Petersburg
Trzy wieki ławry Aleksandra Newskiego
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Już w 1714 roku urządzono przy klasztorze przytułek dla niezdolnych do służby żołnierzy. Przypomnę, że służba wojskowa z poboru (selektywnego) trwała wówczas w Rosji 25 lat, a praktycznie do końca życia. W 1719 roku działała przy klasztorze drukarnia. W 1720 roku otwarto na terenie monastyru szkołę, początkowo dla dzieci kapłanów, przekształcając ją w sześć lat później w Seminarium Słowiańsko-Grecko-Łacińskie. W 1797 r. car Paweł I nadał mu ? ówczesnemu Głównemu Seminarium Aleksandro-Newskiemu status akademii. W 1723 roku Piotr I polecił przenieść do ławry szczątki księcia św. Aleksandra Newskiego z klasztoru Bożego Narodzenia (Rożdiestwienskij monastyr) we Włodzimierzu nad Klaźmą. Ławra rosła w siłę i znaczenie. Na przełomie XVIII i XIX w. tylko jej kapitały szacowano na ogromną wówczas kwotę 3 mln rubli w złocie, a należące do niej ziemie liczyły 13 090 dziesięcin (ponad 14 tys. ha).
Ławra w czasach radzieckich
Czasy sowieckie spowodowały w ławrze mniejsze straty, niż w wielu innych klasztorach czy cerkwiach. Formalnie zlikwidowano ją w 1918 roku, ale ?siłą rozpędu? funkcjonowała ona do początku 1932 roku, kiedy to aresztowano wszystkich mnichów. Z tym, że w 1920 r. wpisano ją na listę chronionych zabytków, a w1922 roku otwarto relikwiarz ze szczątkami św. Aleksandra Newskiego. Srebrny relikwiarz przekazano do Ermitażu, natomiast relikwie świętego do Państwowego Muzeum Religii i Ateizmu urządzonego w Soborze Kazańskim w Piotrogrodzie ? później Leningradzie. W 1933 roku patriarchat moskiewski ?uprawomocnił? zamknięcie ławry przekształcając ją w parafię. Ale w rok później sobór Troicki odebrano Cerkwi przekazując miejskiemu Domowi Cudów. W latach 30-tych w budynkach ławry urządzono różnorodne warsztaty, miejską stację krwiodawstwa i inne placówki, m.in. Klub lotniczy, Towarzystwo sportowe ?Spartak?, magazyny w których przechowywano warzywa itp. Zaś dawne budynki mieszkalne mnichów zamieniono w internat. Klasztorne nekropolie ? więcej o nich niżej ? zamieniono w Muzeum miejskiej rzeźby, przenosząc do niego unikalne nagrobki z innych, likwidowanych cmentarzy miasta.
Odrodzenie duchowości
W 1957 roku władze zezwoliły na wznowienie mszy i modłów w soborze Troickim. Ale relikwie św. Aleksandra Newskiego zwrócono mu dopiero 3 czerwca 1989 roku. Ponieważ jednak ławra, jak już wspomniałem, była chronionym na mocy prawa pomnikiem architektury, poważniejszych szkód w niej dokonano. Życie klasztorne odradza się w niej od 1996 roku, chociaż przekazywanie Cerkwi wszystkich obiektów przeciągnęło się do wiosny 2000 roku. Wraz ze wznowieniem liturgii rozpoczęło się odradzanie tradycyjnych klasztornych rzemiosł. Ponownie działają pracownie: malowania ikon, stolarstwa artystycznego, jubilerska oraz chrześcijańskiej miniatury ołowianej.
Warto wiedzieć
Najstarsza i najważniejsza, szczególnie czczona, chociaż połowa jej obszaru z najcenniejszymi zabytkami nadal stanowi państwowe muzeum, jest Ławra Pieczerska w Kijowie. Należąca do Cerkwi Ukraińskiej, ale Patriarchatu Moskiewskiego. Poza nią są jeszcze na Ukrainie dwie ławry o podobnym podporządkowaniu, obie Uspieńskie, czyli p.w. Zaśnięcia NMP: w Poczajowie i w Swiatogorsku. Natomiast w Rosji tylko dwie ławry, z których starszą i szczególnie cenną ze względu na zabytki oraz rolę, jaką odgrywała w dziejach kraju, jest Troicko-Siergijewska w Sergijew Posadzie (w czasach sowieckich miasto przemianowano na Zagorsk) w odległości kilkudziesięciu kilometrów na północ od Moskwy.
Poczytaj więcej o okolicy:
Komentarze: 1
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Mam pytanko do autora – Jak myślisz co będzie dalej?