Warszawa
Był tu Szpital Ujazdowski
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Cmentarz Obrońców Warszawy
We wrześniu 1939 r. do szpitala napływało wielu rannych żołnierzy. Tych, których nie udało się uratować, chowano pod murem od strony Parku Ujazdowskiego. Miejsce to nazywano cmentarzem Obrońców Warszawy. W 1950 r. ekshumowano z niego szczątki ok. 600 żołnierzy i pochowano na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Rzeczpospolita Ujazdowska
Szpital pracował przez całą wojnę (przeniesiono do niego z ul. Elektoralnej szpital św. Ducha). Szybko zorganizowało się podziemie, tzw. Rzeczpospolita Ujazdowska. Pod bokiem Niemców ukrywano Żydów i osoby poszukiwane przez gestapo. Organizowano tajne nauczanie medycyny dla lekarzy i pielęgniarek, prowadzono prace badawcze. W latach 1940-44 komendantem szpitala był płk dr med. Leon Strehl, szef sanitarny AK. W 1941 r. mieścił się tutaj Zakład Przeszkolenia Inwalidów (założony przez prof. Uniwersytetu Warszawskiego Edwarda Lotha) a także pierwszy nowocześnie zorganizowany zakład rehabilitacyjny (w parku można znaleźć kamień poświęcony profesorowi). Z początkiem Powstania Warszawskiego polski personel został zmuszony do ewakuacji. 6 sierpnia, w ciągu trzech godzin uformowano kolumnę liczącą przeszło 1000 osób. Wszystkich ubrano w białe szpitalne fartuchy. Na noszach dźwigano ok. 300 rannych i chorych. Szpital przeniesiono na ul. Chełmską, a następnie na Sadybę. Budynki spalono i zbombardowano (wraz z jeszcze znajdującymi się tam rannymi).
Po wojnie pawilonów nie odbudowano
W jako-tako zabezpieczonych znajdowały się m.in. magazyny, Biuro Odbudowy Stolicy, a później, w związku z budową Trasy Łazienkowskiej, umieszczono biuro dyrekcji Trasy. Tutaj też przez kilka powojennych lat mieścił się wydział rzeźby ASP. Część zrujnowanych budynków rozebrano dopiero w trakcie budowy Trasy Łazienkowskiej w 1974 r. Ocalały tylko dwa pawilony, powstałe w 1905 r. W tym, w którym od 2004 r. mieści się Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, pracował oddział chirurgiczny kadry oficerskiej. Przed wojną nosił on imię prof. Andrzeja Dybka, współzałożyciela Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego, specjalizującego się w plastyce nosa (informacja o patronie znajduje się na zachowanej tablicy na zewnętrznej ścianie nad jednym z zamurowanych wejść do budynku). No i jest jeszcze ul. Szpitala Ujazdowskiego biegnąca od pl. Na Rozdrożu wprost do Zamku.
Poczytaj więcej o okolicy:
Komentarze: 5
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Przez wiele lat pawilon chirurgii starało się Towarzystwo Lekarskie, które chciało tam stworzyć Muzuem Medycyny. Miejsce wprost dla nich wymarzone ? z wielkimi tradycjami lekarskimi. Były nawet obietnice miasta, ale na nichsię skończyło. Budynek otrzymał Instytut Teatralny, który dodał szklane wejście (pięknie widać na fotografi), a z tyłu salę teatralną. Lekarzom pozostało wmurowanie tablicy pamiątkowej…
To chyba niezupełnie tak… Przez kilka lat, chyba od 1994 roku, nie wiem jak długo, w pawilonie położonym bliżej Trasy Łazienkowskiej mieścił się dział zbiorów specjalnych biblioteki lekarskiej, czyli takie właśnie małe muzeum medycyny. Było tam trochę eksponatów (dawne lekarskie i aptekarskie narzędzia), starodruki, archiwa prywatne lekarzy. Nie było to ani otwarte muzeum, ani dostępna biblioteka, ale istniało. Można było wypisać kartkę, pokonać opór i niechęć pracowników i zobaczyć jedną salę i trochę gablotek na korytarzu. Teraz na budynku jest kilka tablic poświęconych znanym lekarzom, twórcy biblioteki lekarskiej – Stanisławowi Konopce i dyrektorowi biblioteki z czasów tego zaczątka muzeum – Januszowi Kapuścikowi. Ale drzwi zamknięte na głucho a przez okna widać bałagan. A Biblioteka lekarska podaje, że zbiory specjalne są pod adresem Jazdów 1A (kiedyś tu było Jazdów 6). Aż muszę sprawdzić, co się z tym wszystkim dzieje…
No tak, masz rację. Są dwa pawilony, stąd to zamieszanie (ciekawe co by było, jakby było ich więcej )) Ale muzeum jak nie było, tak nie ma. Za to polecam bardzo ciekawe Muzeum Farmacji przy Piwnej. Zwłaszcza dział japońskich aptek wędrownych z ususzonym skorpionem i innymi lekami…
Od ok. roku 1959 do 1974 było tu Technikum Ekonomiczne nr 4 , potem przeniesione na Pl. Zawiszy.
A biblioteka lekarska to tam jeszcze jest, czy nie?