Prievidza
Nad górną Nitrą
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Bardzo ważnym dla tutejszej kultury i oświaty było sprowadzenie do miasta w 1666 roku zakonu pijarów przez hrabinę Franciszkę Khuenovą-Pálhovą. Piaristi, jak na Słowacji nazywają pijarów, zbudowali tu w 1753 r. najcenniejszy dziś zabytek – barokowy kościół i klasztor p.w. Najświętszej Trójcy i Wniebowzięcia Panny Marii. Zaliczany do najpiękniejszych w Europie środkowej. Celom sakralnym i oświatowym dawny kompleks klasztorny służy nadal. Bo, jak wszędzie, gdzie się pojawiali, pijarzy otworzyli też cenioną szkołę.
Centrum górnicze
W wieku XVIII miasto odnotowało odrodzenie tradycyjnych rzemiosł. Równocześnie jednak, w 1764 r., decyzją sądu utraciło przywileje wolnego miasta królewskiego, co wzbudziło niezadowolenie mieszczan, z buntem w roku 1771 roku tutejszych kobiet. Dokładnie w sto lat później Prievidza straciła prawa miejskie, stając się administracyjnie wielką wsią, ale z własnym samorządem. Kolejny impuls rozwojowy spowodowało rozpoczęcie w okolicach miasta wydobywanie w roku 1877 węgla brunatnego. A na przełomie tamtych stuleci zastępowanie produkcji rzemieślniczej w przemysłową. Na początku XX w. powstała tu Carpathia – zakład przerobu roślin leczniczych, a następnie owoców.
Korzystne zmiany nastąpiły tu w 20-leciu międzywojennym w ramach Republiki Czechosłowackiej. Rozpoczęto elektryfikację miasta, zbudowano wodociągi i kanalizację. Po II wojnie światowej Prievidza stała się centrum regionu górniczego i związanych z nim branż. I, jak czytam w końcówce prezentacji dziejów miasta we wspomnianej broszurze, rozpoczął się proces intensywnej socjalistycznej industrializacji i urbanizacji.
Zabytkowe świątynie i inne atrakcje
Tutaj, oprócz wspomnianego już kościoła i klasztoru pijarów, stoi o dwie przecznice dalej fara – kościół p.w. św. Bartłomieja, patrona garbarzy. Późnogotycki, z XIV wieku, przebudowany po zniszczeniach, jakich dokonali w nim w roku 1678 kuruce – chłopscy powstańcy. Najcenniejszym obiektem w nim jest monstrancja Jana Korvina. Trzeci z tutejszych zabytkowych kościołów, a zarazem najstarszy, późnogotycki wzniesiony około roku 1260 na Mariańskim Wzgórzu, na miejscu grodziska, u stóp którego rozwinęła się osada Prievidza. Umocniony w XV wieku, jest obecnie, podobnie jak dwa pozostałe kościoły, narodową pamiątką (zabytkiem) kultury.
Godna uwagi w mieście jest także socjalistyczna dzielnica, wzniesiona po roku 1950 dla rodzin górniczych. A zwłaszcza tamtejsze sgraffita.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz