Hrabušice to wieś położona w zachodniej części Kotliny Hornadzkiej, u stóp północnych stoków Słowackiego Raju. W centrum, czyli przy skrzyżowaniu dróg, znajdziemy budynek, w którym jest dom kultury, urzędy i bardzo dobrze zaopatrzona informacja turystyczna.

Jest też kilka sklepów. Mieszkańcy oferują noclegi, bo blisko stąd do Słowackiego Raju. Wielu spośród nich jest narodowości romskiej. Jednocześnie jest to wieś taka ?bez duszy?? nijaka. Nie znalazłam nic, co by mnie oczarowało.

Siedlisko bratrzyków

A jednak wioska ma długą historię. Datowana jest na 1279 rok. Należała do Związku Spiskich Sasów, a od 1465 roku była we władaniu Zamku Spiskiego. W XIII wieku na pobliskiej Zielonej Górze (teren Słowackiego Raju) stał zamek. W połowie XV istniał w nim obóz tzw. bratrzyków, rekrutujących się w sporej części z przybyłych z Czech husytów, radykalnego ruchu religijnego i społecznego. Po ich pokonaniu, z rozkazu władz spiskich, zamek zburzono i dziś są tu tylko ruiny.

Z pracowni mistrza Pawła z Lewoczy

Z tego samego okresu co zamek pochodzi kościół św. Wawrzyńca (Lawrence). Rozbudowano go w stylu gotyckim, romańskie pozostały tylko fundamenty. Pod koniec XVIII wieku ponownie go przebudowano w stylu barokowym. Po pożarze w 1916 roku wieżę odbudowano i ozdobiono romańskimi elementami. Świątynia jest jednonawowa i ma wysoką wieżę. Otoczona jest starym kamiennym murem, wchodzi się do niej po schodach. Można zajrzeć przez kraty do wnętrza, jest bardzo ładne. Wzrok przyciąga gotycki skrzydłowy ołtarz. Figury przedstawiają Matkę Bożą, św. Szczepana i św. Wawrzyńca. Na wewnętrznych skrzydłach są sceny z życia świętych. Obraz pochodzi z lat 1516-20 i jest dziełem artystów z pracowni mistrza Pawła z Lewoczy. Nad prezbiterium jest sklepienie charakterystyczne dla kościołów gotyckich. Ołtarz boczny z figurą św. Anny Samotrzeciej jest renesansowy. Bogato zdobiona, rokokowa ambona pochodzi z 1760 roku. Niestety organów już nie widać, a podobno też są piękne. W kaplicy zewnętrznej jest grota Matki Boskiej a przed kościołem są obeliski pamiątkowe. Obok kościoła jest budynek parafialny pochodzący z XVII wieku, przebudowany w kolejnym stuleciu.

Warto wiedzieć

Z Hrabušic pochodzi kilka osób zasłużonych dla państwa słowackiego. Tu urodzili się: Stephen Langos ? inżynier leśnik i historyk. Paweł Breier był lekarzem słowackim, fotografem i publicystą. Zajmował się też parazytologią, czyli nauką nad badaniem pasożytów i pasożytnictwa w przyrodzie. Korzenie mają tu też artyści słowaccy: malarz Emil Makovicky, rzeźbiarz Stephen Jakubec, oraz pisarz Jozef Telgársky. Stąd też pochodził katolicki ksiądz Franciszek Dula.

Przeczytaj także...

Klaštorisko. W sercu Słowackiego Raju

Autorka: Barbara Górecka

Na skraju polany, ponad ruinami klasztoru stoi chata „Klaštorisko”. Wysłużony to mocno budynek, bo pamiętam go w podobnym stanie w końcu XX wieku. Przewijają się tu tłumy turystów. Ceny są bardzo wysokie.

Kraków. Kościół św. Barbary, mojej patronki

Autorka: Barbara Górecka

Z kościołem św. Barbary związane jest też podanie mówiące, że został on wykonany przez murarzy krakowskich, jako wotum, a do wzniesienia jego użyto cegły pozostałej z budowy kościoła Mariackiego.

Betlanovce . Siedlisko rycerzy, siedlisko bocianów

Autorka: Barbara Górecka

Ta spiska wieś nie ma nawet rynku, ale w jej centralnym miejscu przy głównej ulicy jest zespół zabytkowych budowli:kościół św. św. Kosmy i Damiana, renesansowy kasztel, dom w którym była plebania i ruiny malutkiego barokowego kaszteliku.

Poczytaj więcej o okolicy:

Dobszyńska Jaskinia Lodowa. Nie wolno już jeździć na łyżwach niestety...

Podlesok. Stąd wiodą szlaki w Słowacki Raj

Przełom Hornadu. Od Klasztornego Jaru na skraj Letanowiec

Klaštorisko. W sercu Słowackiego Raju