Nowogródek
Sakralne zabytki trzech religii
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Poniżej Góry Zamkowej, u jej stóp, na obrzeżu miasta Nowogródek, stoi fara – kościół p.w. Przeobrażenia Pańskiego. Ufundowany został najprawdopodobniej w roku 1395 przez Wielkiego Księcia Witolda na miejscu pogańskiego miejsca kultu.
Przez długi czas była to świątynia drewniana – w takiej odbył się w roku 1422 ślub sędziwego króla Władysława II Jagiełły i młodziutkiej księżny Sofi Holszańskiej, późniejszej matki królów z dynastii Jagiellonów. O ślubie tym przypomina tablica pamiątkowa umieszczona na zewnętrznej ścianie świątyni. W XVII w. dobudowano do niej dwie murowane kaplice w stylu „sarmackiego baroku”, a następnie przebudowano na murowaną. 12 lutego 1799 roku w kościele tym ochrzczony został Adam Mickiewicz. Wydarzeniu temu też poświęcono tablicę pamiątkową umieszczoną na jego murach.
Matka Boska Nowogródzka
Wewnątrz kościoła znajduje się m.in. słynny, „cudowny” obraz Matki Boskiej Nowogrodzkiej. Tylko, o czym dowiedziałem się dopiero obecnie, nie ten oryginalny, znany z inwokacji do „Pana Tadeusza” i podziękowania dla Tej, co gród zamkowy nowogródzki strzeże z jego wiernym ludem… za uratowanie przyszłemu poecie życia. W dzieciństwie Adam wypadł bowiem z okna …”i przez pewien czas był bez życia„. O obrazie tym wspomina m.in. dyrektor Domu – Muzeum Adama Mickiewicza w Nowogródku Mikałay Gajba w poświęconej poecie książce. Mówiła nam o niej także przewodniczka. Okazuje się, że obraz ten znajdował się początkowo, od XVI w., w cerkwi zamkowej. Stamtąd przeniesiono go do zamkowej kaplicy, a z niej na przełomie XVIII i XIX w. trafił do nowogródzkiego kościoła bazylianów – obecnie cerkwi św. św. Borysa i Gleba. W oficjalnym folderze miasta wyczytałem, że i ona szczyci się posiadaniem „cudownego” obrazu Matki Bożej Nowogródzkiej w interpretacji prawosławnej. Równocześnie zarówno M. Gajba we wspomnianej książce, jak i inne opracowania stwierdzają, że ten „cudowny” obraz, początkowo z cerkwi zamkowej, wywieziony został w 1915 roku na Ukrainę i ślad po nim zaginął. Wynika z tego, że obecne „cudowne” obrazy, zarówno w farze, jak i ikona w cerkwi borysoglebskiej, są kopiami lub replikami tamtego, prawdziwego.
Cerkiew św. Borysa i Gleba
Cerkiew ta należy do najstarszych i najcenniejszych zabytków miasta. Zbudowano ją w roku 1519 w stylu gotycko-renesansowym, a fundatorami byli hetman wielki litewski Konstanty Ostrogski (1460-1530) i prawosławny metropolita Josif Sołtan. Powstała na miejscu wcześniejszej świątyni zbudowanej w stylu staroruskim, prawdopodobnie w XII w., której pozostałości archeolodzy znaleźli pod głównym ołtarzem. W latach 30. XVII w. do zachodniej części świątyni dobudowano dwie wieże z wąskimi otworami strzelniczymi. Źródła białoruskie wiążą to z powstaniem nowego wyznania – unickiego, które w XVIII w. stało się dominującym na białoruskich ziemiach W. Ks. Litewskiego. Z sakralnych zabytków Nowogródka wspomnę jeszcze o kilku.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz