Na wysokim wzgórzu koło oddalonego od Pragi nieco ponad 50 km na południowy zachód miasta Przybram (Přibram) wznosi się najważniejsze w Czechach sanktuarium maryjne Svatá Hora (Święta Góra).

Święta Góra jest jednym z najpiękniejszych barokowych kompleksów sakralnych w tym kraju. To 33-tysięczne dziś miasto nad rzeczką Litawką (Litavka) u stóp pasma górskiego Brdy w Masywie Czeskim. Niegdyś biskupie, a później królewskie miasto górnicze ma udokumentowaną historię od 1216 roku, a prawa miejskie od 1406 r. Srebro, a także w ogromnych ilościach rudę ołowiu, wydobywano w nim co najmniej od XII wieku.

Tragiczny pożar i uran dla ZSRR

Gdy zaś zapasy szlachetnego kruszcu skończyły się, po II wojnie światowej, w wielkiej tajemnicy, kopano i wysyłano do ZSRR rudę uranową. Dawna górnicza przeszłość ciekawie przedstawiona jest w muzeum w pokopalnianych budynkach, a także w skansenach w zabytkowych szachtach. Zwiedzałem je kilka lat temu z dużym zainteresowaniem. Jedna z tych szacht ? Mariánsky důl, była w 1892 r. miejscem jednego z największych pożarów w kopalniach, który pochłonął 319 ofiar śmiertelnych.

Podobnie jak w wielu innych czeskich miastach, uroczy jest tutejszy rynek. A z zabytków najstarszym i najcenniejszym kościół św. Jakuba z metryką od XII w, przebudowywany w wiekach późniejszych. Głównym magnesem przyciągającym tu pątników i turystów jest jednak Święta Góra. Dzieje tego kompleksu są długie, ciekawe i, oczywiście, nie pozbawione legend oraz ciekawostek.

Wieże, krużganki i legenda o początkach sanktuarium

Z zewnątrz jest to piętrowa budowla wzniesiona na planie kwadratu z czterema wieżami nakrytymi barokowymi hełmami w narożnikach, z dobudowanym do niej z prawej strony od wejścia kompleksem klasztorno-pielgrzymkowym. Wieże łączą parterowe, tylko we fragmencie nad bramą wejściową piętrowe, krużganki nazywane tu ambitami. Otwarte od wewnątrz, z zewnątrz zaś zamknięte ścianami. Krużganki te wznoszono przez kilkanaście lat w XVII wieku, ozdabiano ołtarzami, malowidłami i sztukaturkami znacznie dłużej. Na placu przed wejściem do sanktuarium stoi wysoka kolumna z pozłacanym posągiem Najświętszej Marii Panny z Dzieciątkiem.

Przeczytaj także...

Medzilaborce. Wielki Andy w małym mieście

Autorka: Barbara Doktór

Skąd pomysł, by w Medzilaborcach założyć muzeum Warhola, na wskroś amerykańskiego artysty, który nigdy nie był w miasteczku ani nawet na Słowacji? Bo jego rusińscy rodzice pochodzili z położonej 17 km od miasteczka wioski Miková.

Nowa Ruda. Żółtym wagonikiem do kopalni

Autorka: Elżbieta Tomczyk-Miczka

Wzdłuż trasy ustawiono ekspozycje prezentujące pracę górników, koni a nawet dzieci, a efekty audiowizualne – wystrzały i dymy – dodają wiarygodności przestrzeni górniczej.

Zeebrugge. Letnisko nad flamandzkim morzem

Autor: Jarosław Swajdo

Brugia Morska to czołowy port rybacki Belgii oraz jedno z jakichś dwudziestu letnisk na mierzącym nieco poniżej 70 km Wybrzeżu Belgijskim. Głównym magnesem ściągającym latem turystów są piękne drobnoziarniste piaszczyste plaże.

Poczytaj więcej o okolicy:

Točník. Gotycki zamek i niedźwiadki w fosie

Budišov. Miasteczko na łupkach iłowych

Hradec Králové. Warto się wdrapać na Białą Wieżę

Kroměříž. Stare miasto i biskupie ogrody