Opuszczam Hagar Qim, megalityczną świątynię w pobliżu miasta (Żurrieq) Iż-Żurrieq na Malcie. Idę chodnikiem sprowadzającym w dół, w kierunku morza. Z dala widzę kolejną białą czaszę? to Mnajdra.

Kompleks Mnajdra robi wrażenie. Wykonano go z wapienia koralowego. To materiał bardzo trudny w obróbce ale wyjątkowo piękny. W kompleksie wytyczona jest ścieżka zwiedzania ( jak w Hagar Qim ) i stanowiska, gdzie można indywidualnie słuchać ?przewodnika?. Niestety, jak w innych miejscach, gdzie bywa wielu Polaków, nie ma tłumaczeń w naszym języku.

Trzy świątynie

Kompleks składa się z trzech niepołączonych ze sobą świątyń: Górnej, Południowej i Dolnej. Ich pochodzenie określa się na około 3700 lat p.n.e. Świątynia Górna jest najbardziej imponująca. Ma ogromne wejście z pionowych bloków skalnych. W jej centrum znajduje się bardzo bogato zdobiony ołtarz.

Kalendarz wykuty w kamieniu

Świątynia Południowa jest największa. Uwagę przykuwa fasada o sporych rozmiarach. Wychodzi poza mury i kończy się na dziedzińcu. Główne wejście zbudowane z pięknych skał jest potężne. Uważa się, że świątynia odgrywała rolę w kulcie solarnym. Spełniała funkcję ?kamiennego kalendarza?. Główne wejście zwrócone jest na wschód. W czasie wiosennego i jesiennego zrównania dnia z nocą, pierwsze promienie słońca padają na głaz w tylnej ścianie drugiej komnaty. W czasie przesilenia letniego i zimowego, słońce oświetla rogi dwóch kamiennych słupów stojących w korytarzu łączącym dwa pomieszczenia. Po lewej stronie korytarza jest nisza udekorowana misternie wykutymi otworami. W pomieszczeniu z prawej strony, w zewnętrznym murze zobaczyć można ołtarz na słupach. Interesujące są dwie komnaty przy wejściu głównym i korytarzu, zbudowane w kształcie nerek. Dolna świątynia jest podobna do poprzednich.

Kult Słońca i Ziemi

Prace archeologiczne przeprowadzono w niej w 1840 roku. Trzydzieści lat później opisano naukowo te wykopaliska. Na początku dwudziestego wieku część świątyń zrekonstruowano. Po II wojnie światowej ponownie przebadano cały kompleks. Odkryto wtedy wiele naczyń, narzędzi i przedmiotów codziennego użytku. W świątyniach Hagar Qim i Mnajdrze składano ofiary z mleka i krwi. Ołtarze uformowano w kształcie grzybów, prawdopodobnie po to, aby ofiarowana bogom krew nie spływała z ich krawędzi. Świątynie poświęcone były Matce Ziemi. Wierzono że zmarli powrócą jak tylko zostaną złożone ofiary. W salach znaleziono dekorowane głazy i otwory w które wkładano kije podtrzymujące kotary. Za nimi kryły się kapłanki.

Warto wiedzieć

* Wysepka Filfla uważana jest za część świątyni. Ze względu na swe położenie i specyficzne oświetlenie podczas wiosennego przesilenia mogła stanowić integralną część rytuałów.
* Z Mnajdry widać też Harmija Tower, wieżę zbudowaną w 1659 roku przez wielkiego mistrza joannitów Martina de Redin. Wieża była częścią systemu obronnego.

Przeczytaj także...

Żurrieq. Megalityczna świątynia Hagar Qim

Autorka: Barbara Górecka

Kompleks tych świątyń uważa się za jeden z najpiękniejszych na Malcie. W 1992 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Żurrieq. Taht il-Hnejja czyli Błękitna Grota

Autorka: Barbara Górecka

Błękitna Grota jest kompleksem jaskiń obok osady rybackiej Qrendi na Malcie. Są tu sklepy z pamiątkami, restauracje i to, co zaciekawi turystę. Do groty można wpłynąć też mała łódeczką i obejrzeć ją od strony wody.

Malta. Kto zbudował gigantyczne światynie?

Autor: Cezary Rudziński

Świątynie na wyspie Gozo, według legendy, zbudowała olbrzymka G?antija. Niemożliwym wydawało się bowiem przenoszenie i ustawianie potężnych bloków skalnych o wysokości do 7,5 m i wadze około 50 ton, przez ludzi.

Poczytaj więcej o okolicy:

Sliema. Najbardziej ekskluzywne miasto maltańskie

Malta. Karnawał w śródziemnomorskim stylu

Mosta. Panteon w małej maltańskiej wiosce

Żurrieq. Taht il-Hnejja czyli Błękitna Grota