Ołomuniec
Rezydencje morawskich kanoników
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Kanonicy pojawili się w kościele katolickim we wczesnym średniowieczu. Tak nazywano duchownych żyjących według reguł kanonicznych przy katedrach i będących członkami katedralnych lub kolegiackich kapituł.
W ciągu wieków rola i znaczenie tego kościelnego tytułu ulegała zmianom, kanonikami mogły zostać również osoby świeckie. Przypomnę, że m.in. kanonikiem warmińskiej kapituły katedralnej był Mikołaj Kopernik (1473-1543). Współcześnie, szczegóły pomijam, jest to głównie tytuł honorowy nadawany szczególnie zasłużonym kapłanom. Przewodniczącymi kapituł byli prepozyci. Kanonicy mieszkali początkowo w przeznaczonych dla nich domach ? kanoniach, z reguły budowanych obok lub w pobliżu katedr lub kolegiat. Od XVI w. również w tak samo nazywanych wznoszonych dla nich domach.
Od domu dla kanoników ? do pałacowych rezydencji
W 100-tysięczntym dziś Ołomuńcu, do XVII w. ? czasu poważnych zniszczeń miasta i śmierci wielu jego mieszkańców podczas wojny trzydziestoletniej (1618-48) ? powstał cały zespół rezydencji kanoników. Początkowo, za czasów biskupa Jindřcha Zdika (1126-50), który m.in. obok katedry św. Wacława zbudował pałac biskupi i dom dla kanoników, a także przez wiele lat później, żyli oni pod jednym dachem. W miarę bogacenia się tutejszego kościoła, a także pojawienia się wśród kanoników członków zamożnych rodów szlacheckich, czy nawet książęcych, zaczęli oni budować dla siebie osobne rezydencje.
Zarówno dla wygody, jak i podnoszenia prestiżu. W ten sposób w sąsiedztwie Pałacu Arcybiskupiego, do roku 1777 biskupiego, i niedaleko katedry powstał cały zespół rezydencji kanoników. Jest ich, a przynajmniej tyle zachowało się do naszych czasów, 12, w tym jedna prepozyta. Budowano je w różnych okresach i stylach, a także przebudowywano, głównie w okresie baroku. Który był zarazem czasami prosperity gospodarczej miasta. To wówczas wzniesiono lub zbarokizowano wiele, dziś zabytkowych budowli sakralnych i świeckich, słynny zespół fontann itp.
Uniwersytet, Caritas, służba zdrowia?
Rezydencje tutejszych kanoników stoją, z jednym wyjątkiem pobliskiej ul. Mariańskiej, obok wspomnianego Pałacu Arcybiskupów przy krótkiej uliczce Wurma (Wurmova ulica). I odchodzącej od niej, też staromiejskiej uliczce Křižkovského, liczącej zaledwie kilkanaście numerów. Po obu stronach tej ulicy, chociaż głównie parzystej ? południowej. W większości są jednopiętrowe, chociaż jest zarówno dwupiętrowa, jak i parterowa. Ich barokowe frontony, z bramami obramowanymi kamieniem i dekoracjami, przeważnie kryją znacznie większe oraz bogatsze części wewnętrzne z dziedzińcami, a wokół nich kolejnymi skrzydłami.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz