We wsi Szczawnik, położonej na południowych zboczach pasma Jaworzyny w Beskidzie Sądeckim, stoi zabytkowa cerkiew św. Dymitra Sołuńskiego.

Obecnie jest to filialny kościół katolicki parafii w Złockiem koło Muszyny. Cerkiew została wpisana na listę obiektów Małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Świątynia powstała w 1841 roku na miejscu starej siedemnastowiecznej. Jest cerkwią łemkowską typu północno-zachodniego. Jest jednonawową budowlą trójdzielną. Posiada trzy wyraźnie wyodrębnione części: babiniec ? część wejściowa pod wieżą, nawę i oddzielone ikonostasem prezbiterium. Cerkiew jest orientowana na wschód, w stronę Grobu Pańskiego w Jerozolimie. Budowla ma konstrukcję zrębową i jest obita gontem, dach pokryty blachą. Izbicowa wieża wzniesiona została w konstrukcji słupowo-ramowej. Wieńczy ją baniasty hełm z pozorną latarnią. Dachy nad nawą i prezbiterium są łamane uskokowo. Na dachach znajdują się baniaste wieżyczki z pozornymi latarniami i kutymi krzyżami. Najstarszym elementem cerkwi jest dzwon z 1707 roku.

Wyposażenie pochodzi z przełomu XVIII i XIX wieku. Część jest z poprzedniej cerkwi. Jest tu ładny i kompletny późnobarokowy ikonostas z archaicznymi carskimi wrotami. Niektóre z ikon pochodzące ze starego ikonostasu z 1631 roku można oglądać w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu. Wnętrze zdobi polichromia figuralna i ornamentalna z 1936 roku. W rogach sufitu znajdują się wyobrażenia ewangelistów. Prawą, węższą część nawy pokrywa polichromia przedstawiające chrzest Rusi w 988 roku. W nawie znajdują się dwa późnobarokowe ołtarze boczne z XVIII wieku. Po prawej stronie jest obraz Opłakiwania Chrystusa, a po lewej obraz Przemienienia pańskiego. Pośrodku prezbiterium jest obraz Ukrzyżowania. Datuje się na XIX wiek. W cerkwi jest też kolekcja ikon o charakterze muzealnym. Jest ikona Chrystusa Pantokratora z XVII wieku. Jest też obraz św. Barbary z drugiej połowy XIX wieku. Malowany na złotym tle, a przedstawia świętą trzymającą w ręku palmę męczeństwa. Z boku widoczna jest wieża, w której była więziona. Trzeci to wotywny obraz Ukrzyżowania z wyobrażoną pod krzyżem parą chłopskich fundatorów. Ten obraz też jest z drugiej połowy XIX wieku. Przy południowej ścianie stoi gablotka a w niej dawne księgi mszalne i inne dokumenty.

Przeczytaj także...

Wierchomla. Cerkiew pw św. Michała Archanioła

Autorka: Barbara Górecka

Wierchomla w Beskidzie Sądeckim podzielona jest na dwie części: Wierchomla Wielka i Wierchomla Mała. Pośrodku wsi stoi greckokatolicka cerkiew parafialna z 1821 roku. Teraz służy jako kościół katolicki.

Szczawnik. Druga z dwu narciarskich dolin

Autorka: Anna Ochremiak

Nowe stoki znajdują się prawie na samym końcu wioski Szczawnik, leżącej nad potokiem o tej samej nazwie. Dolną stację czteroosobowej kolejki krzesełkowej ulokowano w dolinie głęboko wcinającej się w południowe stoki pasma Jaworzyny Krynickiej.

Muszyna. Drewniana cerkiew w Złockiem

Autorka: Barbara Górecka

Cerkiew parafialna greckokatolicka św. Dymitra w Złockiem jest jedną z pamiątek po Łemkach wysiedlonych w czasie akcji „Wisła”. Cerkiew wznosi się na grzbiecie oddzielającym doliny Złockiego i Szczawnika.

Poczytaj więcej o okolicy:

Muszyna. Stare ? nowe muzeum regionalne

Jaworzynka. Szlakiem beskidzkich kapliczek

Krynica Zdrój. Zuber i Nikifor na zdrojowym deptaku

Stary Sącz. Po pomostach przez Bobrowisko