Praga
Skarby w muzeum Lorety
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W zachodniej części Hradczan (Hradčany), przy placu Loretańskim, naprzeciwko monumentalnego pałacu Czerninów, siedziby czeskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, stoi przepiękny barokowy kompleks sakralno-muzealny Praska Loreta.
Zajmuje on całą wschodnią pierzeję placu. Jego fundatorką była czeska arystokratka Katarzyna z Lobkovic. Wzniesiono go w latach 1629-31, a więc wkrótce po zwycięstwie sił katolickich pod tragiczną w dziejach Czech bitwą pod pobliską Białą Górą w 1620 r. I w okresie, gdy w Europie zaczynała się moda na budowanie „domków loretańskich” jako celów pielgrzymkowych.
Z palestyńskiego Nazaretu do włoskiego Loreto
Ich nazwa wywodzi się z włoskiego w Loreto położonego w regionie Marche na południe od Ankony. To w tamtejszej bazylice znajduje się pierwowzór Santa Casa – Świętego Domu. Gdy byłem w niej po raz pierwszy, usłyszałem jak jeden z księży oprowadzających po niej pielgrzymów z całą powagą mówił im, że według legendy stojący pośrodku świątyni kamienny dom, jest tym, który znajdował się w Nazarecie w Ziemi Świętej, w grocie, w której obecnie znajduje się bazylika Zwiastowania. To w nim rzekomo archanioł Gabriel nawiedził Myriam z Nazaretu, zwaną u nas Maryją Dziewicą. I przez okno przekazał jej, że zostanie matką syna bożego Jezusa. Po wyparciu w 1291 roku z Palestyny krzyżowców i zajęcia jej przez osmańskich muzułmanów, aniołowie w cudowny sposób przenieśli w 1294 roku ten dom do włoskiego gaju laurowego (po włosku loreto), gdzie stał się on celem pielgrzymek. Patrząc na tę kamienną budowlę wzruszyłem tylko ramionami, bo takiej „legendy” jeszcze nie słyszałem.
Absurdalna legenda i coś bliższego prawdy
Dodam, że ten rzekomo nazaretański domek w Loreto – obiekt kultu i cel pielgrzymek kilku milionów ludzi rocznie, ma tylko trzy ściany, gdyż czwartą stanowiła podobno ściana groty. Obudowany został jednak już na miejscu w Italii dodatkowymi ścianami i dachem. A w XV wieku na polecenie papieża Juliusza II (1443-1513) wybudowano dookoła niego bazylikę na planie krzyża, której centralnym punktem jest, oczywiście, Santa Casa. Tę absurdalną legendę o rzekomo cudownym przeniesieniu przez anioły kamiennego domku Maryi z Nazaretu do Loreto powtarzają bezkrytycznie także niektóre przewodniki po Włoszech tłumaczone z angielskiego na język polski.
Znacznie później natrafiłem na inną, bardziej prawdopodobną historię tego domku. Według niej ówcześni rządcy Epiru, rodzina Angellich, co po polsku znaczy Aniołów, stąd być może wzięła się legenda o „poczcie aniołów” przenoszących kamienny dom, poleciła rozebrać go w Palestynie, przewieźć statkiem kamienie i zbudować z nich „święty domek”. Podobno istnieje dokument stwierdzający, że Nicofor Angelli (Anioł) podarował w posagu swojej córce Ithamar „Święte kamienie wyniesione z Domu Naszej Pani, Dziewicy, Matki Bożej.”
Moda XVII wieku
Domek w bazylice w Loreto przepierzenie z kraty dzieli na dwie części. W jednej z nich stoi figura Madonny z dzieciątkiem, w drugiej jest kominek i szafka na naczynia. Pominę jednak dalsze szczegóły, także rabunku przez wojska Napoleona I ogromnych skarbów, jakie od pielgrzymów i ofiarodawców zgromadziła w ciągu paru wieków loretańska bazylika. Ważne jest natomiast, że w na początku XVII w. „nastała” moda w krajach katolickich, również w Polsce, budowania w kościołach lub przy klasztorach „loretańskich domków” jako obiektów kultu religijnego.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz