Kolejny wiek przyniósł jednak upadek miastu. Kupcy zmienili szlaki, zaczęli omijać Bardejów. Przyszły wojny zakończone habsburskim panowaniem, głód, epidemie pożary? miasto pogrążyło się w bezruchu i zakonserwowało na kolejne wieki. Nikt nie burzył starych domów, bo za co postawić nowe? Dzięki marazmowi bardejowska starówka zachowała się do dziś w niewiele zmienionym stanie. A miejskie obwarowania są najlepiej zachowanymi w całej Słowacji murami obronnymi z XIV-XVI w.

Przebudzenie nastąpiło dopiero w końcu XIX wieku, gdy dotarła tu kolej, za nią przyszedł przemysł, a wody zdrojowe z pobliskich Kúpeli (Bardejovské Kúpele) zaczęto czerpać na potrzeby uzdrowiska. Paradoksalnie wielki pożar, który spustoszył miasto w 1878 r. przyczynił się do odnowienia starych kamienic wokół rynku: przywrócono im wysokie spadziste dachy, a wieżę kościoła przykryto neogotyckim hełmem.

W latach 50. ubiegłego wieku zainteresowano się zabytkowymi walorami miasta. W 1950 r. centrum Bardejowa stało się rezerwatem miejskim i zaczęła się kompleksowa rekonstrukcja i odnowa. Wysiłki konserwatorów zostały nagrodzone w 1986 roku europejskim medalem za wybitne osiągnięcia w renowacji zabytków, a w 2000 r. bardejowskie stare miasto zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Warto wiedzieć

* Poza obrębem starówki warto zobaczyć  XVIII-wieczne zabudowania gminy żydowskiej: synagogę Chewra Bikur Cholim (nieczynną), szkołę, łaźnię, rzeźnię, budynek kahału i kirkut.
* W kamienicy stojącej w południowo-zachodnim narożniku rynku jest ciekawa ekspozycja ikon (filia muzeum Szarisza).
* Zakończono już rewitalizację murów miejskich: teraz po zewnętrznej ich stronie są ładne bulwary z fontannami, które ponoć warto zobaczyć. Ja jeszcze nie widziałam.
* W Bardejowie mozna nadal kupić tokajskie wina prosto z beczki. Wystarczy wejść w uliczkę prowadzącą z bramy w zachodniej pierzei rynku. Jest tam piwniczka, dobrze mieć własne naczynie.
* W Bardejowskich Kupelach (Bardejovské Kúpele) znajduje się dom i park zdrojowy i skansen wsi łemkowskiej
* Bardejów (po słowacku Bardejov) ma też, słownikową polską nazwę ? Bardiów. Nie używam jej świadomie, choć pewnie niesłusznie.

Przeczytaj także...

Bardejovské Kúpele. Pięć wieków kuracji u starego zdroju

Autorka: Barbara Górecka

Kolonáda (Kolumnada) to oryginalna pijalnia wód na wolnym powietrzu. Ładny ozdobny daszek, wsparty jest na kilku kolumnach. Schodząc po schodkach znajdziemy ujęcia najważniejszych źródeł zdrojowych: Głównego i Lekarskiego.

Bardejovské Kúpele. Dwa kąpieliska w uzdrowisku

Autorka: Anna Ochremiak

Najnowsza wodna inwestycja Bardejowskich Kupeli ulokowała się w hotelu Ozon i ukrywa pod nazwą wellness& spa. Baseny najeżone są wszelkiej maści bąbelkami, biczami wodnymi i podwodnymi i innymi „gejzerami” do masażu.

Bardejovské Kupele. Cerkiew ze Zboja w szaryskim skansenie

Autorka: Barbara Górecka

W Bardejovskich Kupelach są dwie cerkwie. Stoją one na terytorium skansenu, ale w czasie trwania mszy zamykane są bramki od strony parku. Wierni wchodzą od uzdrowiska. Jedna z nich pochodzi ze Zboja.

Poczytaj więcej o okolicy:

Zemplínska šírava. Wielka woda u stóp gór Wyhorlat

Zborov. Dwa wiadra piachu na zamek Makovica

Bardejów. Bazylika jedenastu ołtarzy

Koszyce. Najstarszy hotel na Słowacji