Dłużew
Młodzi artyści i wspomnienie Mleczarni
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Dłużew, zwykła wieś nad Świdrem. W pobliżu rzeki i w otoczeniu malowniczego parku, stoi dwór. Znajduje się w nim ośrodek plenerowy Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Dwór nie jest specjalnie stary, ani przesadnie zabytkowy, ale ładnie wpisuje się w swoje miejsce. Budynek wzniósł w latach 1901-02 Stanisław Dłużewski według projektu Jana Heuricha młodszego. Inwestor, zakochany w modnej na przełomie tamtych stuleci architekturze podhalańskiej, początkowo zamierzał wznieść dwór drewniany, nawiązujący do góralskiego stylu. Zamówił nawet projekt u Stanisława Witkiewicza, zgromadził materiały… Niestety strawił je pożar. Dłużewski zmienił więc koncept i wybudował dwór murowany, przypominający szlacheckie dworki liczne na Mazowszu – z gankiem i portykiem wspartym na kolumnach. Projekt ten uznawany jest za jedną z pierwszych realizacji tzw, stylu dworkowego, nawiązującego do tradycji polskich klasycystycznych siedzib szlacheckich końca XVIII i początku XIX w. Styl ten, rozpowszechniany był później tak w inwestycjach prywatnych jak i publicznych – miał wyrosnąć na nasz polski styl narodowy.
Artystyczne dziś
Majątek pozostał w rękach rodziny do II wojny światowej. Potem ziemię rozparcelowano a dwór upaństwowiono i ulokowano w nim szkołę. W 1978 r. budynek przejęła warszawska ASP na ośrodek pracy twórczej i tak jest do dziś. Organizowane są tam przede wszystkim plenery, ale gdy ich nie ma można zanocować, też indywidualnie. Generalnie zwiedzania się nie praktykuje, zresztą wnętrza jako takie ciekawe ponoć nie są, ewentualnie eksponowane w nich prace. Ja weszłam tylko na teren. Za zgodą, bo napisane – nie wchodzić.
Kilka słów należy się też Dłużewskim
Rodzina zasłynęła tym, że jako jedna z pierwszych na Mazowszu uwłaszczyła chłopów w czasie powstania styczniowego. A wspomniany Stanisław otworzył w warszawie Mleczarnię Nadświdrzańską, w której sprzedawał wyprodukowane w Dłużewie produkty mleczne i świeże bułeczki. Jego lokale uznawane są za pierwsze warszawskie bary mleczne. Główny znajdował się na rogu Nowego Światu i Alej Jerozolimskich, a więc w bardzo prestiżowym miejscu. Filia mieściła się przy ul. Brackiej (ponoć tam na śniadania umawiali się warszawscy nauczyciele) a latem Mleczarnię Nadświdrzańską uruchamiano w Łazienkach – w Teatrze na Wyspie.
Warto wiedzieć
* W 1934 r. Mieczysław Krawicz wykorzystał kręcił w Dłużewie film „Śluby panieńskie”.
* Dłużew leży nad Świdrem. Tu zaczyna się rezerwat Świder, który ciągnie się wzdłuż rzeki wąskim pasem (po ok. 20 m po obu stronach rzeki) przez 41 kilometrów aż do mostu w Świdrach Wielkich.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz