Litomyšl
Dziesięć wieków czeskiego miasteczka
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Dom rodzinny czeskiego kompozytora epoki romantyzmu Bedřicha Smetany (1824-84) oraz organizowane tu od 1949 r. doroczne festiwale operowe „Smetanova Litomyšl”, renesansowy zamek – jedna z najcenniejszych budowli tego typu w Europie, a także Stary Rynek i otaczające go uliczki, kościoły i klasztory starówki.
To magnesy przyciągające do Litomyszli (Litomyšl) – bo w języku czeskim nazwa ta jest rodzaju żeńskiego – turystów krajowych i zagranicznych. Urocze i piękne, niewielkie, tylko nieco ponad 10-tysięczne miasto, leży w kraju (województwie) pardubickim we wschodnich Czechach i ma ponad tysiącletnią historię.
Tysiąc lat dziejów
Litomyszl powstała, początkowo jako gród graniczny terytorium należącego do książęcego rodu Sławnikowiców, nad rzeczką Łączną (Loučná), lewobrzeżnym dopływem Łaby. Na szlaku handlowym łączącym Czechy i Morawy, nazwanym znacznie później Trstenickim. Jako pierwszy wspomniał o nim pod rokiem 981 kronikarz Kosma (praski kanonik Kosmas, ok. 1045-1125) w trzytomowej Kronice Czeskiej (Kronika Kosmasa – łac. Chronica Boemorum), głównym źródle historycznym dawnych Czech. Około roku 1145 obok grodu powstał klasztor przybyłych z Francji premonstrantów (norbertanów), nazwany Górą Oliwną (Hora olivetská). A pod nim, w dolinie rzeki, osada, która z czasem przekształciła się w miasto. Prawa miejskie Litomyszl otrzymała w 1259 r. od króla Czech Przemysła Otokara II. W średniowieczu miasto było na tyle ważne, że w 1344 r. powstało w nim biskupstwo. Było to związane z podniesieniem w tymże roku przez papieża Klemensa VI, na prośbę cesarza Karola IV, biskupstwa praskiego do rangi arcybiskupstwa.
Wojny, pożary, powodzie
W połowie XIV w. miasto otoczono murami obronnymi. Wzdłuż obecnego Starego Rynku (placu Smetany – Smetanovo náměsti) oddalonego od nurtu rzeki o kilkadziesiąt metrów, rozpoczęto wznosić domy mieszkalne i inne budowle. Miasto odegrało znaczącą rolę podczas wojen husyckich, a władzę nad nim przejęli husyccy hetmani. Później, w latach 70. XV w., stało się ono jednym z centrów Braci Czeskich, ruchu reformatorskiego w Kościele katolickim, a także siedzibą ich biskupa. Zainteresowanych szczegółami dziejów Litomyszli odsyłam jednak do bardziej kompetentnych źródeł.
Dodaj komentarz