na najstarszą pisaną o nim informację, datowaną dopiero na 1446 rok, a więc odmładzającą go o dwa i pół wieku. A prace archeologiczne potwierdziły, że miasto powstało nie wcześniej niż w XV w. Uczeni przyjmując wcześniej rok 1223 jako pierwszą wzmiankę o jego istnieniu oparli się bowiem na zapisie o śmierci w tym roku, 31 maja w bitwie z Połowcami nad rzeką Kałką (obecnie w obwodzie donieckim na Ukrainie), ks. Jurija Nieświeskiego. Był to błąd, gdyż zapiski dotyczyły najprawdopodobniej księcia z Nieświeża pod Łuckiem w ówczesnym księstwie Halicko-Wołyńskim.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz