Polička
Stare mury i izdebka kompozytora
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Polička, niespełna 9-tysięczne miasto położone w kraju (województwie) pardubickim w Czechach Wschodnich, wita mnie niegościnnie. Śnieg z deszczem, utrudnia fotografowanie, ale również zwiedzanie, gdyż trzeba uważać na warstwę lodu kryjącą się pod breją.
Miasto szczyci się długą historią i przede wszystkim najlepiej zachowanymi w Czechach średniowiecznymi murami obronnymi. Jest to też miejsce urodzenia Bohuslava Martinů (1890-1959), jednego z czwórki najwybitniejszych czeskich kompozytorów. Przyszedł on na świat w miejscu niezwykłym: w izdebce w wieży tutejszego kościoła św. Jakuba. Jego ojciec Ferdinand był na niej strażnikiem opiekującym się zegarami i bijącym w dzwony.
Ten neogotycki kościół wzniósł w latach 1853-65, według projektu arch. Antonina Vlacha z Pardubic, budowniczy František Schmoranz z Chrudimia na miejscu spalonej świątyni gotyckiej. A rodzinna izdebka przyszłego kompozytora jest obecnie niewielkim muzeum.
Starówka strefą zabytkową
W dosłownym tłumaczeniu nazwa Polička znaczy Półka lub Półeczka, chociaż w jednej z legend wywodzona jest od „policzka” jaki otrzymała od mieszkańców banda zbójów, którzy napadli ich w połowie XIII wieku. Tyle że słowo policzek – część twarzy, to w języku czeskim tvář.
Wielki pożar miasta w roku 1845 pochłonął je praktycznie całkowicie. Ocalało tylko około 2 proc. domów murowanych. Stąd ogromna większość budynków stanowiących pierzeje rynku pochodzi z okresu po pożarze, chociaż niektóre mają starsze fundamenty i fragmenty. Nawet gotyckie i renesansowe.
Rynek jest placem na planie trapezu, stanowi centralny punkt Starego Miasta o kształcie nieregularnego jajka i obecnie, wraz z najbliższym otoczeniem, jest miejską strefą zabytkową. To niewielkie centrum, wzdłuż lub w poprzek można je przejść w kilka minut, otoczone jest średniowiecznymi murami obronnymi z 19 basztami. Z południowego zachodu na północny wschód Stare Miasto przecina ulica w jednej części Tomasza Masaryka, w drugiej Františka Riegra, stanowiąca zarazem jedną z pierzei Rynku. Z jego pozostałych rogów wychodzą po dwie ulice, a pośrodku pierzei zachodniej jeszcze uliczka Kościelna.
Rynek i okoliczne zabytki
W centrum Rynku stoi zabytkowy barokowy ratusz zbudowany w latach 1739-44 wg. projektu cesarskiego architekta Františka Maximiliana Kaňki (1674-1766) na miejscu poprzedniego, gotyckiego, zburzonego po pożarze w 1613 roku. Znajduje się w nim m.in. galeria obrazów oraz kaplica św. Franciszka Xawerego z malowidłami z 1751 roku.
Na wschodniej stronie rynku stoi 22 metrowej wysokości kolumna morowa wzniesiona w latach 1727-31, w podziękowaniu za ominiecie miasta przez zarazę w roku 1713. Jej autorem był też F.M. Kaňka, a rzeźbił ją Jiři Franitišek Pacak (1670-1742).
W rynku są też dwa kamienne posągi. Do kościoła św. Jakuba z rynku jest tylko kilkadziesiąt metrów. Z zaskoczeniem stwierdzam, że pomimo piątkowego południa jest on otwarty, co w Czechach w dni powszednie jest rzadkością.
W tej trzynawowej świątyni, z krótszymi nawami bocznymi, widzę neogotyckie ołtarze rzeźbione w drewnie, z obrazami. A także w tym samym stylu ambonę oraz wyglądającą na starą, chrzcielnicę. Marmurową, z kopulastą pokrywą z brązu. Ciekawa jest Droga Krzyżowa z 14 stacjami, z postaciami naturalnej wielkości wykutymi przez rzeźbiarza Franitiška Pacaka, syna autora kolumny morowej.
Nad Białym Potokiem
Od północnego wschodu na zachód miasto przecina rzeczka Biały Potok, opływając od południa mury obronne. Na tym jej odcinku utworzono zalew Synsky Rybnik, z którego woda wypływa dalej. Od południowego zachodu do starówki, a ściślej otaczającej mury obronne i rybnik obwodnicy, przylegają dwie ważne budowle. Kościół św. Michała na cmentarzu, na którym znajduje się m.in. grób Bohuslava Martinů oraz Tylův dům – Dom (teatr) im. Josefa Kajetana Tyla (1808-56), dramaturga i pisarza, autora m.in. słów do obecnego hymnu Republiki Czeskiej „Kde domov můj”.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz