Rymanów-Zdrój
Jak powstawało uzdrowisko
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W rozkwicie
W roku 1885 utworzono tu pierwszą kolonię dziecięcą. Jeszcze do niedawna w Rymanowie leczono głownie dzieci. Dzisiaj kuracjusze są zróżnicowani wiekowo. Nad źródłami wybudowano stylowy drewniany domek z podcieniami aby chronić je przed przeciekaniem wód gruntowych. W parku zbudowano ?Dworzec Gościnny?. Był on w stylu szwajcarskiej secesji a projektantem Stanisław Eliasz Radzikowski (syn malarza Walerego Eliasza Radzikowskiego), który w tym czasie był dyrektorem uzdrowiska.
W ?Dworcu Gościnnym? były pokoje, restauracja, czytelnia, sala teatralno-koncertowa. Dzisiaj takie obiekty nazywane są Domami Zdrojowymi. Pobudowano wiele stylowych willi i pensjonatów. Wytyczono nowe chodniki i ścieżki spacerowe. Uzdrowisko gościło wielu znamienitych gości: Stanisław Wyspiański, kompozytor Lubomir Różycki, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Kornel Makuszyński, Janusz Meissner? Na początku XX wieku w Rymanowie-Zdroju było 430 pokoi mieszkalnych, trzy restauracje, a łazienki otrzymały komfortowe urządzenia. Zakład miał własny prąd, aptekę, pocztę, telegraf i telefon. Produkowano sól jodowo-bromową którą sprzedawano w kraju i za granicą.
Od wojny do wojny
Przed I wojną światową uzdrowisko dwukrotnie nawiedziły pożary. Zniszczenia były duże, ale poradzono sobie z odbudową. We wrześniu 1914 roku kwatery zajął polski Legion Wschodni płk Józefa Hallera. Trzykrotnie przechodziła przez Rymanów linia frontu. Stacjonujące tu wojska carskie doprowadziły do całkowitej dewastacji obiektów zdrojowych. Zaraz po wojnie przystąpiono do odbudowy. W 1926 roku otwarto nowy zakład przyrodoleczniczy. Powstały nowe sanatoria i wille prywatne. Przed II wojną światową leczyło się około pięć tysięcy kuracjuszy w okresie czterech letnich miesięcy. Na scenie ?Dworca Gościnnego? występowali: Hanka Ordonówna, Zuza Pogorzelska, Mieczysław Fogg i wiele znanych osobistości. Dla gości dwa razy dziennie grała orkiestra zdrojowa.
II wojna światowa znowu położyła cień na uzdrowisku. 10 września 1939 roku wkroczyły tu oddziały 10 słowackiej dywizji piechoty. Wycofały się po kilku dniach i nie narobiły żadnych szkód. Po nich nastąpił czas hitlerowskiej okupacji. Niemcy zostawili uzdrowisko w całkowitej ruinie. We wrześniu 1944 roku Rymanów Zdrój przejęły wojska sowieckie i czechosłowackie i dokończyły niszczycielskiego dzieła. Rok 1946 był tragiczny dla miejscowości. Przemieszczająca się Ukraińska Powstańcza Armia (UPA) spaliła ?Dworzec Gościnny? i resztę jaka jeszcze została.
Od PRL-u do współczesności
Dość szybko uporano się z tą tragedią i już w 1947 roku przyjęto dzieci a rok później kuracjuszy dorosłych. Przystosowano sanatoria do całorocznej działalności. W 1965 roku uruchomiono sanatorium ?Eskulap?. Zbudowano nowe sanatorium dla dzieci ?Polonia?. Rozbudowano infrastrukturę. W latach osiemdziesiątych XX wieku powstało wiele ośrodków sanatoryjnych i wczasowych.
Dzisiaj każdy może odwiedzić Rymanów Zdrój. Z każdym rokiem coś nowego nas zaskoczy. Naprzeciw Pijalni Zdrojowej postawiono ławeczkę z postacią Anny Potockiej. Odsłonięto ją 15 sierpnia 2015 roku. W Parku Zdrojowym stoi pomnik źródeł Klaudyna, Tytus i Celestyna. To na pamiątkę odkrycia pierwszych źródeł w 1876 roku. Troszkę dalej za żywopłotem znajdziemy źródła Marysieńka, Ignacy i Jan. Za ?Zielonym Domkiem? jest źródło wód żelazistych Staś. Na końcu miasteczka są źródła Danuta i Przemysław.
* * *
Nie mogło przecież zabraknąć pomnika papieża Jana Pawła II? 28 X 2012 roku odbyła się uroczystość odsłonięcia i poświęcenia Pomnika bł. Jana Pawła II. Uroczystość poprzedzona była mszą. Wzięła w niej udział delegacja ze Słowacji na czele z dostojnikiem kościelnym Janem Mihokiem, fundatorem figury papieskiej. Były też władze gminy i wielu innych gości. Przybyły dzieci z okolicznych szkół…
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- film autorki
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz