Ryga
Stolica pełna secesji
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Rosjanin Michaił Eisenstein (1867-1921), ojciec sławnego, urodzonego w Rydze reżysera Siergieja Eisensteina (1898-1948), twórcy m.in. filmu ?Pancernik Potiomkin?. I Łotysz Konstantins P?kš?ns (1859-1928). Przy wspomnianej już ulicy Alberta pod nr 13 stoi, zaprojektowany przez Eisensteina, przepiękny budynek ambasady Belgii. Jego dziełem były również kamienice pod nr 2 i 2a. Ta druga, to słynny Dom Bogusławskiego z czterema kolumnami pilnującymi wejścia, ozdobionymi maskami wzorowanymi na wbudowane w XV w. w ściany kościoła św. Jana.
Sfinksy, smoki, figury kobiet?
Nr 4 to Dom Dziurek od Klucza z trzema wykuszami podtrzymywanymi przez wsporniki oraz oknami przypominającymi dziurki od klucza. Eisenstein zaprojektował również domy pod nr 6 i 8. Stoją jednak przy tej ulicy również dzieła innych architektów. Np. dom nr 11 określany jako jeden z najlepszych przykładów narodowego romantyzmu architektury Art Noveau Rygi zaprojektował Elžens Laube. Jednych secesja zachwyca, innych, do których się zaliczam, niezbyt, ale trudno pozostać obojętnym na oglądane zdobienia i architektoniczne detale.
Sfinksy i smoki, posągi lub tylko maski kobiet, łuki dachów, ozdoby balkonów, bram, okien itp. Nawet klamki bram są niepowtarzalne, przyciągają uwagę. Nie tylko na tej ulicy. Również na sąsiedniej Antonijas, przy której pod nr 8 stoi kamienica z uskrzydlonymi smokami na fasadzie oraz wieloma innymi ozdobami i detalami. Inne secesyjne domy można podziwiać na ul. Elizabetes, także w pobliżu. Część z nich również zaprojektował Eisenstein. Wspomniany przewodnik szczególnie poleca domy nr 10 a i 10 b. Ten drugi z niebieską fasadą i wieloma symbolami, ornamentami i formami geometrycznymi.
Motywy roślinne i kwiatowe
A także nr 33 obrazujący prawie wszystkie historyczne style architektoniczne, z pomieszanymi elementami dekoracyjnymi: maskami, motywami roślinnymi itp. tworzącymi jednak w sumie niepowtarzalną całość. Przy ul. Aud?ju 7 stoi pierwszy budynek wzniesiony w Rydze w 1899 r. w stylu secesji, według projektu A. Aschenkampfa i M. Servinskisa. Z motywami roślinnymi i kwitnącymi drzewami oraz fantastycznymi ludzkimi twarzami na frontonie. I sąsiedni, nr 9, zbudowany w roku następnym według projektu Konstantinisa P?kš?nsa z motywem słonecznym, charakterystycznym dla Art Noveau.
Kilka kolejnych kamienic zaprojektowanych zarówno przez tego, jak i innych architektów, stoi przy ul. Smilšu. Pod nr 1/3 Dom z Wieżyczką z 1906 r. o asymetrycznym kształcie i jak gdyby zwisającą narożną wieżyczką. Nr 2, to jeden z klejnotów ryskiej secesji, z figurami kobiet i maskami. Nr 6, obecnie siedziba banku, z wpływami neoklasycyzmu, ale i pozłacanymi secesyjnymi ornamentami. Następny, nr 8, silnie eklektyczny, z 1902 r. zbudowany wg. projektu H. i F. Scheelów, z bogactwem przeróżnych form i dekoracjami florystycznymi.
Kombinacja stylów
Nr 10, z 1910 r, architekt E. Pole, już z późnego okresu secesji, z wystylizowanymi elementami klasycyzmu. Zaś po drugiej stronie tej ulicy pod nr 3 trzypiętrowy gmach zbudowany dla banku, służący mu, chociaż innemu, także obecnie. Przy ul. Kal?ju polecane do zobaczenia są zwłaszcza dwa budynki. Pod nr 6 udekorowany motywami kwiatowymi typowymi dla późnej secesji oraz nr 23, projektu P. Mandelstama z 1903 r., m.in. z pozłacanym słońcem w kształcie przypominającym koronę drzewa.
Inny, przy ul. Te?tra 9, z 1903 roku, stanowi kombinację secesji i baroku, z antycznymi motywami dekoracyjnymi oraz na szczycie figurą Atlasa trzymającego na ramionach glob. Przykłady można mnożyć. Chociażby również słynny Dom Kotów, z dużymi sylwetkami tych zwierzaków na szczytach szpiczastych wieżyczek, przy ul. Meistaru 10. Około 700 secesyjnych budynków zachowało się w ścisłym centrum miasta, inne w pozostałych dzielnicach.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz