Kto zjeżdża z przełęczy Prislop w stronę Bukowiny na północy Rumunii, jako pierwszą zobaczy miejscowość o wdzięcznej nazwie Kirlibaba. 

Komu historia nie jest całkiem obca, może zatrzymać się pod kościołem katolickim. Na tutejszym cmentarzu pochowano w 1915 roku 12 polskich legionistów. Wszyscy wymienieni są z nazwiska. Skąd się tu wzięli?

I wojnę światową rozpoczęły Austro-Węgry (przed I wojną należały do nich i Siedmiogród i Bukowina)  do spółki z Niemcami w sierpniu 1914 roku. Po początkowych sukcesach CK armii karta się odwróciła. Już jesienią Rosjanie zajęli Bukowinę i front oparł się o łuk Karpat. Na początku 1915 roku Austriacy podjęli kontrofensywę. Z przełęczy Prislop do szturmu ruszyli żołnierze II Brygady Legionów.

17 stycznia 1915 r. legioniści w wielkim śniegu i mrozie pokonali przełęcz Prislop i zaczęli marsz w stronę Bukowiny  traktem przez Kirlibabę. Następnego dnia zatrzymały ich rosyjskie karabiny maszynowe. Dowodzący  2. Pułkiem Piechoty w II Brygadzie Legionów Polskich  major Marian  Żegota-Januszajtis wydał rozkaz ataku. 22 stycznia Rosjanie zostali wyparci. Zginęło 12 legionistów, w tym oficer ? kapitan Stanisław Strzelecki. Pochowano ich następnego dnia, obok kościoła.

Pomnik Legionów powstał w 1932 roku, w 2007 został odnowiony  z funduszy Senatu Rzeczypospolitej Polskiej staraniem Stowarzyszenia ?Wspólnota Polska? i Towarzystwa Karpackiego.

Warto wiedzieć

* Kirlibaba, po rumuńsku Cârlibaba, leży przy ujściu potoczku o tej samej nazwie do Złotej Bystrzycy. Dziś liczy ok. 3 tys. mieszkańców. Jedną czwartą stanowią Huculi. Z zamieszkałej tu przed wojną sporej niemieckiej społeczności  (wieś nazywali Ludwigsdorf) pozostało niewielu. Do Niemieckich korzeni przyznaje się 10 proc. ludności, ale po niemiecku w domu mówi około 5 proc.
* W Kirlibabie są dwie cerkwie (warto obejrzeć snycerskie ozdoby tej stojącej przy drodze) i kościół p.w. świętego Ludwika. Ksiądz katolicki dojeżdża w niedzielę z Vatra Dornei.

Przeczytaj także...

Góry Rodniańskie. Prislop to znaczy przełęcz

Autorka: Anna Ochremiak

Z rozległego placu przy drodze, z podjazdów i zjazdów serpentynami, a także z odkrytych grzbietów roztaczają się ładne panoramy na góry Rodniańskie, Marmaroskie, Suhard, Kelimeńskie i Obczyny Bukowińskie w północnej Rumunii.

Kalisz. Szczypiorno, szczypiorniak i legioniści

Autor: Waldemar Rusek

W piłkę legioniści internowani w Szczypiornie (dziś przedmieście Kalisza) zaczęli grać jesienią 1917 roku. Historycy na różne sposoby domyślają się, co było pierwowzorem tej gry. A może legioniści sami ją wymyślili i nazwali szczypiorniak?

Bucegi. Schronisko Omu, najwyżej w Karpatach

Autor: Andrzej Węgrowicz

Na szczycie najwyższej tu góry Omu, obok potężnego skalnego ostańca, znajduje się Cabana Omu. To najwyżej ulokowane schronisko turystyczne w całych Karpatach i najwyżej położony stały budynek w Rumunii.

Poczytaj więcej o okolicy:

Masyw Rarău-Giumalău. Samochodem pod Skały Księżniczki

Góry Kelimeńskie. W żółtym leju odkrywkowej kopalni siarki

Ciumârna. Serpentyną przez Obczyny Bukowińskie

Góry Kelimeńskie. Do skał Dwunastu Apostołów