Humań
Umań oznacza miejsce zapomniane
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Jeden z największych i najpiękniejszych parków krajobrazowych na naszym kontynencie znajduje się koło Humania – miasta należącego od 1726 roku do rodu Potockich.
Miejscowa, ukraińska nazwa tego miasta Umań znaczy „miejsce zapomniane”, leżące w sercu Dzikich Pól. Pierwsza wzmianka o tym miejscu nad rzeką Umianą pochodzi z 1497 roku.
Początki kresowego miasta
Osadnictwo, głównie sprowadzanych kupców greckich i żydowskich, rozpoczął tu w 1616 roku ówczesny właściciel tych ziem, starosta bracławski i winnicki Walenty Kalinowski. Wybudował zamek, założył osadę handlową oraz miejsce dla garnizonu 40 tys. kozaków. Przez kilka lat Humań był warownią kozaków Bohdana Chmielnickiego, później zamożnym, a następnie spustoszonym grodem kupieckim. W 1750 otrzymał prawa miejskie, zaś w 1768 stał się miejscem sławnej i tragicznej Rzezi Humańskiej około 20 tys. Polaków – głównie okolicznej szlachty która schroniła się przed hajdamakami i Żydów.
Pod carskim berłem
W latach 1796-1805, czyli aż do śmierci fundatora, trwała budowa parku nazwanego na cześć jego ukochanej Zofiówką. Ale o nim napiszę osobno. W 1834 r., po skonfiskowaniu majątku Potockich przez władze carskie pod pretekstem, że syn Szczęsnego, Aleksander, uczestniczył w Powstaniu Listopadowym, rozpoczęło się rosyjskie osadnictwo wojskowe na Podolu i Kijowszczyźnie. Dzięki handlowi Humań przeżywał okres prosperity na początku XX wieku. Liczba mieszkańców wzrosła przed I wojną światową do 50 tysięcy, głównie Żydów. Zagładę – około 25 tys. ofiar – przyniosła im II wojna światowa.
Nieciekawe dziś
Humań jest dziś brzydkim, zaniedbanym miastem rejonowym. Najstarszy zabytek, klasztor bazyliański z lat 1764-84 jest mało ciekawym, niepozornym obiektem. Do innych zalicza się cerkiew Uspieńska (Zaśnięcia Matki Boskiej), młyn wodny i hale targowe. Żydowskich chasydów przyciąga grób ich bardzo czczonego cadyka Nachmana z Bracławia (1772-1811), prawnuka twórcy chasydyzmu Baal Szem Towa, na przedmieściu Turek. Jego nazwa pochodzi od założonego w tym miejscu w 1674 roku obozu przez Turków, sojuszników kozaków Piotra Doroszenki.
Wokół grobu cadyka
Cadyk pochowany został na tutejszym kirkucie zlikwidowanym podczas okupacji niemieckiej w latach II wojny światowej. Po wojnie na miejscu tym zbudowano osiedle bloków. Mieszkania w nich po roku 1991 – uzyskania przez Ukrainę niepodległości, zaczęli chasydzi wykupować . Do tego stopnia, ze stali się praktycznie właścicielami osiedla. W 1994 odbudowali ohel – grób Nachmana, do którego ściągają pielgrzymki chasydów z całego świata. Ale głównym magnesem dla turystów jest park Zofiówka.
Poczytaj więcej o okolicy:
Komentarze: 2
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Czy jest państwowy archiwum gdzie moznaby znaleść metrykę babci.
O gustach nie dyskutują. Ale co trzeba w głowie mieć żeby tak piękne miasto orzec brzydkim ?