Mereczowszczyzna
W ojczyźnie Tadeusza Kościuszki

Rodzinny dworek Tadeusza Kościuszki przypominał bardziej zamożną chłopską chatę, niż szlachecki dwór. Parterowy, z gankiem oraz kryty łamanym dachem z dwuspadową strzechą, nie prezentował się zbyt okazale.
fot: Cezary Rudziński
Mereczowszczyzna. W ojczyźnie Tadeusza Kościuszki
Budynek, w którym Naczelnik powstania spędził tylko pierwsze 12 lat życia, spłonął w 1942 r. Na początku XXI w. podjęto decyzję o jego odbudowie przy finansowym wsparciu ambasady amerykańskiej w Mińsku.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Tam gdzie Szczara przyjmuje rzekę Grywdę – czytam w folderze „Poznaj region brzeski” – znajduje się region iwacewicki, ojczyzna jednego z najbardziej znanych ludzi urodzonych na Białorusi – Tadeusza Kościuszko.

Tadeusz Kościuszko, późniejszy bohater narodowy Stanów Zjednoczonych i Polski przyszedł na świat, o czy wie chyba każdy absolwent naszej podstawówki, 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie. Ściślej w folwarku położonym w uroczysku o tej nazwie, na północnych obrzeżach miasteczka Kosów Poleski.

Uroczysko Mereczowszczyzna

Rodzinny dworek Andrzeja Tadeusza Bonawentury, bo te imiona nadano mu przy chrzcie 12 lutego tegoż roku w kościele Świętej Trójcy, przypominał bardziej zamożną chłopską chatę, niż szlachecki dwór. Parterowy, zbudowany z drewnianych bali, z gankiem oraz kryty łamanym dachem z dwuspadową strzechą, nie prezentował się zbyt okazale. Wraz z folwarkiem dzierżawił go, a następnie przejął od Sapiehów za długi, ojciec przyszłego generała, czwartego i ostatniego syna w rodzinie, pułkownik Ludwik Tadeusz Kościuszko, miecznik województwa brzeskiego. Wywodził się z rodu, o którym najstarsze informacje pochodzą z początku XVI wieku.

Dworek niczym wiejska chata

Budynek, w którym Naczelnik powstania 1794 roku spędził tylko pierwsze 12 lat życia, gdyż po śmierci ojca rodzina przejechała do Siechnowicz i Tadeusz nigdy więcej do niego nie wracał, spłonął w 1942 r. Na początku XXI w. podjęto decyzję o jego odbudowie przy finansowym wsparciu ambasady amerykańskiej w Mińsku. W 2003 r. przeprowadzono prace archeologiczne i na zachowanych murowanych fundamentach odtworzono dworek. Było to stosunkowo proste, gdyż jego wygląd znany był m.in. z rysunków z połowy XIX w oraz późniejszych fotografii. Zrekonstruowany dom rodzinny generała otwarto uroczyście w 2004 roku. Na wielkim głazie narzutowym ustawionym obok niego umieszczono brązową tablicę z płaskorzeźbą – portretem bohatera oraz informacją o nim – wyłącznie po białorusku. W przekładzie brzmi on: 1746.04.02. – 1817.15.10. (warto zwrócić uwagę na dziwaczną pisownię daty, gdyż jeżeli zaczyna się ją od roku, to po nim powinien nastąpić miesiąc i dzień, a nie odwrotnie). Tutaj, na uroczysku Mereczowszczyzna, urodził się Andrej Tadeusz Bonawentura Kaściuszka, wielki syn ziemi białoruskiej, który w przyszłości został bohaterem narodowym Polski, USA, Honorowym Obywatelem Francji. Wdzięczni potomni. 

Coraz więcej sprzętów „z epoki”

Gdy byłem tu po raz pierwszy w 2006 roku muzeum urządzone w zrekonstruowanym dworku nie przedstawiało się zbyt okazale. Można w nim było zobaczyć trochę reprodukcji, ilustracji, sprzętów. O ile dobrze pamiętam, a nie sfotografowałem wówczas niczego innego, poza dworkiem i wspomnianym kamieniem z tablicą pamiątkową, więc nie znalazłem niczego innego godnego uwagi, było jeszcze jakieś wiejskie ogrodzenie z drewnianych bali.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

 

Komentarze: 5

    borek, 6 czerwca 2013 @ 16:35

    My też nie wieszamy tablic po niemiecku na tak zwanych Ziemich Odzyskanych. Więc nie miajmy pretensji do Białorusinów, że oni wieszają tablice we w łasnym języku. Są w swoim kraju. U siebie.

    ----, 22 marca 2017 @ 17:03

    Wszystko wskazuje na to, że Kościuszko urodził się w Siechnowiczach, ok. 100 km od Mereczowszczyzny. Faktem natomiast jest, że w związku z dzierżawą przez jego ojca folwarku w Mereczowszczyźnie mógł w tej wsi czasowo przebywać. Traktowanie Mereczowszczyzny jako rodzinnej wsi Kościuszki wydaje się być nieporozumieniem.. Przeprowadzone badania naukowe zdają się potwierdzać, że właśnie tak jest jak na wstępie. Nie ma informacji w ŻADNYM DOKUMENCIE dotychczas odkrytym, w tym w zapisie faktu odbycia chrztu (bo to nie jest metryka) w księdze parafialnej w Kossowie, że Tadeusz Kościuszko został ochrzczony, a tym bardziej, że się urodził na Mereczowszczyźnie!!!

    super, 28 kwietnia 2017 @ 12:07

    super byłem tam kilka lat temu

    o_Misjonarz, 15 października 2017 @ 09:53

    Kościół winien być oddzielony od państwa, nie wolno mu zajmować się kształceniem młodzieży. Naród powinien być panem własnego losu i jego prawa powinny być nadrzędne wobec praw Kościoła. Żadna religia nie może im przeczyć odwołując się do prawa boskiego, przeciwnie, każda religia powinna być posłuszna prawom ustanowionym przez naród.
    Memoriał Tadeusza Kościuszki
    1815

    Historyk, 15 marca 2021 @ 16:48

    Kościuszko urodził się w Siechnowiczach. Zgadzam się z autorem drugiego komentarza.

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!