Szymbark
W pogórzańskim skansenie
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Chałupy, olejarnia, wiatraki
Na niewielkiej powierzchni eksponowane są obiekty z okolicy Gorlic. Większość z nich jest zagospodarowana, a wnętrza są urządzone oryginalnymi sprzętami z przełomu XIX i XX wieku. W chatach znajdziemy meble, naczynia i ubiory. Obejrzymy tu warsztaty wiejskie, takie jak kuźnia, olejarnia, wiatraki do mielenia zboża. W sumie w skansenie w Szymbarku znajduje się 14 budynków: cztery chałupy (z Gródka, Moszczenicy, Siar i Szymbarku), trzy obiekty gospodarcze ? obora i stodoła ze Stróż oraz wolnostojąca stodoła plebańska z Zagórzan. Zobaczymy też olejarnię z Gródka, kuźnię z Turzy, dwa ciekawe wiatraki z Krygu i Ropy, ule i kapliczki.
Gospodarze biedni i bogaci
Ciekawe są dwie chałupy. Chałupa z Siar była własnością ubogiego tkacza. Jest to chata kurna czyli bez komina. Takie chaty charakteryzują się tym, że dym z paleniska unosił się po izbie, przedostawał na strych, a stamtąd wylatywał przez otwory pod kalenicą. W tej chacie było tylko klepisko. Druga chałupa z Moszczenicy miała bogatego właściciela, bo u niego była już podłoga. Ta chałupa była półkurna, bo dym z paleniska unosił się do powały a tam był wyciągany przez specjalny otwór. Oglądanie takich wnętrz pozwala na porównanie statusu mieszkańców wsi.
Warto wiedzieć
* W pobliżu skansenu stoi renesansowy kasztel (zasługuje na odrębną opowieść) oraz dworek mieszczański z 1918 roku. Dworek został tu przeniesiony z Gorlic w 1975 roku. Wcześniej stał tutaj dworek modrzewiowy i był on autentyczną siedzibą drobnej szlachty. Obecnie znajduje się w nim restauracja włoska.
* Co roku, pod koniec lipca odbywają się w skansenie międzynarodowe imprezy kulturalne pod nazwą ?Panorama Kultur?. Wtedy występują zespoły folklorystyczne. Są liczne stoiska twórców ludowych i rzemieślników.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- skansen w Szymbarku
- film autorki
Tytułem ciekawostki: są dwa Szymbarki w Polsce (co najmniej) – jeden w Małopolsce, drugi na Kaszubach. I w obu są skanseny. Bardziej znany i większy jest ten skansen w Szymbarku kaszubskim. Natomiast w tym Szymbarku małopolskim najciekawszy jest dwór obronny, udostępniony do zwiedzania z początkiem roku i drewniany XVIII-wieczny kościół. Skansen jest najmniej z tego ciekawy, choć warto zajrzeć i tam.
Jest jeszcze trzeci Szymbark, wydawałó mi się, że najbardziej znany. Na Warmi, z krzyżackim zamkiem!