Na zielonym, porośniętym lasem wzgórzu wznoszącym się ponad Wilno widnieją trzy białe krzyże. Widoczne są z daleka i odcinają  się na tle zieleni.  To Góra Trzech Krzyży, a jak nazywają ją Polacy zamieszkujący Wilno – Góra Trzykrzyśna.

Wedle niepotwierdzonej przez historyków legendy, w miejscu tym poganie powiesili przybyłych tu franciszkanów. Pierwsze, drewniane krzyże postawiono w tym miejscu w roku 1740. Gdy spróchniały w roku 1869, przez lata władze rosyjskie nie pozwalały postawić nowych. Dopiero w czasie I wojny światowej, w roku 1916 postawiono na górze trzy białe betonowe krzyże. Pomnik zaprojektował polski artysta Antoni Wiwulski (przyjaźnił się z Ignacym Paderewskim i Władysławem Mickiewiczem). Wcześniej wygrał konkurs na Pomnik Grunwaldzki w Krakowie (pokonał m.in. Dunikowskiego).

Jego krzyże przetrwały okupację niemiecką podczas I wojny światowej, przetrwały II wojnę światową, dopiero w roku 1951 władze komunistyczne nakazały wysadzenie pomnika w powietrze. Odbudowano go  w 1989 roku, zachowując pierwotny wygląd (pomnik podwyższono jedynie o 2 metry).

Warto wiedzieć

Twórca pomnika w roku 1918 zgłosił się do Samoobrony Wileńskiej. Pełnił wartę w listopadową, śnieżną noc. Zapalenie płuc, którego się nabawił w połączeniu z nieuleczoną do końca gruźlicą, spowodowały jego śmierć 10 stycznia 1919. Wiwulski pochowany jest na cmentarzu na Rossie.

Przeczytaj także...

Wilno. Spacerkiem po nekropolii na Rossie

Autorka: Małgorzata Raczkowska

Cmentarz na Rossie założono prawdopodobnie w 1769 roku. Umiejscowiono go poza miastem, bo był to czas, gdy zaczęto doceniać sanitarne znaczenie lokowania nekropolii z dala od miejskiej zabudowy.

Wilno. Narodowa nekropolia na Rossie

Autorka: Barbara Górecka

Do 1939 roku cmentarzem opiekowali się mieszkańcy i władze miasta. Po upadku II Rzeczpospolitej cmentarz zaczął popadać w ruinę. Władze litewskie prowadzące politykę zacierania śladów polskości nie troszczyły się o nekropolie.

Wilno. W świecie woskowych postaci

Autor: Bartłomiej Kowal

W mieszczącym się opodal Ostrej Bramy, pierwszym w krajach bałtyckich Muzeum Figur Woskowych, można obejrzeć 70 figur, nie tylko znanych aktorów czy polityków, ale również postaci z filmów, a nawet kilka scen o tematyce religijnej.

Poczytaj więcej o okolicy:

Wilno. Synagoga, ostatnia ze stu

Wilno. Święta na Placu Katedralnym

Wilno. Bursztyn, skarb narodowy Litwinów

Wilno. Przebudowy najstarszej katedry