Warna
Dowód wdzięczności dla wyzwolicieli
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Największą świątynią nadmorskiego miasta Warna, trzeciego pod względem liczby ludności (niespełna 340 tys.) w Bułgarii, jest sobór (katedra) p.w. Zaśnięcia Matki Bożej.
Należy on, oczywiście, do Autokefalicznego Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego, największego, chociaż nie jedynego, związku wyznaniowego w tym kraju. Jest główną świątynią metropolii warneńskiej i wielkopresławskiej. Ma ciekawą historię, wyrazistą architekturę oraz bogate zdobienia wnętrza.
Blisko dwanaście wieków chrześcijaństwa
Chrześcijaństwo Bułgaria przyjęła, jako religię państwową, już (chrzest chana Borysa, który przyjął imię Michała) w roku 866. I od początku budowano tam kaplice oraz świątynie. Tylko nieliczne przetrwały wojny, pożary, prześladowania (5 wieków tureckiego panowania) i inne klęski.
Turcy nie zabraniali odbudowywania zniszczonych i budowania nowych świątyń chrześcijańskich pod warunkiem, że „nie będą rzucać się w oczy”. Czyli nie powinny być wyższe, niż jeździec siedzący na koniu. Wyznawcy innych religii niż islam, byli bowiem traktowani jako obywatele niższej kategorii.
Ten wymóg spowodował, że sporą część wznoszonych w tamtych czasach świątyń chrześcijańskich wkopywano nawet kilka metrów w ziemię, aby zapewnić w nich więcej przestrzeni. Sytuacja zmieniła się dopiero po wyzwoleniu Bułgarii spod tureckiego jarzma w wyniku wojny rosyjsko-tureckiej w latach 1877-78. Dopiero wówczas dawne ograniczenia wysokości oraz wielkości cerkwi i soborów straciły moc. I mogły powstać tak duże świątynie, jak sobór p.w. św. Aleksandra Newskiego w Sofii, największy w kraju. A także sobór w Warnie, o którym piszę.
Pomógł książę – generał-gubernator
Sobór warneński ma ciekawą historię. Po zwycięskiej wojnie z Turkami, kiedy w Bułgarii narodziły się wdzięczność i sentyment do wyzwolicieli Rosjan i ich kraju, mieszkańcy Warny zaprosili rosyjskiego księcia Aleksandra Dondukowa-Korsakowa do udziału w nabożeństwie w należącej do Egzarchatu Bułgarskiego cerkwi p.w. św. Michała Archanioła. Był on ówczesnym (1878) krótkotrwałym generałem-gubernatorem nowego księstwa Bułgarii. Zaskoczony i rozczarowany wyglądem i stanem tej świątyni, obiecał pomoc w budowie nowej, bardziej reprezentacyjnej.
Historia budowy
Ówczesny metropolia warneński Symeon powołał w roku 1879 specjalną komisję, która zajęła się przygotowaniami do wzniesienia soboru. Projekt wykonał architekt Maas z Odessy wzorując się na jednej z cerkwi w pod petersburskim Peterhofie. Stąd pojawił się, rzadki w Bułgarii, styl rosyjskiej architektury sakralnej.
Kamień węgielny pod budowę w 1880 roku pierwszy książę Bułgarii Aleksander I Battenberg (1857-93). Sfinansowano ją z darów społeczeństwa i dotacji państwowej. Podstawowa budowa trwała 6 lat, chociaż prace wykończeniowe i zdobienie wnętrz trwały do laty 60. XX wieku. Ale konsekrowano ją już w roku 1886. Dzwonnicę 38-metrowej wysokości dobudowano do głównej bryły budynku w latach 1941-43.
Ponieważ świątynia miała być również wyrazem wdzięczności za wyzwolenie z tureckiej niewoli, wybierając wezwanie postanowiono upamiętnić rosyjską carycę Marię Fiodorowną. Natomiast patronami ołtarzy bocznych zostali św. Mikołaj z Myry i św. Aleksander Newski. Ostatni car Rosji Mikołaj II dwukrotnie przekazywał tej świątyni dary. W 1901 r. 3 duże obrazy świętych i 42 niewielkie ikony. Zaś w 1904 r. kolejne 8 ikon.
Zgodnie z cerkiewną tradycją freski o tematyce biblijnej i przedstawiające życie Marii z Nazaretu oraz licznych świętych, a także dekoracje kwiatowe pokrywają ściany, strop, wnętrza kopuł oraz kolumny i łuki.
Atrakcja turystyczna
Dwupoziomowy jest, wyrzeźbiony w drewnie oraz ozdobiony licznymi ikonami, ikonostas. Przed ołtarzem w nawie głównej leżą dwa duże czerwone dywany ze złotymi, dwugłowymi bizantyjskimi orłami. Rzeźbiona jest również ambona oraz tron metropolity, wykonany w 1897 r. przez rzeźbiarza Nico Mavrodiego. Zaś posadzka, tam gdzie nie ma dywanów i chodników, wyłożona jest kolorowymi płytkami. Warte uwagi są również witraże w oknach. Zwłaszcza wstawione dopiero w latach 60. XX w. z postaciami świętych Cyryla i Metodego oraz Klemensa i Angelariusza Ochrydzkich.
Podczas zwiedzania warneńskiego soboru trafiłem na ślub młodej pary. Z jej przygotowaniem w przedsionku do wejścia, przemarszem ze świadkami do ołtarza oraz barwną i ciekawą ceremonią zaślubin.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz