Etna
Turyści i narciarze na czynnym wulkanie
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Na dolnych stokach dookoła Etny, do wysokości 800-900 m, gleba wzbogacona pyłem i popiołem wulkanicznym jest bardzo żyzna i służy uprawnym polom, sadom cytrusowym i winnicom, kwitną pistacje i truskawki, gruszki i brzoskwinie. Do wysokości 2200 m pojawiają się lasy drzewostanu zrzucającego liście (dęby, sosny, brzozy, kasztany, oliwki a nawet buki). Ozdobą jest bez wątpienia żółta ?miotła? żarnowców. Stoki do wysokości 2500 m (czasem i powyżej) pokrywają murawy wysokogórskie. Nadzwyczajnie wyglądają te zielone placki krzewinek, często kwitnących, tworzących mozaikę na brunatno-czarno-czerwonej połaci stoków. Spotkać tu można sycylijskie i endemiczne odmiany rogownicy kutnerowatej, wrotycza, traganka, rumiana, mszaków i porostów. Aż trudno uwierzyć, że na tej wysokości obsiadają roślinność? biedronki i pszczoły. Szczyty Etny przez większą część roku pokryte są śniegiem, a z kraterów cały czas wydobywa się para wodna i gazy.
U stóp góry wyrosły ludzkie osiedla
Wioski i miasteczka, oddalone od szczytowych kraterów o kilkanaście kilometrów oplotły Etnę wianuszkiem. Ich mieszkańcy nie mogą się czuć bezpiecznie, bo Etna jest nieprzewidywalna. Przypomnijmy: najsilniejszy w czasach nowożytnych, trwający 122 dni wybuch w 1669 r. przesunął brzeg morza w okolicy Katanii o kilometr w morze, gdy rzeka lawy płynęła wprost na wschodnią część miasta, niszcząc ją i wylewając się do morza. Pole lawy pokryło wówczas powierzchnię około 40 km kw. Jakże dosłowne jest stwierdzenie, że Etna góruje nad Katanią.
Z nieodległej przeszłości wystarczy wspomnieć rok 1928 r., w którym erupcja boczna na wschodniej ścianie wulkanu zniszczyła kompletnie miasteczko Mascali, położone ?płasko? tuż nad Morzem Jońskim. To była pierwsza erupcja udokumentowana na filmie (miasteczko Mascali zostało odbudowane). Od grudnia 1991 r. do marca 1993 r. trwała nieprzerwanie najdłuższa erupcja Etny w XX wieku. Lawa zagrażała wiosce Zafferana Etnea na południowo-wschodnim zboczu, oddalonej od szczytu Etny 15 km w linii prostej. Rzeka płynącej lawy została zatrzymana dosłownie u wrót wioski.
Dzieło Hefajstosa
Etna, nie tylko w skali Europy, jest wyjątkowym zjawiskiem zarówno geologicznym, przyrodniczym, jak i kulturowym.
(?) Głęboko w wnętrzu Etny, a znad jej siedliska,
Na skalnym siedząc szczycie, skry Hefajstos ciska,
Rozgłośnie swym kowalskim kowający młotem.
To stąd strumienie ognia rozleją się potem(?)
Tak pisał grecki dramatopisarz Ajschylos (V w. p.n.e.) w dramacie ?Prometeusz w okowach?, przywołując zapewne jedną z pierwszych udokumentowanych erupcji Etny w 475 r. p.n.e., którą być może oglądał.
Warto wiedzieć
* W 1987 r. powołany został Park Etna (Parco dell?Etna) obejmujący ponad 58 tys. hektarów masywu (wraz z kraterami szczytowymi), położonych we wszystkich 20. gminach otaczających górę. Potrzeba jego powołania była wynikiem rozwijającej się masowej turystyki. Celem Parku jest przede wszystkim ochrona przyrody Etny i dbałość o miejsca turystyczne ? szlaki, ścieżki, schroniska. Jego siedziba znajduje się w Nicolosi.
* W 2013 r. Etna, jej najściślej chroniony obszar szczytu położony na 19.237 hektarach, wpisany został na Listę Światowego Dziedzictwa Przyrodniczego UNESCO.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz