Kalisz
Jak ratusz budowano i odbudowano
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Dwa budynki powodują że są rozpoznawalne na fotografiach z Kalisza. To teatr i ratusz.
Prawdopodobnie pierwszy budynek ratusza rozpoczęto użytkować w roku 1426. Później ulegał licznym pożarom, tak jak miasto. Remontowany, zmieniał co jakiś czas wygląd.
Pożar za pożarem
Po pożarze w roku 1537 odbudowano gmach do roku 1549. A już w roku 1542 zegarmistrz z Wrześni zamontował na wieży zegar. Następnie, w roku 1693 w kolejnym pożarze uległa zniszczeniu wieża ratuszowa. Po remoncie otrzymała między innymi zegar z czterema tarczami. Kolejny pożar dotknął ratusz w roku 1792 i wieża wtedy runęła. Zgliszcza ratusza po pożarze zalegały do roku 1804. Wtedy to okupujące miasto od roku 1793 pruskie władze podjęły próbę usunięcia ruin. Usunięto sporo, ale okres wojen napoleońskich przerwał prace. Wznowiono je w roku 1808. W końcu zdecydowano o zakopaniu fundamentów.
Prawie wiek bez siedziby
Od ostatniego pożaru miasta i ratusza w roku 1792 władze Kalisza nie miały stałej siedziby. Wynajmowały różne pomieszczenia przez 98 lat, choć od początku XIX wieku władze miejskie Kalisza starały się o wzniesienie ratusza. W 1804 roku na budowę przeznaczono dużą sumę ponad sześciu tysięcy talarów. Dopiero jednak w roku 1887 ogłoszono przetarg na budowę ratusza wg projektu architekta gubernialnego Józefa B. Chrzanowskiego. W kwietniu 1888 roku poświęcono kamień węgielny, a już dwunastego lipca 1890 roku nowy i okazały gmach był gotowy. Wzniesiono go w stylu secesji. Ten jednopiętrowy budynek z trzema żeliwnymi kopułami i bogatym wnętrzem mieścił w sobie nie tylko biura magistrackie. Było tam mieszkanie służbowe prezydenta Kalisza, gabinet sekretarza kaliskiej policji, a na parterze były i sklepy.
Po zniszczeniach Wielkiej Wojny
7 sierpnia 1914 roku, pruscy żołnierze okupujący Kalisz, specjalnie podpalili ratusz. Jednak już pod koniec 1915 roku z inicjatywy kaliszan warszawskie Koło Architektów ogłosiło konkurs na projekt odbudowy. Na konkurs wpłynęło 15 prac, ale władze okupacyjne nie zatwierdziły żadnego projektu. Także projekty odbudowy z roku 1918 nie zdobyły uznania władz. Dopiero w roku 1920 rozpoczęto odgruzowywanie ratusza. W czerwcu tego roku projekt architekta okręgowego Sylwestra Pajzderskiego zyskał aprobatę wszystkich zainteresowanych stron. Mimo to, w trakcie budowy były spory o działkę, fundamenty pękały i rysowały się, były liczne spory podczas których również i murarzom zarzucano błędy zawodowe. Na koniec okazało się, że budowa nowego ratusza była prowadzona nielegalnie bo Ministerstwo Robót Publicznych nie wydało na nią zgody. Prace ukończono wreszcie w 1924 roku, ale wykończenie trwało do roku 1927. W roku 1925 ratusz udostępniono społeczeństwu.
Warto wiedzieć
* Również w 1925 roku zainstalowano na wieży zegar z czterema tarczami który jak na owe czasy był bardzo nowoczesny. Zainstalował go kaliski zegarmistrz Rafał Władysław Stilter. Zegar ma sinik elektryczny i sam się nakręca. Jest bardzo dokładny.
* Neoklasycystyczny gmach ratusza został w roku 1993 uznany za zabytek. Szczyci się on wspaniałą salą recepcyjną (Sala posiedzeń Rady Miejskiej Kalisza), wykonaną wg projektu Władysława Zielińskiego. Ratusz wewnątrz posiada niezadaszony dziedziniec.
Kalisz – na wieży ratuszowej .
Ratusz został wybudowany po 1360 roku Kiedy przebudowano go w 1593 roku należał do najokazalszych budowli barokowych w Polsce. Niestety w 1914 r. został zburzony przez Prusaków. Odbudowano go w 1925 roku według projektu architekta Sylwestra Pajzderskiego. Na wieży zainstalowano zegar .
Zegar zainstalowany został w 1925 roku i zaopatrzony jest w zachowaną do dzisiaj, tabliczkę świadczącą o obfitości dawnych mieszkańców naszego miasta: ” Ufundowany przez prezydenta Mieczysława Szarrasa i ławnika Zygmunta Grossa ze składek mieszkańców Kalisza „.
Zegar ten zbudował Rafał Władysław Stilter. Zobowiązał się jednocześnie, że dopóki w rodzinie Stilterów będzie zegarmistrz, dopóty zegar ten będzie konserwowany i naprawiany bezpłatnie. Wola ofiarodawcy jest wypełniana do dnia dzisiejszego. Rodzinnego zegara dogląda obecnie wnuk Rafała Władysława – Ryszard.
Mimo sporych kosztów, robi to bez zniecierpliwienia bowiem jak sam twierdzi, wola dziadka jest dla niego święta.
Jak na tamte czasy zegar był jednym z najnowocześniejszych. Zaprojektowany przez firmę J.F. Weule Bockenem. Wyposażony jest w silnik elektryczny o mocy 1 KM, dzięki któremu, codziennie o 10 rano, sam automatycznie się nakręca. Tarcza zegara ma trzy metry średnicy, wskazówki ważą po 12 kilogramów, wahadło 35, a największe koło zębate 50 kilogramów. Mechanizm rozdzielczy wskazówek na tarczach jest czterostronny. Mimo upływu wielu lat zegar nadal wykazuje nadzwyczajną wręcz dokładność. Odchylenia miesięczne nie przekraczają jednej minuty.
Więcej na stronie :
http://regionwielkopolska.pl/turystyka/punkty-widokowe/kaliszwieza-ratuszowa.html
Film z wieży ratusza :
https://www.youtube.com/watch?v=nEn5fwvDx48
Kiedyś napisałem że Polskę pokryć okręgami o promienu 100 km to wszędzie byłem .
Znalazłem narzędzie , kalkulkator CalcMaps , który w różnych jednostkach na Mapach Google nanosi promienie , oblicza odległości w linii prostej , oblicza wysokość na mapie i oblicza powierzchnie np. Twojego domu .
Cieszę się że mogłem pokazać graficznie gdzie w Polsce byłem . Oczywiście nie wskazuje wszystkich miejscowości , to tylko te z których wyznaczyłem promienie . Bardzo mi się ten kalkultor przydał przy opisywaniu Latarni Morskiej w Świnoujściu gdzie wyznaczyłem sobie okrąg w promieniu 46 km gdzie pada światło z latarni .
Kaliski ratusz przed zburzeniem miasta przez Saksońskie oddziały niemieckie w roku 1914 ,
budynek w latach 1910- 1914 . Źródło fotopolska .
Kaliski Rynek Główny po zburzeniu miasta w roku 1914 .
Z prawej jest zburzony ratusz . Źródło fotopolska .