Sycylia
Roślinny krajobraz od morza po góry
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Pistacja kleista jest jedną z roślin biblijnych. Typową dla makii śródziemnomorskiej rośliną jest palma nana czyli karłatka niska (chamaerops humilis). To krasnoludek pośród palm i jedna z dwóch palm rodzimych dla Europy (drugą jest Phoenix theophrasti z Krety). Najstarszy egzemplarz karłatki niskiej rośnie w najstarszym europejskim ogrodzie botanicznym w Padwie, zasadzony w 1585 r. i nazywany ?palmą Goethego?, ponieważ poeta pisał o tej palmie w swoim dziele ?Die Metamorphoseder Pflanzen? w 1790 r.
Agawa kwitnie tylko raz
Agawa i opuncja to rośliny przybysze, bez których niewyobrażalny jest sycylijski krajobraz makii (można je spotkać i w miastach). Agawa, licząca ponad 100 gatunków, rośnie dziko w pasie od południowych wybrzeży Ameryki Północnej po północną część Ameryki Południowej. Przybyła do Europy już w XVI w., ale jej ogromna popularność przypadła na wiek XIX. Agawa w starożytnej grece znaczy ?wspaniała? ? tak na imię miała jedna z córek mitologicznego Kadmosa i Harmonii. Jest hepaksantem, rośliną kwitnącą raz w życiu po osiągnięciu dojrzałości. Na wysokim do 12. metrów pędzie kwiatowym wydaje mnóstwo kwiatostanów. Po kwitnieniu zamiera.
Oprócz tequili, mezcal i pulque, alkoholi wytwarzanych z odpowiednich gatunku agawy (głównie w Meksyku), agawa miała wszechstronne zastosowanie. Jadalne są jej kwiaty, młode liście i łodygi zawierają sok mleczny, palone łodygi kwiatowe są słodkie jak melasa ? do tej pory wytwarza się z agawy cukier. Ostro zakończone liście były igłami, z włókien znajdujących się w liściach agawy wyrabiano tkaniny, liny. Szczególne znaczenie w tej dziedzinie ma agawa sizalowa, której włókna nazywa się sizalem, a po bawełnie i jucie jest trzecią najważniejszą, uprawianą rośliną włóknodajną na świecie (największym producentem sizalu jest Brazylia).
Opuncja prosto z Meksyku
Opuncja ? roślina obu Ameryk i mająca około 150 gatunków zaaklimatyzowała się również w Europie, w cieplejszym klimacie. Na Sycylii powszechnie występuje opuncja figowa (Opuntia ficus-indica), pochodzi z Meksyku (owoc opuncji jest w herbie Meksyku) i uprawiana jest dla jej owoców. Na zielonych ?paletach?, wyposażonych w kolce ? igiełki agawa kwitnie żółtymi, pomarańczowymi lub białymi kwiatami, z których formują się owoce, smaczne i cenne, ale również pokryte igiełkowymi włoskami. Może właśnie dlatego, potocznie nazywane są figą diabła.
Kolor owocu zależy od odmiany opuncji figowej; są żółte (Sulfarina), białe (Muscaredda) i czerwone (Sanguigna). Na Sycylii najbardziej rozpowszechniona jest odmiana Sulfarina. A oprócz rosnących sobie tu i ówdzie krzewów opuncji, jest ona również uprawiana. Za stolicę jej uprawy uznawane jest miasto San Cono (w prowincji Katania), w którym w październiku, porze zbiorów odbywa się na cześć opuncji figowej festiwal ficodindia.
* * *
Zamiast podsumowania idźmy na targ. Kolorowe stragany uginają się pod sycylijskimi dobrami natury?
Dodaj komentarz