Bardejów
Żydowskie suburbium i Stara synagoga
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Mykwa
Budynek rytualnej łaźni , służący do rytualnego oczyszczania, jest jednym z najważniejszych żydowskich budynków sakralnych. Wnętrze podzielone jest dwuczłonowym holem. We wschodniej części znajduje się basen rytualny o długości 4 m. Podobny basen znajduje się pod drewnianą podłogą w skrzydle zachodnim. Woda pochodziła z młyńskiego potoku i, w razie potrzeby, ze zbiornika deszczówki umieszczonego w wieży. Zgodnie z żydowskim prawem, kąpiele rytualne muszą być wypełnione wodą dostarczaną z naturalnego źródła i muszą nieustannie płynąć. Objętość wody w basenie ma wystarczać do zanurzenia całego ciała. Hol wejściowy budynku służy jako przestrzeń oddzielająca światowy i duchowy świat.
Wieża ciśnień i kotłownia
W kompleksie budynków wyraźnie wyróżnia się wieża, ta w której jest zbiornik na wodę. Był to rodzaj wieży ciśnień. W połowie lat 50. XX w. wnętrze wieży zostało przebudowane na mały basen rytualny, z którego korzystali ostatni członkowie gminy żydowskiej w Bardejowie, aż do jej rozwiązania. W kotłowniach zachował się oryginalny kocioł parowy i inne elementy instalacji centralnego ogrzewania. Jako całość stanowią unikalny zabytek techniki. Najprawdopodobniej instalację zbudowano po pożarze w 1909 roku.
Warto wiedzieć
* Kompleks jest dostępny do zwiedzania, ale trzeba zadzwonić i się umówić. Na razie jeszcze nie ma określonych godzin udostępniania. Zobaczyć można pięknie odnowioną Starą synagogę, halę bet midrasz, ogrodzony teren i pomnik holokaustu, dostępny także z ulicy. O nim napiszę z osobna.
* Ja zwiedzałam kompleks dwukrotnie. Raz udało się bez zapowiedzi ? panowie opiekujący się zabytkiem byli po prostu na miejscu. Ojciec i syn bardzo ciekawie opowiadali o budowlach i o żydowskich zwyczajach. Potem pojechałam specjalnie na koncert grupy z Kijowskiej Mesjańskiej Wspólnoty Żydowskiej. To odłam uznający Chrystusa za proroka, nie uznawany przez innych Żydów. Spotkanie zaczęło się koncertem, skończyło korporacyjno-sekciarskim mitingiem. Ciekawe, choć specyficzne przeżycie. Fragment na filmie.
* W Bardejowie nie ma już Żydów. Nad rekonstrukcją dzielnicy żydowskiej czuwają pasjonaci. Teren należy do związku gmin żydowskich na Słowacji, a na miejscu partnerem jest OZ Vita in suburbium. Kontakt: Pavol Hudák, tel.: +421 905 346 791, e-mail: info@suburbiumbardejov.sk.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- dzielnica żydowska w Bardejowie
- filmik z imprezy
Dodaj komentarz