Maciejowice
Wysyp kościuszkowskich pomników

Autorka: Zuzanna Grabska
W promieniu około 10 km od Maciejowic znalazłam dziewięć pomników odnoszących się do ostatniej bitwy insurekcji kościuszkowskiej. A nie mam pewności, że odnalazłam wszystkie...
fot: Zuzanna Grabska
Maciejowice. Wysyp kościuszkowskich pomników
Najładniejszy, moim zdaniem, a jednocześnie najstarszy z maciejowickich monumentów stoi tuż za zabudowaniami, przy drodze nr 807 w stronę Sobolewa. Przez swą formę upamiętnia on kosynierów ? walczącą w powstaniu chłopską formację uzbrojoną kosy oprawione na sztorc.
  • Maciejowice. Wysyp kościuszkowskich pomników
  • Maciejowice. Wysyp kościuszkowskich pomników
  • Maciejowice. Wysyp kościuszkowskich pomników
  • Maciejowice. Wysyp kościuszkowskich pomników
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Tylko w samym miasteczku Maciejowice doliczyłam się trzech pomników upamiętniających bitwę, którą 10 października 1794 r. stoczyli powstańcy Tadeusza Kościuszki z idącymi na Warszawę oddziałami rosyjskimi.

Bitwa pod Maciejowicami była jedną z najkrwawszych bitew insurekcji. Powstańcy zostali pokonani przez dwukrotnie liczniejszą armią carską. Poległo około 2 tys. powstańców, tyle samo dostało się do niewoli. Rosjanie pojmali rannego naczelnika i znaczną część sztabu.

Kosynierskie kosy

Bitwa była najważniejszym i najbardziej spektakularnym wydarzeniem w historii miasteczka (obecnie formalnie to wieś gminna w powiecie garwolińskim). Dlatego można zrozumieć nagromadzenie pomników. Najładniejszy, moim zdaniem, a jednocześnie najstarszy z maciejowickich monumentów stoi tuż za zabudowaniami, przy drodze nr 807 w stronę Sobolewa. Przez swą formę upamiętnia on kosynierów ? walczącą w powstaniu chłopską formację uzbrojoną kosy oprawione na sztorc. Na pomniku znajduje się napis 1794-1974 w hołdzie Tadeuszowi Kościuszce Naczelnikowi Narodu i jego Żołnierzom. Pomnik ten  odsłonięto w 1974 r., w 180. Rocznicę insurekcji. Zaprojektował go warszawski architekt Maciej Kysiak. Miejsce pomnika nie jest podobno przypadkowe. Po drugiej stronie drogi znajdować się miał dąb z którego podczas bitwy Maciejowickiej ruchy oddziałów rosyjskich obserwował Tadeusz Kościuszko. Taką informacje znalazłam na stronie maciejowickiego ośrodka kultury.

I jeszcze kilka

Dwa pozostałe pomniki to stojąca przed szkołą im. Tadeusza Kościuszki figura przedstawiająca naszelnika (proj. Stanisław Strzyżyński, 1983 r.), której towarzyszą dwa działa z II wojny światowej, oraz pomnik stojący w zachodniej części rynku wśród drzew (proj. Mieczysław Welter, 1976 r.), w formie metalowego obelisku ozdobionego motywem kos i karabinów oraz stosownym napisem. W najbliższej okolicy znajduje się więcej pamiątek po bitwie pod Maciejowicami. W dawnym ratuszu mieści się niewielkie muzeum poświęcone starciu. Przed dworem (ruina) w Podzamczu, w którym opatrywano rannego naczelnika, stoi pamiątkowy kamień z tablicą. We wsi Krępa, w miejscu gdzie pojmano naczelnika, znajduje się usypany w 1861 r. Kopiec Kościuszki. A przy drodze z Maciejowic do Sobolewa, ?Sosna Kościuszki?, pozostałości drzewa, pod którym miał odpoczywać wódz powstania.

To jednak nie wszystko

Są też pomniki upamiętniające upamiętnianie. Obok pomnika insurekcji na rynku znajdują się dwa głazy. Na jednym w 2015 r. wykuto nazwiska związanych z tradycjami kościuszkowskimi historyków i społeczników, a na drugim wyjaśniono, że to dla upamiętnienia tych, którzy pielęgnowali kościuszkowskie tradycje. Natomiast na ścianie ratusza-muzeum wisi tablica z 2014 r. poświęcona Lechowi Kaczyńskiemu. Wśród jego zasług dla Maciejowic wymieniono m.in…. złożenie kwiatów pod wspomnianym pomnikiem insurekcji.

Poczytaj więcej o okolicy:

 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij